درمان روان با اسماء الله

درمان روان با اسماء الله، نوشته اسماعیل منصوری لاریجانی (متولد 1337ش)، استاد فلسفه و عرفان، نویسنده و محقق در زمینه معارف و عرفان اسلامی است. این کتاب، به بررسی حقیقت روان انسان و ریشه‌های اخلاقی و روانی بیماری‌ها می‌پردازد و راهکارهای درمانی برگرفته از آموزه‌های قرآنی و اسلامی، به‌ویژه ذکر اسماء الله، را برای شفای روحی و جسمی ارائه می‌دهد.

درمان روان با اسماء الله
پدیدآوران	منصوری لاریجانی، اسماعیل (نويسنده)
ناشر	سازمان تبليغات اسلامی. شركت چاپ و نشر بين الملل
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1390ش
چاپ	1
شابک	‎978-964-304-440-4
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/م77ر9 232/65 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

ساختار

کتاب، مشتمل بر یک مقدمه و سه فصل است.

سبک نگارش

نگارش کتاب با تکیه فراوان بر آیات قرآن کریم، احادیث ائمه اطهار(ع) و روایات اسلامی صورت گرفته است و پس از تعریف و تشریح هر مفهوم یا بیماری، راهکارهای عملی و دستورالعمل‌های درمانی مشخصی (عموماً ذکر اسماء الهی) ارائه می‌شود.

گزارش محتوا

مقدمه کتاب، بر پیچیدگی و جنبه‌های غیبی و آسمانی روح انسان تأکید می‌کند و شناخت آن را از طریق تعالیم دینی و قرآنی ممکن می‌داند. نویسنده، بیان می‌کند که کتاب به بررسی تأثیر متقابل روان و جسم از دیدگاه قرآن می‌پردازد و هدف آن ارائه راهکارهای درمانی برای بیماری‌های روانی و اخلاقی با استفاده از خواص اسماء الهی و اذکار است.

فصل اول (مبدأ روان): این فصل، با تعریف روان‌شناسی به‌عنوان «علم النفس» آغاز می‌شود و به ریشه‌های قرآنی و روایی روح می‌پردازد و دیدگاه‌های مختلف فلاسفه مانند افلاطون، ارسطو، دکارت، اسپینوزا و نظریات مادی‌انگاری و ایدئالیسم در مورد حقیقت و رابطه روح و جسم بررسی شده و نظریه قرآنی که روح را امری الهی و مستقل از ماده می‌داند، تبیین می‌شود.

فصل دوم (امراض روانی): این فصل، به معرفی و تشریح مهم‌ترین رذایل اخلاقی و بیماری‌های روانی می‌پردازد؛ بیماری‌هایی نظیر شرک، نفاق، ریا، تکبر، کذب، غیبت، دنیاپرستی، قساوت قلب و شک و وسوسه به‌تفصیل بررسی می‌شوند. برای هریک از این بیماری‌ها، علائم، ریشه‌ها و پیامدهای آن‌ها از دیدگاه اسلامی تشریح شده و سپس راهکارهای عملی درمان، شامل توبه، تقوا، توکل، اذکار و مراقبه نفس، با استناد به آیات قرآن و احادیث ائمه(ع) ارائه می‌گردد.

فصل سوم (درمان): این فصل، بر جنبه‌های عملی و معنوی درمان بیماری‌های روانی متمرکز است. ابتدا ویژگی‌های طبیب روان (درمانگر روحی)، مانند: ذکر، خشیت دل، تخلیه از اغیار، شیطان‌ستیز، خیال خدا‌اندیش، ارتباط با اروح انبیا و اولیا، پخته شدن در عشق و سیر در آفاق، بیان می‌شوند. سپس وظایف بیمار برای پذیرش درمان مطرح می‌گردد که شامل عهد استوار با قرآن، طهارت، دانستن ترتیل، خشیت، نور درونی، سجده و گریه، ذکر، حزن قرآنی و حرکت در قرآن است. بخش عمده این فصل، به خواص اسماء الهی و چگونگی ذکر آن‌ها برای درمان بیماری‌های مختلف اختصاص دارد. برای هریک از اسماء، خاصیت درمانی و کیفیت ذکر آن (تعداد، زمان و روش) بر اساس روایات و توصیه‌های ائمه معصومین(ع) توضیح داده شده است. این اسماء شامل «يا الله يا هو»، «اسم اعظم»، «بسم الله الرحمن الرحيم»، «الرحمن»، «الرحيم»، «الرحمن الرحيم»، «القدوس جل جلاله»، «لا إله إلا الله»، «المؤمن»، «المهيمن»، «العزيز»، «الواحد»، «الأحد»، «المصور»، «الغفار»، «الوهاب»، «الرزاق»، «الفتاح»، «العليم»، «القابض»، «الباسط»، «المعز»، «السميع»، «البصير»، «اللطيف»، «الحليم»، «الشكور»، «الحفيظ»، «المقيت»، «الجليل»، «الكريم»، «الرقيب»، «المجيب»، «الودود»، «المجيد»، «الباعث»، «الشهيد»، «الحق»، «القوي»، «المتين»، «الولي»، «الحميد»، «المبدئ»، «المعيد»، «المميت»، «الحي القيوم»، «الماجد»، «الصمد»، «الأول و الآخر و الظاهر و الباطن»، «التواب»، «الجامع»، «الغني»، «النور» و «الصبور» می‌باشند. در پایان نیز به ذکر «يا واهب العطايا»، «يا هادي المضلين» و «يا سبوح يا قدوس» و نقش آن‌ها در نزول رحمت و هدایت اشاره شده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.