سربازان ساسانی در جامعه اسلامی: خاستگاه‌های عیاری و فتوت

سربازان ساسانی در جامعۀ اسلامی: خاستگاه‌های عیاری و فتوت تألیف محسن ذاکری؛ ترجمه حمیدرضا پیغمبری؛ این کتاب به بررسی ریشه‌های تاریخی نهاد فتوت و عیاری در ایران و تحول آن از دوره ساسانی به دوران اسلامی می‌پردازد.

سربازان ساسانی در جامعۀ اسلامی: خاستگاه‌های عیاری و فتوت
سربازان ساسانی در جامعه اسلامی: خاستگاه‌های عیاری و فتوت
پدیدآورانذاکری، محسن (نویسنده) پیغمبری، حمیدرضا (مترجم)
ناشرققنوس
مکان نشرتهران
سال نشر1403
چاپاول
شابک978-622-04-0529-0
موضوعایران - تاریخ - دوره ساسانیان
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
DS 272/ذ2س4 1403

ساختار

این کتاب شامل سه فصل اصلی، مقدمه و بخش‌های ضمیمه است که در 344 صفحه تنظیم شده است.

گزارش کتاب

این کتاب اثر محسن ذاکری با ترجمه حمیدرضا پیغمبری، پژوهشی عمیق درباره تداوم نهادهای اجتماعی ایران باستان در دوران اسلامی است. نویسنده در این اثر به بررسی خاستگاه‌های تاریخی پدیده‌های عیاری و فتوت و ارتباط آنها با ساختارهای اجتماعی دوره ساسانی می‌پردازد.

ذاکری در فصل اول به تحلیل ساختار سیاسی-اجتماعی اواخر دوره ساسانی می‌پردازد و به ویژه نقش «آزادان» به عنوان پایین‌ترین طبقه نجبای زمین‌دار و سواره‌نظام ساسانی (اسواران) را بررسی می‌کند. این گروه که بعدها به ایاران و عیاران معروف شدند، دارای مرام‌نامه‌ای تشریفاتی بودند و فرهنگ پهلوانی داشتند.

فصل دوم کتاب به حضور ایرانیان در جامعه اولیه اسلامی اختصاص دارد. نویسنده در این فصل به مسائلی مانند مشارکت نظامیان ایرانی در فتوحات اسلامی، ساختار اجتماعی شهرهای بصره و کوفه، و رابطه ایرانیان با تشیع می‌پردازد. این بخش تحولات مهم سده اول هجری در عراق، شام و خراسان را پوشش می‌دهد.

در فصل سوم، ذاکری به نفوذ اندیشه‌های ایرانی در جنبش‌های فکری مانند معتزله و شعوبیه از طریق همین سربازان و نظامیان سابق ساسانی می‌پردازد. نویسنده با استفاده از منابع دست اول، نشان می‌دهد چگونه عناصر فرهنگی و اجتماعی دوره ساسانی در قالب نهادهای جدیدی مانند فتوت به حیات خود ادامه دادند.

این کتاب با رویکردی تطبیقی و با مقایسه فتوت با فئودالیسم اروپایی، تحلیلی نو از تداوم تاریخی نهادهای اجتماعی ایران ارائه می‌دهد. ترجمه روان حمیدرضا پیغمبری نیز این اثر ارزشمند را به خوبی به مخاطبان فارسی‌زبان عرضه کرده است.[۱]

پانويس

منابع مقاله

پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات

وابسته‌ها