شرح نهج‌البلاغة (عتائقی)

    از ویکی‌نور
    شرح نهج البلاغة (عتائقی)
    شرح نهج‌البلاغة (عتائقی)
    پدیدآورانابن عتائقى‌، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد (نويسنده)

    علی بن ابی طالب(ع)، امام اول (نویسنده)

    عقا‌بی‌، مهند غا‌زی (محقق)
    عنوان‌های دیگرالجزء الثالث ** نهج البلاغة. شرح
    سال نشر1442ق - 2021م
    چاپ1
    شابک-
    موضوعنهج‌البلاغه‌ علی‌ بن‌ ابی‌طا‌لب‌(ع)، اما‌م‌ اول‌، ۲۳ قبل‌ از هجرت‌ - ۴۰ ق‌.
    زبانعربی
    تعداد جلد2
    کد کنگره
    BP ۳۸/ن۹۱ب۳۱
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    شرح نهج‌البلاغة اثر ابن عتایقی، عبدالرحمن بن محمد بن ابراهیم حلی (متوفی بعد از 788ق) شرحی است عرفانی و حکمی بر کتاب شریف «نهج‌البلاغة».

    مولف «ریاض العلماء» از جمله کسانی است که از نویسنده این شرح بسیار تجلیل کرده و درباره خود کتاب، چنین گفته است: «من شرح نهج‌البلاغه ابن عتائقی را دیدم كه در آن نوشته شده بود مجلد سوم از شرح نهج‌البلاغه تالیف ابن عتائقی و این نسخه در سال ۷۸۶ تحریر شده بود»[۱]. وی همچنین معتقد است که ابن عتائقی در شرح خود، از شرح نهج‌البلاغه «قاضی عبدالجبار» بسیار استفاده كرده و مطالبی از آن در كتابش نقل می‌‏كند و به گفته‌‏هایش استناد نموده است که البته این «عبدالجبار» شناخته نشد و معلوم نیست در كجا زندگی می‏كرده و در چه قرنی بوده و در كتب رجال، گروهی بنام عبدالجبار در فهرست رجال علم و ادب ذكر شده‏اند که معلوم نیست شارح مورد نظر، كدام یک از آنها بوده و در چه زمانی می‏زیسته است[۲].

    این شرح، یكی از شروح معتبر نهج‌البلاغه است که متأسفانه اكنون نسخه كاملی از آن در دست نیست و مقداری از آن در دست محقق دانشمند ابن یوسف بوده كه در كتاب خود از آن یاد می‏كند و ثلثی از این شرح نیز در كتابخانه مدرسه نمازی شهرستان خوی موجود است[۳].

    ابن عتایقی این شرح را در چهار جلد نوشته که متأسفانه، تنها جلد سوم آن در دست می‌باشد که مطالب آن در اثر حاضر، در قالب دو جلد، عرضه شده است[۴].

    کتاب با مقدمه مفیدی از محقق آغاز گردیده که در آن، ضمن شرح حال نویسنده، اطلاعات مفیدی پیرامون کتاب، عرضه شده است[۵].

    روش شرح

    ابن عتایقی مطالب کتاب خود را از شرح نهج‌البلاغه ابن ابی‌الحدید معتزلی و شرح ابن میثم بحرانی جمع‌آوری نموده و مطالب دیگری از خود که مناسب می‌دیده را بدان افزوده است. وی گاهی به این اقتباس اشاره و به اسامی این دو تن تصریح نموده و گاهی نیز به آن اشاره‌ای نکرده است[۶].

    پانویس

    1. ر.ک: عطاردی، عزیزالله، ص283
    2. همان، ص 285
    3. همان، ص283
    4. ر.ک: مقدمه، ج1،ص13
    5. همان،ص7-31
    6. همان

    منابع مقاله

    1. مقدمه کتاب.
    2. عطاردی، عزیزالله؛ «شارحان نهج البلاغه از قرن پنجم تا هشتم»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کنگره نهج البلاغه کاوشی در نهج البلاغه (مقالات کنگره سوم)، ملی.



    وابسته‌ها