منتخب قرة عيون النواظر في الوجوه و النظائر في القرآن الكريم
منتخب قرة عيون النواظر في الوجوه و النظائر في القرآن الكريم، اثر ابوالفرج عبدالرحمن بن على بن جوزى (510-597ق)، فقیه حنبلی، محدث، مورخ و متکلم است. این اثر در موضوع علوم قرآن به نگارش درآمده و توسط محمد سید صفطاوی و فؤاد عبدالمنعم احمد تحقیق شده است.
| منتخب قرة عيون النواظر في الوجوه و النظائر في القرآن الكريم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی (نويسنده)
صفطاوی، محمد سید (خلاصه کننده) احمد، فواد عبد المنعم (خلاصه کننده) |
| عنوان‌های دیگر | قرة عيون النواظر في الوجوه و النظائر في القرآن الكريم. برگزیده |
| ناشر | منشاة المعارف |
| مکان نشر | مصر - اسکندریه |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| موضوع | قرآن -- مسائل لغوی - قرآن - واژه نامهها |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | الف2م8 82/6 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نوشتار حاضر که به بیان وجوه و نظائر یا الفاظ مشترک و مترادف در قرآن کریم اختصاص یافته است، در حقیقت گزیده و مختصرشده کتاب «قرة العيون النواظر في الوجوه و النظائر» نویسنده یادشده است[۱] که در برخی از منابع از آن با عنوان «الوجوه و النظائر» نیز یاد شده است[۲]. برخی از این اثر با عنوان «الوجوه النواضر في الوجوه و النظائر» یاد کرده‌اند[۳].
این اثر از جمله کتاب‌های ارزشمندی است که در زمینه وجوه و نظایر قرآنی تألیف شده است؛ زیرا علاوه بر اشتمال آن بر مطالعات پیشین در موضوع یادشده، از دقت نظر نویسنده در جمع‌آوری و عرضه مطالب به شکل آسان برای مخاطب برخوردار است. محتوای کتاب نشان از آن دارد که نویسنده مطالب را با دقت و ایجاز و با پرهیز از زیاده‌گویی، گزینش کرده است[۴].
نویسنده، واژه‌گان مورد بحث در کتاب را در قالب چندین باب (بالغ بر یک‌صدوپنجاه‌وسه باب) و بر اساس ترتیب حروف الفبایی ذکر کرده تا دسترسی پژوهشگر را به مطالب مورد نظر تسهیل نماید. وی پس از ذکر کلمات، به بیان وجوه و معانی مختلف آنها و همچنین کاربرد آنها در زبان عرب با اشاره به استعمال آنها توسط عالمان برجسته لغت به‌همراه استشهاد به بسیاری از اشعار قدیم پرداخته است[۵].
محققان اثر، علاوه بر استخراج آیات قرآن و مشخص کردن شماره سور و آیات جهت سهولت دسترسی، به استخراج و مستندسازی احادیث نبوی و ارزش‌گذاری آنها و همچنین استخراج و مستندسازی شواهد شعری و تکمیل نواقص آنها به‌همراه توضیحاتی پیرامون شاعران، در پاورقی پرداخته‌اند[۶].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- صفدى، خلیل بن ایبک، «الوافي بالوفيات»، لبنان، دارالنشر فرانز شتاینر، 1402ق، چاپ دوم.