در خلاف آمد عادت (مقالاتی در چالش با حافظشناسی رسمی و رایج)
در خلاف آمد عادت (مقالاتی در چالش با حافظشناسی رسمی و رایج) تألیف محمود درگاهی؛ این کتاب مجموعهای از مقالات انتقادی است که با نگاهی نو به بررسی و نقد روشهای رایج در حافظشناسی میپردازد و تفسیرهای سنتی از اندیشه حافظ را به چالش میکشد.
| در خلاف آمد عادت (مقالاتی در چالش با حافظشناسی رسمی و رایج) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | درگاهی، محمود (نویسنده) |
| ناشر | کویر |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1396 |
| شابک | 978-964-214-151-7 |
| موضوع | حافظ، شمسالدین محمد - نقد و تفسیر، نقد ادبی - قرن 14 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PIR ۵۴۳۵/د۴د۴ |
ساختار
این کتاب شامل یک پیشدرآمد، 18 مقاله اصلی و بخش پاسخ به نقدها است که در سه بخش کلی تنظیم شدهاند: بررسی اندیشه حافظ، نقد حافظشناسی معاصر و پاسخ به منتقدان.
گزارش کتاب
این کتاب اثر جسورانه محمود درگاهی، رویکردی نوین و انتقادی به مطالعات حافظشناسی ارائه میدهد. نویسنده در این کتاب با نگاهی نقادانه، تفسیرهای سنتی و رایج از اشعار حافظ را مورد بازخوانی قرار داده و بسیاری از انگارههای رایج در حافظشناسی را به چالش میکشد.
کتاب با پیشدرآمدی آغاز میشود که در آن نویسنده به تبیین ضرورت نگاه انتقادی به حافظشناسی میپردازد. سپس در بخش اول، مقالاتی با عناوینی مانند «عرفان؟ یا الهیات رندی؟»، «بنیانهای تفکر حافظ» و «دین در دنیای حافظ» به بررسی عمیقتر اندیشههای حافظ پرداخته است. در این بخش نویسنده نشان میدهد که چگونه تفسیرهای رایج، حافظ را به شکلی یکبعدی و گاه نادرست معرفی کردهاند.
بخش دوم کتاب به نقد روشهای حافظشناسی معاصر اختصاص دارد. مقالاتی مانند «حافظشناسی شایگان»، «حافظ سروش» و «کشف و شهود در کوچه رندان!» به بررسی و نقد دیدگاههای مطرحشده توسط حافظشناسان معاصر میپردازد. نویسنده در این بخش نشان میدهد که چگونه بسیاری از تفسیرها تحت تأثیر پیشفرضهای ایدئولوژیک قرار گرفتهاند.
بخش پایانی کتاب شامل پاسخهای نویسنده به نقدهایی است که به دیدگاههای او وارد شده است. مقالاتی مانند «پاسخ به یک شبه نقد» و «و نه هر کو ورقی خواند» نشاندهنده مباحثات علمی حول تفسیر حافظ در فضای آکادمیک است.
ویژگی بارز این کتاب، رویکرد انتقادی و غیرتقلیدی آن به حافظشناسی است. نویسنده با استناد به متن اشعار حافظ و تحلیل تاریخی دوره زندگی او، بسیاری از انگارههای رایج درباره این شاعر بزرگ را مورد بازبینی قرار داده است. این کتاب با 392 صفحه، منبع ارزشمندی برای پژوهشگران ادبیات کلاسیک فارسی و علاقهمندان به مطالعات انتقادی در حوزه حافظشناسی محسوب میشود.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات