سياسة المريدين

    از ویکی‌نور
    سياسة المريدين
    سياسة المريدين
    پدیدآورانهارونی، احمد بن حسین (نويسنده)

    شریف، عبدالله اسماعیل هاشم (محقق)

    محطوری، مرتضی بن زید ( مصحح)
    ناشرمؤسسة الإمام زيد بن علي الثقافية
    مکان نشراردن - عمان
    سال نشر1381ش - 1422ق - 2002م
    چاپ1
    موضوعاخلاق اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 - احادیث زیدی - قرن 4ق. - زیدیه
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    9س2هـ 247/3 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    سياسة المريدين، تألیف احمد بن حسین هارونی (متوفی 411ق)،کتابی‌ در‌ زمینه‌ تصوّف و احوال آن است. این کتاب با تحقیق عبداللّه اسماعیل‌ هاشم شریف ‌به طبع رسیده است.

    سياسة‌ المريدين‌، اثری مختصر در عرفان اسلامی است. اهمیت این کتاب در نقل وصیت‌نامه‌ای منسوب به جنید بغدادی (متوفی 297ق) است[۱]‏.

    گویا نام کامل کتاب چنین است: «سياسة المريدين‌ في‌ التوبة‌ و الانقطاع إلی رب العالمين». البته کتاب کوششی است برای ارائه آداب و احوال صوفیه، به‌گونه‌ای‌ که‌ با تعالیم امامان شیعی(ع) موافقت داشته باشد. با این وصف از یادکرد مشایخ صوفیه‌ که‌ گاه از آنان به تعبیر «قال بعض الحكماء» یاد می‌کند، غافل نبوده است‌. در‌ این‌ کتاب درباره رابطه خوف و توبه از یک‌سو و انقطاع الی اللّه و رابطه آن با‌ اراده‌ سخن رفته است. در باب الاراده کتاب، وی چنین تعریفی از اراده ارائه‌ می‌دهد‌: «اعلم‌ أن الإرادة هي طلب الانقطاع إلی الله عزوجل من كل ما سواه». در همین باب‌ از‌ وصیت صوفی بزرگ جنید بن محمد، سید الطائفه صوفیه (متوفی 298ق) یاد کرده‌ و آن‌ را‌ تماماً رونویسی کرده است. وی این وصیت را برای مرید دارای نفع بسیار دانسته است‌[۲]‏.

    وی‌ در‌ باب اراده، به‌تفصیل در باب احوال مریدان سخن گفته است. او‌ به‌سان صوفیه از علم رسمی انتقاد می‌کند و بیشتر علما و به‌ویژه علمای معاصرش را پیروان دنیا‌ و هواداران‌ آن می‌داند. البته زیدیه نیز عموماً از «علمای سوء» انتقاد می‌کرده‌اند. ابو‌الحسین‌ در دنباله، از همنشینی با سلاطین نهی‌ می‌کند‌ و آن‌ را برای مرید خطری بزرگ می‌داند. جالب‌ اینکه‌ او از درون‌مایه اندیشه صوفیان ملامتی انتقاد کرده و می‌گوید: شیطان گاه مرید‌ را‌ به این بهانه که عجب‌ و ریا‌ که حاصل‌ کوشش‌ سخت‌گیرانه‌ مرید است بسی خطرناک‌تر از رها‌ کردن‌ این کوشش‌هاست، از راه به‌در می‌کند[۳]‏.

    پانویس

    1. ر.ک: رحمتی، محمدکاظم، ص76
    2. ر.ک: انصاری قمی، حسن، ص142
    3. ر.ک: همان؛ متن کتاب، ص77

    منابع مقاله

    1. متن کتاب.
    2. رحمتی، محمدکاظم، «نکاتی درباره آثار برادران هارونی»، کتاب ماه دین، اسفند 1383 و فروردین 1384، شماره 89 و 90، ص 74 تا 81.
    3. انصاری قمی، حسن، «وصیت جنید بغدادی و یادداشتی کوتاه درباره سياسة المريدين»، معارف، مرداد - آبان 1379، شماره 50، ص141 تا 147.


    وابسته‌ها