منافع النبات و الثمار و البقول و الفواكه و الخضراوات و الرياحين
| منافع النبات و الثمار و البقول و الفواکه و الخضراوات و الریاحین | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | رفاعی، محمد سید (محقق) [[ابن وردی، عمر بن مظفر (زین‌الدین)]] (نویسنده) |
| ناشر | دار الکتاب العربي |
| مکان نشر | دمشق - سوریه |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
منافع النبات و الثمار و البقول و الفواكه و الخضراوات و الرياحين، به زبان عربى، تأليف عمر بن مظفر، معروف به ابن وردى، در زمينه شناخت گياهان و منافع و خواص آنهاست. به نظر مى‌رسد اين اثر مجموعه‌اى از يادداشت‌هاى پراكنده مؤلف درباره گياه‌شناسى باشد كه مؤلف وقت تنظيم آنها را پيدا نكرده است.
ساختار
مؤلف در نگارش اين اثر، ترتيب خاصى را رعايت نكرده، بلكه هفتاد و اندى گياه را پشت سر هم توصيف كرده و خواص هريك را بيان نموده است.
وى در موارد بسيارى به كتابى با نام «الفلاحة» استناد مى‌كند و مطالب فراوانى را از آن نقل مى‌نمايد[۱]
گزارش محتوا
اين اثر با بررسى درخت نخل و خواص آن شروع شده و با بحث پيرامون فجل به پايان مى‌رسد.
مؤلف در ابتدا، هر گياه را نام مى‌برد، آن‌گاه به معرفى و بيان خواص آن مى‌پردازد.
افزون بر اين، گاه حكايت‌هايى نيز درباره خواص گياهان نقل مى‌كند.
همچنين وى در بعضى از موارد، نكاتى كشاورزى پيرامون كاشت و برداشت گياهان نيز نقل مى‌نمايد[۲]
در ميان نگاشته‌هايى كه به موضوع گياهان و خواص آنها پرداخته‌اند، كتاب مورد بحث از مختصرترين آنها به شمار مى‌رود؛ بنابراین - على‌رغم نام بزرگ آن - مطلب چندانى در آن به چشم نمى‌خورد، بلكه مجموعه‌اى كشكول‌وار از خواص و اوصاف چند گياه است.
بااين‌حال، مطالبى كه مؤلف در اين كتاب گردآورى نموده، مطالبى جالب و خواندنى است. در عين حال نثر مؤلف نيز نثرى شيرين و ساده و بدون پيچيدگى است.
وضعيت كتاب
اين اثر به همت دكتر محمد سير رفاعى و بر اساس نسخه‌اى خطى تصحيح و تحقيق شده است.
محقق در ابتدا مقدمه‌اى پيرامون اهميت گياهان در زندگى بشر، اقسام گياه‌شناسى و شرح حال مؤلف مى‌نگارد.
حواشى نسبتاً مفصل اين اثر، به بررسى شرح حال اعلامى كه نام آنها در متن آمده، توضيح و شرح واژگان كتاب، تخريج اقوال و احاديث و بيان نكاتى در خواص گياهان، افزون بر آنچه در متن آمده، اختصاص دارد.
اين اثر، توسط مؤسسه انتشاراتى دارالكتاب العربى (دمشق)، در 184 صفحه، چاپ و منتشر شده است.