دیوان باقر استرآبادی
دیوان باقر استرآبادی تألیف باقر استرآبادی (شاعر قرن دهم و یازدهم)، دیوان اشعار باقر استرآبادی دربرگیرندۀ 441 غزل، هجده قصیده (بیشتر در مدح اهلبیت) و 408 رباعی است.
| دیوان باقر استرآبادی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | استرآبادی، باقر (نویسنده) |
| ناشر | ارمغان ادب |
| مکان نشر | کاشان |
| سال نشر | 1402 |
| شابک | 6ـ6ـ94223ـ622ـ978 |
| کد کنگره | |
گزارش کتاب
باقر استرآبادی از شاعران عصر صفوی است که در قرن دهم و یازدهم میزیست. وی دربارۀ سیادت و زادگاه خود استرآباد چنین گوید:
| گرچه از اصل و نسب از خاک پاک مکهام | گشته دارالمرز معنی تربیتفرمای من | |
| هفت اقلیم جهانم در دل است از مهر تو | استرآبادی شده چون مولد و منشای من |
شاعر ازآنجاکه باقر نام داشت، از اسم خود با عنوان تخلص بهره میجست و غزلی نیز با ردیف «باقر» سروده است:
| ای کشتۀ غم عشق تو غمخوارۀ باقر | ای وای غمت گر نکند چارۀ باقر |
از اشعار او به دست میآید که بیش از شصت سال سن داشته است؛ چنانکه گوید:
| عمر از دو قرن بگذشت اما از سادهلوحی | در مکتب زمانه من طفل خردسالم |
از جمله ممدوحان او میتوان به شاه عباس اول صفوی، سلطان محمد قطبشاه و میرمحمد مؤمن استرآبادی اشاره کرد.
بر اساس اشعار باقیمانده از او، میتوان شاعر را دارای مذهب شیعی دانست. او ظاهراً در هند اقامت داشته است:
| شها! غریبنوازا! غمیندل «باقر» | به ملک هند و دکن خوشدل از توسل توست |
اما چنانکه از دیگر اشعار او برمیآید، در آنجا به مطلوب خویش نمیرسد:
| تا پا به ملک هند ز ایران گذاشتیم | ذوق و نشاط را به حریفان گذاشتیم |
بر همین اساس همواره در آرزوی بازگشت به ایران بوده است و میسراید:
| تاریک شده دلم ز زندان دکن | میباید رو به روشناییکردن | |
| اکنون که دین ماند و نه دنیا باقر | برخیز و از این ملک بکن رو به وطن |
همچنین در اشتیاق سفر به خراسان میسراید:
| بیا باقر از درد غربت منال | که هنگام سیر خراسان رسید |
دیوان اشعار او دربرگیرندۀ 441 غزل، هجده قصیده (بیشتر در مدح اهلبیت) و 408 رباعی است.
تنها نسخۀ شناختهشده از این دیوان به شمارۀ 6555 در کتابخانۀ آستان قدس رضوی نگهداری میشود که به خط نستعلیق کتابت شده است. این مجموعه شامل دو نسخه از دیوان باقر است که نسخۀ اول شامل 48 برگ غزلیات و بقیۀ آن افتاده و قصایدی در بین غزلیات کتابت شده است. نسخۀ دوم 171 برگ شامل غزلیات از ت تا ی و قصاید و رباعیات است که قصاید این نسخه در بین غزلیات صحافی شده است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات