مناسك الحج (نورى همدانى)

    از ویکی‌نور
    ‏ مناسك الحج
    مناسك الحج (نورى همدانى)
    پدیدآوراننوری همدانی، حسین (نويسنده)
    ناشرمکتب آيةالله العظمي النوري الهمداني
    مکان نشرايران - قم
    سال نشر1430ق
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf


    مناسك الحج، مطابق با فتاوای مرجع شیعه آیت‌الله حسین نوری همدانی (معاصر) است. در این اثر احکام، آداب و زیارات مرتبط با موسم حج به زبان عربی ارائه شده است.

    ساختار

    کتاب به ترتیب مشتمل بر این مباحث است:

    1. روایاتی در ذکر اهمیت حج و مباحث مرتبط با آن؛
    2. 445 مسئله در احکام حج؛
    3. مستحبات و مکروهات احرام، آداب، ادعیه، اذکار و زیارات مذکور در حج.

    گزارش محتوا

    کتاب با این عبارت آغاز شده است: حج فریضه‌ای از فرائض الهی و رکنی از ارکان دین است. وجوبش از ضروریات، ترکش گناه کبیره و انکارش کفر است. خداوند متعال در آیه 97 از سوره آل‌عمران می‌فرماید: «وَ لِلّٰهِ عَلَى اَلنّٰاسِ حِجُّ اَلْبَيْتِ مَنِ اِسْتَطٰاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً وَ مَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اَللّٰهَ غَنِيٌّ عَنِ اَلْعٰالَمِينَ»؛ و خدا را حقّی ثابت و لازم بر عهده مردم است که [برای ادای مناسک حج] آهنگ آن خانه کنند، [البته] کسانی که [از جهت سلامت جسمی و توانمندی مالی و باز بودن مسیر] بتوانند به‌سوی آن راه یابند، و هر که ناسپاسی ورزد [و از رفتن به آنجا خودداری کند، به خود زیان زده]؛ زیرا خدا از جهانیان بی‌نیاز است[۱]‏.

    در ادامه در ضمن روایاتی بر اهمیت حج و عمره تأکید شده؛ در برخی از این روایات از حجاج به «وفد الله» تعبیر شده است: امام علی(ع) می‌فرماید: رسول‌الله(ص) چون حجة‌الوداع را به‌جای آورد، در عرفه توقف نمود و رو به‌سوی مردم نمود و سه مرتبه فرمود: «مرحبا بر وفد الله» آفرین بر نمایندگان خدا، کسانی که اگر درخواست کنند به ایشان عطا شود... و در روز قیامت به ازای هر درهم، هزار حسنه به آن‌ها عطا شود. از امام صادق(ع) نیز در روایتی به همین مضمون تأکید شده است[۲]‏.

    در گروه دیگری از روایات از غفران ذنوب، اجابت دعا و دخول در بهشت به‌عنوان ثواب حج یاد شده است[۳]‏؛ و یا اینکه حج موجب غنی و وسعت رزق و ترکش سبب فقر و احتیاج است[۴]‏. نویسنده سپس مراد روایات از «غنی» را غنای در تمام زمینه‌های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دانسته است[۵]‏.

    از ویژگی‌های ممتاز حج، حضور امام زمان(عج) است: محمد بن عثمان عمری نقل می‌کند که شنیدم که امام صادق(ع) می‌فرماید: به خدا سوگند صاحب‌الامر هرسال در موسم حج حضور می‌یابد. پس او مردم را می‌بیند و می‌شناسد و مردم او را می‌بینند و نمی‌شناسند[۶]‏.

    این رساله مناسک حج، اغلب مسائل مبتلابه مردم را دربر دارد و به شیوه‌ای تنظیم و مرتب شده که فهم و مراجعه به آن آسان باشد. همچنین به جهت ممانعت از به‌اشتباه افتادن مؤمنین، مسائل مستحب از واجب جدا شده است[۷]‏.

    دعاء امام حسین(ع) در روز عرفه، نیایشی طولانی با مضامین عالی است که به‌طور کامل ارائه شده است[۸]‏. همچنین دعای امام زین‌العابدین(ع) در صحیفه سجادیه[۹].

    در انتهای کتاب نیز زیارت رسول اعظم(ص)، زیارت صدیقه زهرا(س) و زیارت جامعه ائمه بقیع(ع) ذکر شده است[۱۰]‏.

    وضعیت کتاب

    فهرست مطالب در انتهای کتاب ذکر شده است.

    پانویس

    1. ر.ک: متن کتاب، ص5
    2. ر.ک: همان، ص6-5
    3. ر.ک: همان، ص7-6
    4. ر.ک: همان، ص9
    5. ر.ک: همان، ص9
    6. ر.ک: همان، ص16
    7. ر.ک: همان، ص17
    8. ر.ک: همان، ص241-215
    9. ر.ک: همان، ص242
    10. ر.ک: همان، ص278-276

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها