شرح صحیح البخاري (ابن بطال)
شرح صحیح البخاري | |
---|---|
![]() | |
پدیدآوران | ابن بطال، علیبنخلف (نويسنده)
بخاری، محمد بن اسماعیل (نویسنده) بن ابراهیم، یاسر (مصحح) |
عنوانهای دیگر | صحیح البخاری. شرح |
ناشر | مکتبة الرشد |
مکان نشر | عربستان - ریاض |
سال نشر | 13سده |
چاپ | 1 |
زبان | عربی |
تعداد جلد | 10 |
کد کنگره | /ب3ج20222 119 BP |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شرح صحيح البخاري لإبن بطال اثر ابوالحسن علی بن خلف بن عبدالملک بن بطال قرطبی (متوفی 1057ق)، شرحی است فقهی بر کتاب «صحيح البخاري» تألیف ابوعبدالله محمد بن اسماعیل بخارى جعفى (199- 256ق) از محدثین معروف.
شرح حاضر، در درجه نخست، یک شرح فقهی است و آنچه بر این امر دلالت میکند، آن است که نویسنده در برخی از ابواب، از عبارت: «لا فقه في هذا الباب» استفاده کرده است، مانند باب «الفحولة من الخيل» از «کتاب الجهاد». کرمانی نیز در مقدمه شرح خود بر صحیح بخاری، به این نکته اشاره نموده است که بیشتر مطالب کتاب، بر اساس فقه مالکی است. با این حال، گرچه جنبه فقهی شرح حاضر، پررنگتر مینماید، اما انواع مختلفی از فواید بلاغی و لغوی نیز در آن به چشم میخورد و نویسنده در آن، غالبا از کسانی که به توضیح و شرح لغات و واژگان غریب، اهتمام داشتهاند، نقل نموده است مانند خلیل بن احمد، ابوعبید، خطابی، حربیف ابن قتیبه و...[۱].
برخی از مهمترین ویژگیهایی که باعث تمایز اثر حاضر، از سایر شروح مشابه آن میشود را میتوان در امور زیر، مورد بحث و بررسی قرار داد:
- یکی از قدیمیترین شروح و اگر از کتاب خطابی صرف نظر کنیم (زیرا شرح خطابی، در بیشتر موارد، صرفا شرح واژگان و لغات غریب میباشد)، شاید بتوان گفت قدیمیترین شرح برای صحیح بخاری است؛
- میتوان این شرح ارزشمند را دریچهای تلقی نمود که میشود از آن، به میراث عظیمی که برخی از بزرگترین علما از خود به جای گذاشته و بیشتر مسلمانان به فقدان آن دچار هستند، نگاه کرد. ابن بطال در این کتاب، به نقل قول از علما و بزرگانی اهتمام داشته که دیدگاهها و نظریاتشان در این زمینه، بسیار گرانبها و پرارزش است که از جمله مهمترین آنها، میتوان از محمد بن جریر طبری، ابن منذر، اسماعیل بن اسحاق، مهلب بن احمد بن ابی صفره، ابوعبدالله بن ابی صفره، ابن قصار و خلیل بن احمد، نام برد؛
- اهتمام ابن بطال به استناد به روایات صحابه و تابعین و ذیل آنها در تفسیر آیات و احکام؛
- توجه ویژه ابن بطال به انتقال عقاید سلف در مسائل اختلافی همراه با توجیح و ترجیح در آنها[۲].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.