نیجیری، عبدالله بن فودی
| نام | نیجیری، عبدالله بن فودی |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | فودی |
| متولد | 1186ق |
| محل تولد | نيجريه |
| رحلت | 1245ق |
| اساتید | پدرش محمد بن عثمان
برادرش عثمان بن فودی |
| برخی آثار | الحصن الرصين في علم التصريف |
| کد مؤلف | AUTHORCODE07809AUTHORCODE |
عبدالله بن فودی نیجیری (1186-1245ق)، شاعر، ادیب، عالم به لغت، اثر معروف او الحصن الرصين في علم التصريف
ولادت
ابومحمد عبدالله بن محمد بن عثمان بن صالح بن هارون بن محمد بن جب بن محمدايوب بن ماسران بن بوب باب بن موسى جكل»، در سال 1186ق1799/م، به دنيا آمد.[۱]
خاندان
نسبت خانوادگى وى، به قبيله «فولانيه» نيجريه كه معروف به «التوروب» مى‌باشند، مى‌رسد كه در منطقه «فوتاتورو» ساكن بوده و از «تنبكتو» به آن مهاجرت كرده‌اند[۲]
ادله فراوانى وجود دارد كه نشانگر اين امر است كه اجداد و اسلاف عبدالله بن فودى، از زمان جد بزرگش موسى جكل، به علم، تعليم و تعلم اشتغال داشته‌اند[۳]
ابن خلدون در مقدمه خود به اين نكته اشاره دارد كه: «اهل مغرب، شمال آفريقا و بلاد بربر، در تعليم اطفال و كودكان خود، به آموزش قرآن اكتفا نموده و چيز ديگرى بر آن نمى‌افزايند و لذا اهالى آن، نسبت به ساير بلاد اسلامى، در رسم قرآن و حفظ آن، پيشگام و مقدم مى‌باشند». اين امر دلالت بر روش تعليم اطفال مسلمين در بلاد غربى و شمالى آفريقا داشته و كلام شيخ عثمان، برادر عبدالله كه تأكيد دارد عبدالله در دوازده سالگى قرآن را به‌خوبى آموخته بود را تأييد مى‌كند[۴]
تحصیلات
تعليم شيخ عبدالله، غالباً توسط افراد خانواده وى؛ يعنى پدر، مادر، جد، برادرش عثمان و تعدادى از عموها و دايى‌ها، صورت مى‌گرفت. وى در ميان اطرافيان، به‌عنوان عالم عربى‌دان، شاعر توانا و عالم به لغت معروف بود[۵]
وفات
وی در سال 1245ق1829/م، از دنيا رفت[۶]
آثار
وى داراى تأليفات و آثار بسيارى مى‌باشد كه برخى آن‌ها را تا يك‌صدوهفتاد اثر شمرده‌اند كه از جمله آن‌ها مى‌توان از آثار زير نام برد:
- تزيين الورقات ببعض ما لي من الأبيات؛
- تخميس الدالية لقصيدة شيخ عثمان بن فوديو في مدح الرسول(ص)؛
- تخميس العشرينية للفزازي؛
- الحصن الرصين في علم التصريف؛
- ضياء التأويل في معاني التنزيل؛
- البحر المحيط؛
- مفتاح التفسير؛
- مفتاح الأصول؛
- منن المنان؛
- إيداع النسوخ في من أخذت عنه من الشيوخ؛
و..[۷]
پانويس
منابع مقاله
- فودى نيجرى، عبدالله، «الحصن الرصين في علم التصريف»، تحقيق محمد صالح حسين، نيجرية، دار الأمة لوكالة المطبوعات، 1428ق.