نامه زرین سلامت
| نامه زرین سلامت | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | علی بن موسی (ع)، امام هشتم (نويسنده)
دریایی، محمد رسول (مترجم و محقق) نجفی، محمد رضا (ويراستار) |
| عنوان‌های دیگر | الرساله الذهبیه. فارسی ** ترجمه رساله ذهبیه منسوب به امام علی بن موسی الرضا علیه‌السلام |
| ناشر | آستان قدس رضوی. بنياد پژوهشهای اسلامى |
| مکان نشر | ایران - مشهد مقدس |
| سال نشر | 1389ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-971-370-0 |
| موضوع | بهداشت - متون قدیمی تا قرن 14 - پزشکی اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 - سلامتی - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ع8 ر5041 128/3 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نامه زرین سلامت، ترجمه‌ای فارسی به قلم مترجم معاصر؛ محمد دریایی، از کتاب الرسالة الذهبية (منسوب به امام رضا علیه‌السلام) است که در زمینه پیشگیری از بیماری‌ها، آداب بهزیستی و بهداشت فردی، بهداشت روانی، آداب خواب و بیداری، خوردن و آشامیدن و بهداشت خانوادگی، توصیه‌هایی ارائه می‌کند.
ویژگی نسخه
چون قبلا متن اصلی عربی با عنوان الرسالة الذهبية و ترجمه فارسی دیگری به نام طب الرضا، طب و بهداشت از امام علی بن موسی الرضا علیه‌السلام (به قلم نصيرالدين اميرصادقى) معرفی شده است، اکنون خصوصیات نسخه حاضر شناسانده می‌شود. محقق کتاب؛ محمد دریایی، نوشته است:
- متن طب الرّضا به باور فرهيختگان متخصص حوزه خلافت مأمون، مانند يوحنّاى ماسويه، جبرئيل بختيشوع، صالح بن بهلمه هندى و صدها پزشك و متخصص و فيلسوف و حكيم و اهل علم و كلام، شايسته‌ترين متن آموزشى- كاربردى در تحقق سلامت و بهداشت و سعادت انسان نه تنها در دوران مشعشع طلايى رنسانس اسلامى و خلافت عباسيان است، بلكه اگر ژرف‌انديشانه و بى‌غرضانه مورد نقد و كاوش و پژوهش قرار گيرد، همين امروز در اين دنياى مدرنيته نيز مى‌تواند پاسخگوى نيازهاى پزشكى، بهداشتى و سلامت انسان‌ها ... باشد. درست است كه اين متن از دنياى سنتى و معنوى آمده، امّا فرازهاى آن هريك مى‌تواند عنوان پژوهش و كاوش دنياى دانش و همايش و همگرايى خردورزانه در جهان طب و بهداشت باشد[۱]
- اين رساله رسا و شيوا از نفيس‌ترين و گرانبهاترين مواريث اسلامى، در زمينه دانش پزشكى است، و به‌طور اجمال شامل رشته‌هايى از علوم پزشكى مى‌باشد و بخش زيادى از طبّ پيشگيرى را نيز بيان كرده است، همچنين شامل دانش شيمى و تغذيه و بسيارى از علوم ديگر مى‌باشد. شايسته است متن و مفاهيم ارزشمند اين معارف ژرف در حوزه‌هاى علميّه و عرصه‌هاى دانشگاهى و محافل علمى به عنوان واحد درسى و پژوهشى مورد تدريس و تعليم قرار گيرد، تا آموزه‌هاى علمى و كاربردى آن مورد امعان نظر فزون‌تر قرار گرفته و در راستاى آرمان‌هاى مترقى شيعه به اجرا درآيد[۲]
- اين نامه دربرگيرنده مجموعه‌اى از توصيه‌ها و رهنمودهاى طبى عمومى و آموزه‌هاى ارزنده است، چنان‌كه امام در آغاز نامه خويش مى‌فرمايد: «مفاد پيام، در مورد آنچه خود تجربه كرده‌ام و صحت آن را با آگاهى ژرف فهميده‌ام و آنچه از گذشتگان به‌جاى مانده، مى‌باشد و ازاين‌رو جهل انسان به آن پذيرفتنى نبوده، در ترك اين آموزه‌ها معذور نخواهد بود»[۳]
نوآوری روشی
از ابتکارات جالب محمد دریایی در این اثر، علاوه بر بیان توضیحات و منابع در «پی‌نوشت‌ها» و تنظیم «نمایه مفردات گیاهی و واژه‌های طبّی»، افزودن تصاویر گیاهان دارویی و خوراکی‌ها همراه با اسامی فارسی، عربی و انگلیسی هر یک از آن است[۴]
نمونه ترجمه
- «من اراد ان یکون صالحاً خفیف اللحم فلیقلل عشاءه باللیل.» کسی که می‌خواهد همواره بدنی صحیح و سالم، سبک‌بار، [پرنشاط و متعادل داشته باشد تا آنجا که امکان دارد] از شام شب بکاهد [و سبک‌بار به بستر برود][۵]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه محقق و متن کتاب.