شرح کتاب التنبيه

شرح کتاب التنبيه
پدیدآوران	پلاسی شیرازی، حسن بن حمزه (نويسنده) ابوموسی (محقق) شیخ موسی ( محقق)
ناشر	دار لأجل المعرفة
مکان نشر	لبنان - دیار عقل
سال نشر	2010م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ع8 4/4 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

شرح كتاب التنبيه، از آثار صوفی بلانسی از فرقه غالیان نصیریه قرن هشتم هجری قمری، حسن بن حمزة بن محمد شیرازی (مقتول 766ق)، است که می‌کوشد گزارشی متناسب با دیدگاه خودش از تصوف و عرفان ابن عربی ارائه کند. گفتنی است که در روی جلد کتاب، تحقیق این کتاب و نگارش مقدمه برای آن به پژوهشگری ناشناخته نسبت داده شده و چنین ضبط شده است: «تحقيق و تقديم: أبوموسی و الشيخ موسی». در پایان مقدمه محقق نیز نام او به این صورت: «أبوموسی الحريري و الشيخ موسی» همراه با آدرس یک پست الکترونیک آمده است. مشخص نیست که محقق و مقدمه‌نویس یک نفر است یا دو نفر. شاید این اسم نیز مستعار باشد.

هدف و روش

• به گفته محقق/محققان («أبوموسی الحريري و الشيخ موسی»)، هرچند اطلاعات اندکی درباره حسن بن حمزه شیرازی به دست ما رسیده است، ولی می‌دانیم که او یکی از مهم‌ترین غالیان نصیریه است که کوشیدند بین فلسفه ابن عربی و گرایش‌های غلوّآمیز به‌ویژه نصیریان هماهنگی ایجاد کنند؛ به‌گونه‌ای که این صوفی بلانسی (حسن بن حمزه) به‌خاطر همین گرایش در دمشق کشته شد.....

ساختار و محتوا

• این اثر از 3 رساله به‌ترتیب ذیل تشکیل شده است:

1. «كتاب فرائد الفوائد العلوية في قواعد العقائد الغلوية» (شامل 2 مقدمه، 4 قاعده و خاتمه).
2. «رسالة تحفة الروح و الإنس في معرفة الروح و النفس» (شامل مقدمه و 3 تنبیه).
3. «رسالة الأذكار الموصلة لحضرة نور الأنوار» (شامل مقدمه و 3 تنبیه).

نمونه مباحث

• مطالب حسن بن حمزة بن محمد شیرازی، خالی از غموض نیست و بلکه در مواردی ناروا و یا مبهم می‌نویسد؛ به‌عنوان مثال در آغاز کتاب نوشته است: «يقول الفقير من الفقير إلی الفقير» و در توضیحش آورده است که هنگامی که دانستی همان طور که گذشت، فقر همان فنا است و فقر وقتی تمام شود همان الله است، خواهی دانست که معنایش این است: فقیر به خدای سبحان که فانی در ذات خدای سبحان است و با ذات خدای سبحان تکلّم می‌کند، می‌گوید: کتابم را اهدا می‌کنم به جوینده‌ای که رشد به‌سوی خدا را می‌طلبد..... نویسنده در ادامه دو معنای دیگر نیز آورده و بعد دیدگاه سید محمدجواد تبریزی را نقل و نقد کرده و آن را دور از آرای صوفیان شمرده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.