کوسج، شمس‌الدین محمد
| نام | کوسج، شمس‌الدین محمد |
|---|---|
| نام‌های دیگر | کوسج، محمد |
| نام پدر | |
| متولد | قرن هشتم |
| محل تولد | |
| رحلت | |
| اساتید | |
| برخی آثار | برزونامه (بخش کهن) |
| کد مؤلف | AUTHORCODE00503AUTHORCODE |
شمس‌الدین محمد كوسج شاعر قرن هشتم، اطلاع چندانى از او در دست نیست.
برخى كتاب برزو نامه را به شخص دیگرى به نام ابوالعلاء عطاء بن یعقوب كاتب مشهور به عطایى رازى نسبت مى‌دهند.
ابوالعلاء، عطاء بن یعقوب، از شاعران دربار غزنویان و معاصر مسعود سعد سلمان است. وى، در سال 471ق، وفات كرده است.
به نظر پژوهش‌گر نسخه حاضر جناب آقاى اكبر نحوى، این انتساب صحیح نمى‌باشد. وى مى‌گوید نشانه‌اى بر این مدعى كه كتاب حاضر اثر ابولعلاء عطاء بن یعقوب باشد وجود ندارد.
در یكى از دست‌نویس‌ها كه به شماره 13493 در كتاب‌خانه مجلس شوراى اسلامى نگه‌دارى مى‌شود، كاتب با افزودن بیت‌هاى بسیار سست به پایان بخشى از داستان، چنین وانمود مى‌كند كه گوینده اشعار، فردوسى است، اما از رهگذر كهن‌ترین دست‌نویس این منظومه كه به سال 829ق، كتابت شده، شاعر «برزونامه»، شناخته مى‌شود.
در دست‌نویس كتاب‌خانه كمبریج، یکبار در پشت برگ اول و بار دیگر در پایان منظومه، به نام گوینده آن تصریح شده است. عبارت پشت برگه اول چنین است: «كتاب برزونامه، تصنیف مولانا شمس‌الدین محمد[بن] احمد میر بن محمد میر خم...» و عبارت پایانى منظومه، این‌چنین است: «تمام شد كتاب برزونامه از گفته مولانا شمس محمد كوسج...».
ظاهراً جاى تردید نیست كه این شمس‌الدین محمد كوسج، گوینده برزونامه است و از بیت پایان منظومه كه مى‌گوید:
| چو از رزم برزو بپرداختم | زگودرز و پيران سخن ساختم |
برمى‌آید كه وى از حماسه‌گویان بوده و علاوه بر سرگذشت برزو، احتمالا داستان‌هاى دیگر حماسى را به نظم كشیده است.