فرهنگ ادبیات فارسی
| فرهنگ ادبیات فارسی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شریفی، محمد (نویسنده) جعفری، محمدرضا (ویراستار) |
| ناشر | فرهنگ نشر نو با همکاری نشر آسیم |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1396 |
| شابک | 1ـ82ـ7439ـ600ـ978 |
| موضوع | ادبیات فارسی -- واژهنامهها,ادبیات فارسی -- اصطلاحها و تعبیرها |
| کد کنگره | PIR ۳۳۲۱/ش۴۳ف۴ |
فرهنگ ادبیات فارسی تألیف محمد شریفی به ویراستاری محمدرضا جعفری، این کتاب یک فرهنگنامه ادبی کاربردی است که با رویکردی مختصر و مفید، اطلاعات پایه درباره ادبیات فارسی (از کلاسیک تا معاصر) شامل شرح حال نویسندگان، خلاصه آثار مهم، اصطلاحات ادبی و اساطیر را گردآوری کرده است. هدف آن پاسخگویی سریع به نیازهای دانشجویان و علاقمندان است، بدون ادعای جامعیت، و با تأکید ویژه بر ادبیات داستانی معاصر. کتاب با ساختار موضوعی و نمایههای کاربردی طراحی شده تا دسترسی آسان به اطلاعات را فراهم کند.
گزارش کتاب
اگرچه در گذشته، فرهنگ مکتوب ایران مدیون تلاشهای کاتبان، محرران، ناسخان و وراقان بود، در دوران معاصر، این میراث مرهون کسانی است که بنیان نشر نوین کتاب را در کشور پایهریزی کردند و با تلاشهای بیچشمداشت خود به ارتقای آن همت گماشتند.
ویژگیهای این فرهنگ
این فرهنگ ادعای ارائه یک اثر تحقیقی گسترده یا دانشنامهای جامع را ندارد. همچنین نه راز ناگشودهای را فاش میکند و نه زاویهای تاریک از ادبیات ایران را روشن میسازد. هدف اصلی آن، ایجاد زمینهای برای تدوین کتابهای مرجع ادبیِ مختصر و مفید و ارائه راهنمایی ساده برای پاسخگویی فوری به نیاز علاقهمندان ادبیات فارسی است.
اهداف:
- گردآوری اطلاعات ضروری برای دانشجویان و خوانندگان حرفهای و نیمهحرفهای بهصورت منظم
- پاسخگویی به پرسشهای رایج و تسهیل مسیر مطالعاتی
- ارائه چکیدهای از موضوعات مختلف، با تأکید بر اختصار
مخاطبان:
- دانشجویان و پژوهشگران ادبیات
- علاقهمندان به ادبیات کلاسیک و معاصر فارسی
محتوا و ساختار
۱. ادبیات کلاسیک:
- معرفی شاعران و نویسندگان مشهور ایرانی با تأکید بر آثار فارسی
- بررسی آثار ادبی (شعر، داستان، تواریخ منظوم) و توضیح محتوای آنها
- معرفی تذکرههای مهم و لغتنامههای ارزشمند
- پرداختن به اساطیر ایرانی، اشارات داستانی و تلمیحات ادبی
- بررسی شخصیتهای برجسته شاهنامه
۲. ادبیات معاصر:
- معرفی شاعران، داستاننویسان، نمایشنامهنویسان و منتقدان ادبی
- خلاصهای از رمانهای مطرح فارسی با جزئیاتی مانند موضوع، زمان و مکان روایت
- بررسی مجموعهداستانها و نمایشنامههای مشهور
- معرفی کتابهای پژوهشی تأثیرگذار در حوزه ادبیات
۳. سایر نکات:
- در مدخل مربوط به هر نویسنده یا شاعر، ابتدا شرح حال، سپس ارزیابی آثار و در نهایت فهرست کارهای او ارائه شده است.
- برای نامهای قدیمی یا مستعار، ترتیب الفبایی بر اساس نام مشهور رعایت شده است.
- در صورت اختلاف در تاریخ انتشار کتابها، تاریخ مندرج در شناسنامه کتاب ملاک قرار گرفته است.
- اعرابگذاری تنها در موارد ضروری برای جلوگیری از اشتباه انجام شده است.
- معانی واژههای دشوار درون متن توضیح داده شده تا نیاز به مراجعه به لغتنامه کاهش یابد.
راهنمای استفاده
نمایهها:
- نمایه تخلصها و نامهای مستعار: برای یافتن شاعران و نویسندگانی که با نامهای مستعار شناخته میشوند.
- نمایه شخصیتهای داستانی: شامل قهرمانان و چهرههای برجسته در ادبیات.
- نمایه آثار: برای شناسایی پدیدآورندگان آثار ذکرشده.
- نمایه اشارات و تلمیحات: راهنمای درک اشارههای پرکاربرد در ادبیات فارسی.
- نمایه نامهای تاریخی: اطلاعاتی درباره دورههای حکومتی و سالهای زندگی حاکمان و شخصیتهای تاریخی.
نتیجهگیری:
این فرهنگ با تمرکز بر ادبیات خلاقه و بهویژه ادبیات داستانی، میکوشد خلأ اطلاعاتی در حوزه ادبیات معاصر را جبران کند. حجم مقالات لزوماً نشاندهنده اهمیت موضوع نیست، بلکه به میزان اطلاعات موجود و ساختار اثر بستگی دارد. هدف نهایی، ارائه نمایی کلی از ادبیات فارسی و تسهیل دسترسی به اطلاعات پایه برای پژوهشگران و علاقهمندان است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات