شمس فخری اصفهانی
| شمس فخری اصفهانی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | شمس‌الدین محمد فخرالدین فخری اصفهانی |
| نام پدر | فخرالدین فخری اصفهانی |
| ولادت | 674ق |
| رحلت | 749ق |
| اطلاعات علمی | |
| برخی آثار | واژه‌نامه فارسی؛ بخش چهارم معیار جمالی |
شمس فخری اصفهانی (674-749ق) ادیب و شاعر؛
ولادت
شمس‌الدین محمد فخرالدین فخری اصفهانی معروف به «شمس فخری» و ملقب به «افصح المتکلمین» در سال 674ق به دنیا آمد. [۱] او مانند پدرش فخرالدین فخری اصفهانی شاعر بود. [۲]
فعالیت‌ها
وی در سال 713ق از اصفهان به لرستان سفرکرده و در آنجا کتابی مختصر در فن عروض و قوافی به نام اتابک نصرالدین احمد تألیف نموده و آن را معیار نصرتی نامیده است.
شمس فخری در عهد وزارت خواجه غیاث‌الدین محمد رشیدی به عراق آمد و در سال 732ق در قم مقیم شد و در آنجا قصیده‌ای مصنوع با عنوان «مخزن البحور و مجمع الصنایع» در مدح این وزیر سرود.
پس از به‌قتل‌رسیدن خواجه در سال 736ق مدتی در اصفهان ماند، سپس به شیراز رفت و در سلک ملازمان امیر جمال‌الدین شاه شیخ ابواسحاق اینجو درآمد و در آنجا بخش بدایع الصنایع و لغت فرس را بر معیار نصرتی افزود و آن را به نام و لقب و کنیت جمال‌الدین ابواسحاق اینجو موشح گردانید و معیار جمالی و مفتاح ابواسحاقی نام نهاد. تاریخ خاتمه کتاب در پایان لغت فرس سال 745ق ذکر شده است.. [۳]
وفات
سرانجام در سال 749ق در مشهد درگذشت. [۴]
آثار
معیار نصرتی
معیار جمالی و مفتاح ابواسحاق
مجموع اشعار و ابیات
مخزن البحور و مجمع الصنایع
پانويس
منابع مقاله
- اسماعیلی، سمیرا و دیگران، مترجم کتاب فهرست توصیفی نسخه‌های خطی تاجیکی، گردآوری میکلوخا ماکالای، نیکلای دمیتری یویچ، و دیگران، کتابخانه بزرگ حضرت آیت‌الله مرعشی نجفی(ره). گنجینه جهانی مخطوطات اسلامی، قم – ایران، 1392ش |1435ق|2013م
- خوئینی، عصمت، محقق کتاب دیوان امامی هروی، تألیف عبدالله بن محمد امامی هروی، ناشر مرکز پژوهشی میراث مکتوب، تهران- ایران، 1394ش
- مظاهری، جمشید؛ براتی، محمود؛ تاج‌بخش، پروین، مقایسه بخش بدیع معیار جمالی شمس فخری با حدائق السحر رشیدالدین وطواط، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله دانشکده ادبیات و علوم‌انسانی (دانشگاه اصفهان) زمستان 1385 - شماره 47 رتبه علمی - پژوهشی (وزارت علوم/ISC (26 صفحه - از 191 تا 216)