روحانیت و حوزه؛ مشکلات و راهکارها

روحانیت و حوزه؛ مشکلات و راهکارها، نوشته علی صفایی حائری (1330-1378ش)، معروف به «عین صاد»، نویسنده و اندیشمند شیعه است. این کتاب به تحلیل و ریشه‌یابی مشکلات اساسی موجود در ساختار حوزه علمیه و روحانیت می‌پردازد و راهکارهایی بنیادین در سه حوزه مدیریت، تحصیل، و تبلیغ ارائه می‌دهد.

روحانيت و حوزه؛ مشکلات و راهکارها
روحانیت و حوزه؛ مشکلات و راهکارها
پدیدآورانصفایی حائری، علی (نويسنده)
ناشرالدار الجما‌هیریة‌ للنشر و التوزیع‌ و الاعلان‌ ** ليلة القدر
مکان نشرایران - تهران ** ایران - قم
سال نشر1401ش
چاپ4
شابک978-964-7803-34-2
موضوعحوزه‌‎های علمیه - هدفها و نقشها - روحانیت
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
ص۷ر۹ 7/4 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

ساختار

کتاب در دو بخش اصلی تحت عنوان "طرح اول: دررابطه‌با مدیریت" و "طرح دوم: دررابطه‌با دیگران" سازماندهی شده است که مسائل مربوط به مدیریت و رهبری، مشکلات آموزشی و تبلیغی حوزه، و تأثیر دین بر جوامع و رکود فقه را در بر می‌گیرد.

گزارش محتوا

طرح اول: دررابطه‌با مدیریت (مشکلات داخلی حوزه) این بخش به سه دسته از مشکلات کلیدی می‌پردازد: مدیریت و رهبری، مسائل تحصیلی، و مسائل تبلیغی. در قسمت مشکلات مدیریت و رهبری، ابتدا به تبیین ویژگی‌های رهبر (مانند فقاهت در دین، صیانت نفس، حفظ دین) پرداخته و سپس وظایف رهبر در تربیت افراد جامعه برای نسل‌های حاضر و آینده را تشریح می‌کند. راهکارهای این بخش بر انتخاب افراد مستعد، پرهیز از تقسیم شهریه بر اساس نیاز و بدون معیار شایستگی، و ایجاد مدیریت و سرپرستی آگاهانه تأکید دارد[۱].

در بخش مشکلات و مسائل تحصیلی، نویسنده ساختار آموزشی حوزه را نقد می‌کند؛ مشکلاتی نظیر عدم انطباق برنامه‌ها با استعدادهای مخاطبان، ناکارآمدی امتحانات، و غلبه حافظه بر فکر و نوآوری. راه‌حل‌ها شامل تغییر محتوای درسی به سمت اصول و مباحث کلیدی، نهادینه‌کردن تفکر و استدلال، و به‌کارگیری روش‌هایی است که محصل بتواند استعدادهای خود را به مرحلهٔ عمل برساند. همچنین لزوم به‌روزرسانی کتاب‌های درسی فقه، منطق و علوم بلاغی و حذف مطالب غیرکاربردی مطرح می‌شود[۲].

بخش مشکلات و مسائل تبلیغی؛ نارسایی‌های چهارگانه تبلیغ شامل فقر محتوا، محدودیت محتوا، ابهام در هدف، و محدودیت در شکل و روش را بررسی می‌کند. تأکید می‌شود که تبلیغ باید از انگیزه هواوهوس و استعمار جدا باشد و بر پایه عشق به وظیفه و حق صورت گیرد و هدف نهایی آن بیداری و حرکت‌دادن فرد و اجتماع برای رسیدن به کمال باشد[۳].

طرح دوم: دررابطه‌با دیگران (مشکلات اجتماعی و فقهی) این بخش به تأثیر دین بر جوامع می‌پردازد و به این مسئله اشاره می‌کند که دین عامل درمان دردهای اجتماعی مانند جهالت، فقر و استعمار است[۴]. در بخش عوامل رکود فقه، نویسنده تحلیل می‌کند که فقه از رسالت اصلی خود فاصله گرفته و به‌جای پرداختن به احکام، معارف و عقاید دینی و تبیین نظام‌های اخلاقی و اقتصادی، به مسائل جزئی و فرعی محدود شده است[۵]. پس از آن به راه‌حل رکود می‌پردازد[۶].

پانویس

  1. همان، ص57- 82
  2. همان، ص83- 112
  3. همان، ص113- 168
  4. همان، ص171- 222
  5. همان، ص205- 222
  6. همان، ص223- 231

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.


وابسته‌ها