شمس اللغات

    از ویکی‌نور
    شمس اللغات
    شمس اللغات
    پدیدآورانمحمد، ابراهیم بن نور (نویسنده)

    تنکیکر، محمد اسمعیل (مصحح)

    کاشانی، احمد (خطاط)
    عنوان‌های دیگرکتاب شمس اللغات
    ناشرمطبع منشي فضل الدين ابن مرحوم علي صاحب کهمکرز
    مکان نشرهند - بمبئی
    سال نشر1265ق.
    چاپچاپ یکم
    موضوعفارسی – واژه‌نامه‌‎ها

    زبان عربی – واژه‌نامه‌‎ها - فارسی

    زبان ترکی - واژه‌‌نامه‌‌ها - فارسی
    زبانفارسی - عربی - ترکی استانبولی - پهلوی
    تعداد جلد2
    کد کنگره
    ‏1228 /ش88 / 2952 ?PIR

    شمس اللغات نوشته ابراهیم بن نور محمد (....) در موضوع ادبیات (لغت) و مشتمل بر لغات عربی، فارسی و بعضی از لغات ترکی متداول و غیر متداول است. [۱]

    نویسنده این کتاب را جهت سهولت در دست‌یابی به لغت و به درخواست و تحت اشراف و سرپرستی شخصی به نام جوزف بریتو جونیر(جوزف بارتّو) تدوین نموده است. [۲] وی در تدوین این اثر به مصادر معتبری همچون مدار الافاضل، کشف اللغات، منتخب اللغات، حل اللغات، فرهنگ رشیدی، فرهنگ جهانگیری، نصاب الصبیان و غیره تکیه شده است. [۳]

    ساختار کتاب براساس حروف تهجی(الفبا) تنظیم شده و لغات را به همراه نظایر آن‌ها، امثال، اصطلاحات و استعارات آورده است.

    نویسنده از شاعران فراوانی مانند: مولوی، سعدی، حافظ، سنایی، عنصری، فردوسی، رودکی، حکیم خاقانی، شیخ نظامی، امیر خسرو، حکیم قطران، کمال اسماعیل، موید الفضلا، اوجدی، شاهد آورده است.[۴]

    برای تشخیص لغات عربی حرف عین، فارسی حرف فاء و ترکی حرف تاء را در بالای کلمات نشانه قرار داده است. [۵] وی پس از ذکر لغت به حرکت اول آن اشاره کرده سپس معنی یا معانی آن را بیان کرده است. در مواردی نیز وزن کلمه را یادآور شده است.

    جلد اول دربردارنده حرف «الف» تا «سین» و جلد دوم از حرف «شین» تا «یاء» را شامل می‌‍‌شود که در سال 1220ق به چاپ سربی سپرده شد.

    پانویس

    1. مقدمه، ج1، ص 2 -3؛ آقا بزرگ تهرانى، محمد محسن‏، ج‏14، ص 226
    2. مقدمه، ج1، ص 2؛ نفثة المصدور، ص: 708
    3. مقدمه، ج1، ص 3
    4. رک: ج 1، متن کتاب ص 4-2
    5. رک: مقدمه، ج1، ص 3

    منابع مقاله

    1. مقدمه و متن.
    2. آقا بزرگ تهرانى، محمد محسن‏، الذريعة إلى تصانيف الشيعة. قم. اسماعيليان‏. 1381ق. چاپ اول.
    3. نسوی، محمد بن احمد. نفثة المصدور. مصحح: يزدگردى، امير حسين‏. تهران. نشر ویراستار. 1370ش. چاپ دوم.

    وابسته‌ها