قهرمان و دریا: الگوهای آشوب در اسطورههای باستانی
قهرمان و دریا: الگوهای آشوب در اسطورههای باستانی تألیف دانلد اچ میلز با ترجمه آرتمیس رضاپور؛ کتابی است که به بررسی اسطورههای نبرد قهرمانانه با هماوردهای آشوبناک میپردازد و نشان میدهد این الگوهای اسطورهای چگونه بسیاری از داستانهای پهلوانی باستانی را شکل داده و تحت تأثیر قرار دادهاند. نویسنده در این اثر به تحلیل کهنالگوی عمدۀ اسطورهای یعنی درگیری قهرمانان با نیروهای آشوب، به ویژه نیروهای آب در داستانهای گیلگمش، اَخیلوس، اودوسئوس و یعقوب پرداخته و مضمون آشوب آب را برای بررسی رویارویی قهرمانانه با انواع دیگر آشوب نیز بسط داده است. این تحقیق با استفاده از دیدگاه الیاده دربارۀ اسطوره و تئوری مناسک، تضادهای ساختاری میان آشوب و نظم را تحلیل کرده و در پایان به وجوه اشتراک الگوهای اسطورهای باستانی با کشفیات علم آشوبشناسی مدرن میپردازد.
| قهرمان و دریا: الگوهای آشوب در اسطورههای باستانی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | میلز، دانلد اچ (نویسنده) رضاپور، آرتمیس (مترجم) |
| ناشر | ققنوس |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1393 |
| چاپ | اول |
| شابک | 978-600-278-089-8 |
| موضوع | اسطورهشناسی -- الگوهای آشوب |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PN ۱۳۰۷/م۹ق۹ |
ساختار
این کتاب در شش فصل اصلی سامان یافته است.
گزارش کتاب
کتاب «قهرمان و دریا: الگوهای آشوب در اسطورههای باستانی» اثر دانلد اچ میلز با ترجمه آرتمیس رضاپور، پژوهشی عمیق در زمینه اسطورهشناسی و تحلیل الگوهای آشوب در اسطورههای باستانی است. نویسنده در این اثر به بررسی کهنالگوی نبرد قهرمانان با نیروهای آشوب، به ویژه نیروهای آب میپردازد که در داستانهای اساطیری مختلفی تجلی یافته است.
این تحقیق با بهرهگیری از دیدگاه میرچا الیاده دربارۀ اسطوره به عنوان امر کیهانی و با تقسیم فضا و زمان به دو حوزۀ قدسی و عرفی شکل گرفته است. نویسنده از تئوری مناسک نیز بهره برده که خود تحت تأثیر دیدگاههای وان خنپ دربارۀ آستانگی قرار دارد. ویژگی اصلی این پژوهش، تحلیل تضادهای ساختاری میان آشوب و نظم است.
در فصل اول کتاب با عنوان «الگوهای اسطورهای»، نویسنده چارچوب نظری تحقیق خود را ارائه میدهد. وی نشان میدهد که اسطورههای نبرد قهرمانانه با هماوردهای آشوبناک چگونه بسیاری از داستانهای پهلوانی باستانی را شکل دادهاند.
فصل دوم به «گیلگمش و رویارویی قهرمانانه با مرگ» اختصاص دارد. در این بخش، نویسنده به تحلیل اسطورۀ گیلگمش و نبرد او با نیروهای مرگ و نیستی میپردازد.
فصل سوم با عنوان «اَخیلوس و اِسکاماندر» به بررسی نبرد آخیلوس، قهرمان اساطیر یونانی، با رود خروشان اسکامندر میپردازد. نویسنده در این بخش نشان میدهد که نزاع بین ایزد رود و آتش تنها جنگ اسطورهای خدایان نیست، بلکه نشاندهنده نزاع درونی آخیلوس نیز هست.
فصل چهارم به «اودوسئوس و پوسیدون» اختصاص دارد و نبرد اودوسئوس با خدای دریاها، پوسیدون، را تحلیل میکند.
در فصل پنجم با عنوان «الگوهای عهد عتیق: آفرینش، طوفان، خروج»، نویسنده به بررسی الگوهای آشوب در اسطورههای عهد عتیق از جمله داستان آفرینش، طوفان نوح و خروج بنیاسرائیل میپردازد.
فصل پایانی کتاب با عنوان «مؤخره» به جستجوی وجوه اشتراک بین الگوهای اسطورهای باستانی و کشفیات علم آشوبشناسی مدرن میپردازد. نویسنده در این بخش تأکید میکند که الگوهای باستانی چندان هم باستانی نیستند، بلکه جهانی و جاودانهاند.
نویسنده در سراسر کتاب بر این نکته تأکید دارد که روایات اساطیری نه تنها تصویری روشن از تجربۀ هولناک آشوب ارائه میدهند، بلکه چارچوبی مفهومی نیز برای شاعران باستان فراهم میکردند تا به یاری آن بتوانند حرکت قهرمان را از آشوب به پیروزی مناسکی کنند.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات