قصیده برده (با شرح و معنی لغات و دو ترجمۀ منظوم)

قصیدۀ بُرده (با شرح و معنی لغات و دو ترجمۀ منظوم)
پدیدآوران	بوصیری، شرف‌الدین (نویسنده)
ناشر	تکدرخت
مکان نشر	تهران
سال نشر	1392
چاپ	اول
شابک	‎978-600-6646-22-0
موضوع	شعر عربی - قرن ۷ ق.، مدایح نبوی
زبان	فارسی
تعداد جلد	1

قصیدۀ بُرده (با شرح و معنی لغات و دو ترجمۀ منظوم) تألیف شرف‌الدین بوصیری (۶۰۸-۶۹۶ق)، شاعر مصری؛ این کتاب دربردارندۀ شرح حال بوصیری، متن عربی قصیدۀ بُرده و معنی لغات و شرح آنها، دو برگردان منظوم فارسی و ترکی از این قصیده و کتاب‌شناسی بوصیری است. قصیدۀ بُرده مشهورترین قصیده در جهان اسلام در مدح حضرت رسول اکرم(ص) است که وجه تسمیۀ آن به دلیل خواب دیدن شاعر است که حضرت رسول برده‌ای بر دوش او می‌اندازند.

ساختار

این کتاب در ۲۰۰ صفحه و چهار فصل اصلی تنظیم شده است.

گزارش کتاب

کتاب «قصیدۀ بُرده (با شرح و معنی لغات و دو ترجمۀ منظوم)» اثر شرف‌الدین بوصیری، در سال ۱۳۹۲ توسط انتشارات تکدرخت در تهران منتشر شده است. این اثر ارزشمند شامل متن کامل قصیدۀ بُرده به همراه شرح لغات و دو ترجمۀ منظوم فارسی و ترکی از این قصیدۀ مشهور اسلامی است.

شرف‌الدین بوصیری دلاصی در سال ۶۰۸ هجری قمری در محلی به نام بوصیر یا در شهر دلاص متولد شد. او در قاهره تحصیل کرد و قرآن، صرف و نحو عربی و فنون بلاغت را آموخت. خلاقیت شعری بوصیری به دو گونه تقسیم می‌شود: اشعار اجتماعی شامل مدیحه‌ها، هجویه‌ها، انتقادات اجتماعی و شکایت از زمانه، و قصاید در مدح و ستایش رسول اکرم اسلام که به آنها «مدائح النبویه» گفته می‌شود.

قصیدۀ بُرده با نام اصلی «الکواکب الدریه فی مدح خیر البریه» مشهورترین قصیدۀ بوصیری است که به دلیل خواب دیدن شاعر که حضرت رسول برده‌ای بر دوش او می‌اندازند، به این نام معروف شده است. این قصیده از ده بخش اصلی تشکیل شده است: تشبیب (۱۲ بیت)، سخن از نفس اماره (۱۶ بیت)، ستایش پیامبر (۳۰ بیت)، میلاد پیامبر اکرم (۱۹ بیت)، دعا و ستایش (۱۰ بیت)، شرف قرآن (۱۷ بیت)، معراج نبوی (۱۳ بیت)، غزوات و جهاد (۲۲ بیت)، استغفار و توسل (۱۴ بیت) و زاری و مناجات (۹ بیت).

کتاب حاضر در چهار فصل تنظیم شده است: فصل اول شامل متن عربی قصیدۀ بُرده با اعراب کامل است. فصل دوم به شرح لغات قصیده و دقایق ادبی لغات و ترجمۀ خطی ابیات اثر دکتر صدیق اختصاص دارد. فصل سوم شامل برگردان منظوم فارسی قصیده است که محمد حافظ شرف آن را ترجمه کرده و به عبدالرحمان جامی نیز نسبت داده شده است. فصل چهارم نیز برگردان منظوم ترکی آذری قصیدۀ بُرده را در بر می‌گیرد که دکتر صدیق آن را سال‌ها پیش ترجمه کرده است.

این کتاب با ارائه متن اصلی، شرح لغات و ترجمه‌های منظوم، منبع کاملی برای شناخت و درک این قصیدۀ مشهور اسلامی است که در طول قرن‌ها مورد توجه مسلمانان جهان قرار گرفته است.

منابع مقاله

پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات