ما ذكره الكوفيون من الإدغام
| ما ذكره الكوفيون من الإدغام | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سیرافی، حسن بن عبد الله (نويسنده) تمیمی، صبیح (محقق) |
| ناشر | دار البيان العربي |
| مکان نشر | عربستان - جده |
| سال نشر | 1405ق - 1985م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ما ذكره الكوفيون من الإدغام، اثر ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی (284 یا 290-368ق)، کتابی است در بیان و تشریح دیدگاه مکتب نحوی کوفیون پیرامون موضوعات مربوط به مبحث ادغام در علم نحو.
اثر حاضر، یکی از متون نادر و شاید بتوان گفت، منحصربه‌فردی است که در مورد مسائل آوایی در زبان و ادبیات عرب، به دست ما رسیده است. سیرافی در این کتاب، به جمع‌آوری و بحث پیرامون مسائلی پرداخته که در آنها، با نحوی معروف، سیبویه، اختلاف نظر داشته است. این مسائل، از اعلام و بزرگانی همچون کسایی، فراء و ثعلب می‌باشد که نظرات و رویکردهای نحوی ایشان، به مکتب کوفیون معروف شده است. سیرافی این اثر را پس از اتمام شرح کتاب سیبویه، به نگارش درآورده است[۱].
روش و رویکرد سیرافی در تألیفات نحوی و از جمله اثر حاضر، روشی واضح و به‌دور از تعقید و پیچیدگی است[۲].
سیرافی در این کتاب، به بحث پیرامون یازده مسئله در موضوع ادغام و بررسی دیدگاه نحویون کوفی درباره آن، پرداخته است. رویکرد وی در این امر، چنین است که ابتدا موضوع را با نظر منسوب به مکتب کوفی آغاز نموده و سپس، به نقد و بررسی و مناقشه و احتجاج در مورد آن پرداخته است[۳].
این یازده مسئله به‌ترتیب عبارتند از: پرداختن به دو اصطلاح جدید «الأخرس» و «المصوت» نزد فراء، بررسی دیدگاه فراء و ثعلب پیرامون جواز ادغام در جایی که ابدال جایز است، علت ابدال تاء در «افتعل» از نظر فراء، اعتراض ثعلب به سیبویه درباره عدم ادغام «اصوات صفیر» در غیر آنها، نون ساکن قبل از باء مانند «العنبر»، بررسی نظریه فراء پیرامون اینکه هر حرفی در وقت تشدید صدایی مثل صدای خود را می‌رساند جز میم که صدای نون می‌دهد، دیدگاه کسایی درباره تبیین الف و لام تعریف، بررسی نظریه فراء پیرامون علت عدم ادغام «طاء» و «ظاء» در «تاء» افتعل، دیدگاه فراء درباره ادغام در «اختصموا» و «احتجموا» و مشابه آن، بررسی نظریه فراء پیرامون ادغام «راء» شهر در «راء» رمضان در آیه شریفه 185 سوره بقره: «شهر رمضان» و قیاس باب «أحسست»[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.