رساله در روانشناسی

    از ویکی‌نور
    رساله در روانشناسی
    رساله در روانشناسی
    پدیدآورانابن سینا، حسین بن عبدالله (نويسنده) شهابی، محمود (مصحح)
    ناشرکتابخانه خيام
    مکان نشرایران - تهران
    سال نشر13سده
    چاپ1
    شابک-
    موضوعروان شناسی - متون قدیمی تا قرن 14
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    2الف 2ف 118 ‏BF‎‏
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    رساله در روان‌شناسی، اثر ابن سینا، ابوعلی حسین بن عبدالله بن سینا (۳۷۰-۴۲۸ق)، رساله‌ای است در علم روان‌شناسی و تشریح حالات و اوصاف نفس، که با تصحیح، تحشیه و مقدمه محمود شهابی منتشر شده است.

    مقدمه محمود شهابی درباره سرگذشت ابوعلی سینا و شرح زندگانی وی است[۱].

    رساله ابن سینا، در شانزده بخش، به شرح زیر، ارائه شده است:

    • در بخش نخست، به تعریف نفس و بیان قوت‌هایی پرداخته شده که در اجسام موجود بوده و افعال از آنها پدیدار می‌شود[۲].
    • بخش دوم، در تشریح قوت‌های نفس (نفس نباتی، نفس حیوانی و نفس انسانی) می‌باشد[۳].
    • در بخش سوم، به تشریح سبب اختلاف افعال قوه «دریافتن» نفس هر ادراکی که باشد، پرداخته شده است[۴].

    بخش چهارم، به بحث پیرامون قوه‌ای که صورت جزیی را ادراک می‌کند، اختصاص یافته[۵] و بخش پنجم، به شرح قوه‌ای که صورت کلی را درمی‌یابد[۶].

    در بخش ششم، به بیان کیفیت استعانت نفس به بدن...[۷]، در بخش هفتم، به موضوع ثبات نفس به ذات خود و مستغنی شدن از بدن و...[۸] و در بخش هشتم، تصحیح حدوث نفس با حدوث بدن، تشریح گردیده و در بخشی از آن، چنین آمده است: «نفس مردم، جوهر عقلی است مفارق از بدن بذات؛ پس سبیل اختصاص وی به بدن، جزیی از مقتضای هیئتی باشد جزیی که وی را جذب کند به بدنی خاص تا به سیاست و تدبیر وی مشغول باشد بر سبیل عنایتی ذاتی خاص»[۹].

    در بخش نهم، به زندگانی جاودانی انسان اشاره شده و بر بقای نفس و نمردن آن به‌واسطه مردن بدن، برهان اقامه شده است[۱۰]. در بخش دهم، به رد موضوع تناسخ و انتقال نفس از بدنی به بدن دیگر، پرداخته شده[۱۱] و در بخش یازدهم، این موضوع مورد بحث قرار گرفته است که قوت‌های نفسانی، همگی آلت نفسی واحدند[۱۲].

    عقل نظری و کیفیت بیرون آمدن آن از قوه به فعل[۱۳]، نبوت و احوال خواب[۱۴]، غایت رتبه‌ای که برای نفس در این دنیا امکان دارد[۱۵] و حالات نفس پس از مفارقت از بدن و اوصاف سعادت و شقاوت آن[۱۶]، از دیگر موضوعات مطرح‌شده در کتاب می‌باشد.

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه، ص2-49
    2. ر.ک: متن کتاب، ص3
    3. ر.ک: همان، ص5- 6
    4. ر.ک: همان، ص12
    5. ر.ک: همان، ص13
    6. ر.ک: همان، ص14
    7. ر.ک: همان، ص16
    8. ر.ک: همان، ص18
    9. ر.ک: همان، ص21
    10. ر.ک: همان، ص22
    11. ر.ک: همان، ص23
    12. ر.ک: همان، ص24
    13. ر.ک: همان، ص25
    14. ر.ک: همان، ص27
    15. ر.ک: همان، ص28
    16. ر.ک: همان، ص30

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها