مقالاتی در باب تاریخ، ادب و فرهنگ ایران
| مقالاتی در باب تاریخ، ادب و فرهنگ ایران | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | امیدسالار، محمود (نویسنده) |
| ناشر | انتشارات دکتر محمود افشار با همکاری انتشارات سخن |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | ۱۳۹۷ش |
| موضوع | ادبیات فارسی ^aتاریخ و نقد |
| کد کنگره | PIR۳۳۷۵/الف۸۳،م۷ |
مقالاتی در باب تاریخ، ادب و فرهنگ ایران تألیف محمود امیدسالار، سومین مجلد از مجموعه مقالات مؤلف است و چنانکه از عنوان کتاب پیداست در حوزه‌ی تاریخ، ادبیات و فرهنگ ایران تحلیل‌های انتقادی مهمی در بر دارد.
مقالات مندرج در این مجلد پیشتر در میان سال‌های 1386 تا 1396 در مجله‌ها و یادنامه‌های مختلف به چاپ رسیده است و اکنون به طور یک جا در اختیار خوانندگان قرار می‌گیرد. نویسنده همواره در پی بیان نکات تازه‌ای است که اغلب از چشم محققان دیگر دور مانده و در بسیاری موارد نیز از زاویه‌ای دیگر به مسائل می‌نگرد.
ساختار
مقالات این مجلد در شش فصل تنظیم شده است.
جامعه‌شناسی ادبی
تحلیل ادبی
متن‌شناسی
ادبیات تطبیقی
کتابشناسی
رجال
گزارش کتاب
نویسنده‌ی مجموعه‌ی حاضر از فضلای دور مانده از وطن است که هماره دل در گرو مهر زبان و ادب فارسی داشته و از روزگاران جوانی تا کنون آثار درخشانی به انگلیسی و فارسی در این حوزه از خود به یادگار گذاشته است. چند ویژگی در آثار امیدسالار هست که به کار او اهمیتی بیش بها می‌دهد: نخست بی طرفی و بی غرضی اوست در عالم تحقیق. اگر نقد درستی ببیند فورا می‌پذیرد و با حفظ امانت در جایی از آن یاد می‌کند یا نوشته‌ی خود را اصلاح می‌کند. پیر و جوان هم برای او فرقی ندارد. سخن حق از هر که بشنود برایش پذیرفتنی است. نسبت به اغلب خاورشناسان همواره دیدی انتقادی دارد و معتقد است نباید چشم و گوش بسته به آراء ایشان استناد کرد. بر این باور است که نظر بسیاری از محققان غربی بی تأثیر از شرایط سیاسی و دیدگاه‌های دولت هایشان نبوده است. ملاحظه‌ای هم در استفاده از قلم خود ندارد و به خرده گیری و نقد بی محابای ایشان می‌پردازد. طبیعی است که بدین سبب مورد انتقاد برخی واقع شود. از یک چشم‌انداز شاید بتوان امیدسالار را دنباله رو کسروی دانست. زیرا او نیز جزو معدود پژوهشگران ایرانی بود که بی ملاحظه به نقد شرق شناسان و به تعبیر خودش «شیفتگی ایرانانیان به شرق شناسان اروپایی» و «اروپایی گری در ایران» می‌پرداخت. قدرشناسی نسبت به کسانی که چیزی به امیدسالار آموخته‌اند یا یاری‌ای رسانده‌اند چنانکه در رفتار او مشهود است در نوشته‌هایش نیز آشکارا دیده می‌شود. دیگر تازه جویی‌های اوست و اینکه دست به قلم نمی برد مگر اینکه سخن و نظری تازه یا کشفی داشته باشد. از دیگر خصوصیات نوشته‌هایش این است که هرگز باکی ندارد از گفتن و نوشتن حقیقت، حتی اگر مخالف جریان‌های روز زمانه باشد. بر عکس، در مخالفت با آراء غلط اما پذیرفته شده جد و جهدی نشان می‌دهد. از طرف دیگر، شناخت او از محیط دانشگاهی آمریکا و آشنایی عمیقش با ادبیات انگلیسی باعث شده نگاهی چند سویه و شامل داشته باشد و بتواند به داوری‌های سنجیده‌تری در پژوهش هایش برسد. در بعضی مسائل اگر گهگاهی تندی از خود نشان می‌دهد یا لحنش اندکی دگرگون می‌شود اصل سخنش درست است. توجه به منابع دست اول نیز از اصول کار اوست. این ویژگی‌ها در نوشته‌های دکتر امید سالار سبب شد تا ایرج افشار پیش از این دو مجلد، مجموعه مقالات او را در بنیاد موقوفات افشار به طبع برساند. افشار، به حق، آن مقالات را مفید و همسو با نیت واقف می‌دانست و نشر آن‌ها را ضروری می‌دید.[۱]
پانويس
منابع مقاله
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران