شاهنامه فردوسی هویت کوه‌نوردی ایران

    از ویکی‌نور
    شاهنامه فردوسی هویت کوه‌نوردی ایران
    شاهنامه فردوسی هویت کوه‌نوردی ایران
    پدیدآورانمحمدی‌فر، داوود (نویسنده)
    ناشرسبزان
    مکان نشرتهران
    سال نشر1397
    شابک6ـ380ـ117ـ600ـ978
    کد کنگره

    شاهنامه فردوسی هویت کوه‌نوردی ایران؛ داستان‌های حماسی و کوه‌پیمائی‌های کیومرث، فرانک، فریدون، سام، زال زر، رستم و داستان فرود ناکام پسر سیاوش و جریره تألیف داوود محمدی‌فر، از ادوار کهن تا به امروز در تاریخ دیرپای سرزمین ایران، بی‌شک هیچ کتابی نیست که همتای شاهنامۀ فردوسی در هویت ملی‌مان این‌چنین اثر گذار بوده باشد، به ویژه اینکه تاکنون در ورزش کوه‌نوردی کشور پای شاهنامه به میان کشیده نشده و جای کوه‌پیمایان اسطوره در ورزش فراگیر کوه‌نوردی ایران خالی بوده است.

    گزارش کتاب

    شاهنامه دایرۀ‌المعارف بزرگ فرهنگ ایران است. شاهنامه را باید از نو خواند. پس از هزار سال باز هم باید اساطیرش را ستود، دوباره و چندباره زنده نمود و از گفتار و کردارشان درس آموخت. از ادوار کهن تا به امروز در تاریخ دیرپای سرزمین ایران، بی‌شک هیچ کتابی نیست که همتای شاهنامۀ فردوسی در هویت ملی‌مان این‌چنین اثر گذار بوده باشد، به ویژه اینکه تاکنون در ورزش کوه‌نوردی کشور پای شاهنامه به میان کشیده نشده و جای کوه‌پیمایان اسطوره در ورزش فراگیر کوه‌نوردی ایران خالی بوده است.

    اگر نگاه کنیم به داستان‌های حماسی و کوه‌پیمایی‌های کیومرث، فرانک، فریدون، سام، زال زر، رستم و داستان پرماجرای فرود ناکام پسر سیاوش و بخوانیم و گوش فرا دهیم به 1124 بیت سروده‌های کوه‌وارۀ فردوسی، و داوری کنیم که شاهنامه هویت ملی کوه‌نوردی ایران هست یا نه؟

    1124 بیت سروده‌ای که هنوز پس از گذشت یک هزار سال، آدمی را به وجد می‌آورد، به دنیایی تازه می‌برد و به تفکری نو وا می‌دارد. سروده‌هایی تمام از جنس کوه و خورشید و ماه و غار و دشت و طبیعت، لشکری و سپاهی‌گری و مبارزه و تن‌آوری، که هر کس با هر نوع پیشه و کار و هرگونه اندیشه‌ای از آن بی‌بهره نخواهد ماند و به ویژه کوه‌نوردان، طبیعت‌گران و اهل هر رشته از ورزش‌های دیگر به خصوص ورزشکاران باستانی. 1124 بیت منظوماتی همچون سروده‌های زیرین، که بی‌شک در آثار هیچ یک از سرایندگان ایران و جهان، پیرامون کوه و کوهستان در دنیای کهن و روزگار امروز پیشینه ندارد.

    سروده‌های فردوسی بخش‌های بسیار مهمی از شناسنامه و کوه‌پیمایی‌های پیش از تاریخ کشورمان را به تصویر کشیده و برخی از جشن‌های شادی‌آفرینی که از روزگاران کهن به یادگار باقی مانده است، به‌یقین در رابطه با کوه‌پیمایی‌های جاودانان اسطوره‌ای ایران شکل گرفته است. جشن مهرگان منسوب است به پیروزی فریدون، فرزند کوهستان بر ضحاک ماردوش.

    شاهنامۀ فردوسی گذشته از داستان‌های حماسی جذاب همچون سیاوش، رستم و سهراب و بیژن و منیژه دارای داستان‌های شنیدنی و گوش‌نواز بس فراوان دیگری است که ضمن داشتن عنوان حماسه، بر این اعتقاد می‌تواند حماسی کوهنوردی نیز به شمار آید؛ از جمله حماسۀ کوه‌پیمایی‌های نخستین شاه جهان، مؤسس سلسلۀ پیشدادیان ایران کیومرث که:

    کیومرث شد بر جهان کدخدای نخستین به کوه اندران ساخت جای

    دیگر شاه فریدون فرزند نخستین زن کوه‌پیمای اسطوره‌ای ایران، در بندکنندۀ ضحاک تازی:

    بیاورد ضحاک را چون نوند به کوه دماوند و کردش به بند
    از او نام ضحاک چون خاک شدجهان از بد او همه پاک شد

    در این کتاب پس از مختصری دربارۀ فردوسی و شاهنامۀ او، مباحثی دربارۀ کوه و کوه‌پیمایی در شاهنامۀ فردوسی نگارش شده است. در بخش دوم کتاب 1124 بیت از شاهنامه که در آنها فردوسی با بی‌نظیرترین وجه از کوه، کوه‌نوردی، کوه‌نوردی سپاهی‌گری، کوه و خورشید، کوه و مار، غار، برف و دیگر مواهب طبیعی به گونه‌ای زیبا و دلپذیر و بسیار زیبا توصیف به عمل آورده و از تعدادی کوه‌های ایران در آن عهد نام برده است، برای نمونه به توضیح چند مورد از آنها پرداخته شده است.[۱]


    پانويس


    منابع مقاله

    پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات

    وابسته‌ها