مباحث اساسی زبانشناسی مردمشناسانه
مباحث اساسی زبانشناسی مردمشناسانه تألیف مارسل دانسی، ترجمه علیاکبر شیری، زبان پدیدهای واقعاً رمزآلود و معماگونه است. رشتۀ علمی که هدفش مطالعۀ همه جانبۀ آن است، زبانشناسی نامیده میشود. رویکرد خاصی که ارتباط میان زبان، تفکر و فرهنگ را مورد مطالعه و بررسی قرار میدهد، زبانشناسی مردمشناسانه نامیده میشود. معرفی اساس زبانشناسی مردمشناسانه موضوع اصلی این کتاب است.
| مباحث اساسی زبانشناسی مردمشناسانه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | دانسی، مارسل (نویسنده) شیری، علیاکبر (مترجم) |
| ناشر | تمدن علمی |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1397 |
| شابک | 9ـ49ـ8127ـ600ـ978 |
| موضوع | زبانشناسی انسانشناختی,a01 |
| کد کنگره | P ۳۵/د۲،م۲ |
ساختار
کتاب در هشت فصل تدوین شده است.
گزارش کتاب
زبان پدیدهای واقعاً رمزآلود و معماگونه است. رشتۀ علمی که هدفش مطالعۀ همه جانبۀ آن است، زبانشناسی نامیده میشود. رویکرد خاصی که ارتباط میان زبان، تفکر و فرهنگ را مورد مطالعه و بررسی قرار میدهد، زبانشناسی مردمشناسانه نامیده میشود. معرفی اساس زبانشناسی مردمشناسانه موضوع اصلی این کتاب است. همانند علوم شناختهشدۀ مختلفی چون زبانشناسی قومی، زبانشناسی فرهنگی یا انسانشناسی زبانی، زبانشناسی مردمشناسانه شاخهای است مرکب از دو علم مردمشناسی و زبانشناسی. به طور سنتی هدف زبانشناسی مردمشناسانه گردآوری و بررسی زبانها و فرهنگهای بومی به ویژه در مناطق آمریکای شمالی بوده است، اما امروزه دامنۀ مطالعات این علم به طور قابل ملاحظهای گسترش یافته و مطالعه و بررسی زبانها را به منزلۀ یک علم شناختی کلی و پدیدهای فرهنگی در برگرفته است؛ همچنین میکوشد روابط فامیلی را میان زبانها مشخص کرده و بدین وسیله فرهنگهای باستانی را بازسازی نماید.
زبانشناسی مردمشناسانه، از علوم میانرشتهای است که میان زبانشناسی از یکسو و مردمشناسی و انسانشناسی از سوی دیگر ارتباط برقرار نموده است. این علم میکوشد با تمرکز بیشتر بر جنبۀ کاربردی زبان، تجلی آن را در میان مردم و جوامع زبانی بررسی و توصیف کند.
این رشته از علوم هنوز بین پژوهشگران فارسی زبان مورد توجه کافی قرار نگرفته است، بنابراین ضرورت ترجمۀ چنین اثری احساس میشد. مباحث این کتاب منبع مناسب و جذابی است برای علاقهمندان به مباحث زبانشناسی، انسانشناسی، جامعهشناسی و مدرسان و دانشجویان و پژوهشگران رشتههای مرتبط با این علم.
یکی از ویژگیهای این کتاب، یکدستی و روانی متن است، هم از نظر محتوایی و هم از نظر رسمالخطی و سعی شده است که ضمن پایبندی به مفاهیم و محتوای متن اصلی، تا حد ممکن مطالب تخصصی به زبان ساده و با استفاده از واژههای معمول و جملههای رسا بیان شود، هر چند پیچیدگی و تخصصیبودن بعضی از مباحث نگارنده را در تنگنا قرار داده و مانع وصال کامل به هدف شده است. در رسمالخط و قواعد نشانهگذاری نهایت سعی و دقت به عمل آمده است که با کمک آموزههای چندساله در این زمینه، از درستترین و رایجترین قواعد نگارشی استفاده شود.
این کتاب دارای هشت فصل است. اولین فصل دربردارندۀ مفاهیم اساسی و شیوههای زبانشناسی است. در فصل دوم نگاهی انداخته شده به منشأ و تحول زبان با تمرکز بر مقایسه و بازسازی خانوادههای زبان. در فصل سوم، چهارم، پنجم و ششم به ترتیب نظامهای صدا، ساخت واژه، نحو و معناشناسی از منظر تحلیل زبانی بررسی میشوند. این فصلها آنچه را که دانشجویان میبایستی در مورد زبان، ساختار آن و معناشناسی باید بدانند، تا در پژوهشهای خود در مورد تفکر و فرهنگ به کار گیرند، معرفی میکند. دو فصل پایانی کتاب مستقیماً نگاهی دارند به ارتباط میان زبان، تفکر و فرهنگ بنابراین موجب میشوند، موضوعات مطرح شده در فصلهای پیشین در برآورده کردن موضوع اصلی و مرکزی علم زبانشناسی مردمشناسانه کاربردی شوند. همچنین بخشی برای فعالیتها و موضوعات مورد مطالعه افزوده شده است تا کتاب جنبۀ آموزشی و کاربردی بیشتری به خود گیرد. فرهنگی از اصطلاحات فنی و فهرستی از آثار مرتبط و کتابشناسی نیز در پایان آمده است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات