دراسة لغوية و بلاغية في حكم و أمثال الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب(ع)

دراسة لغوية و بلاغية في حكم و أمثال الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب(ع)، اثر سید جعفر سید باقر حسینی (معاصر)، شرحی است پیرامون نکات لغوی و بلاغی موجود در حکمت‌ها و امثال منسوب به امام علی(ع). این کتاب در واقع، شرح بخشی از «نهج‌البلاغه» است.

دراسة لغوية و بلاغية في حکم و أمثال الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي طالب عليه السلام
دراسة لغوية و بلاغية في حكم و أمثال الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب(ع)
پدیدآورانحسینی، جعفر (نويسنده) امام علی علیه‌السلام (نویسنده)
عنوان‌های دیگرحکم و أمثال الإمام أميرالمؤمنين ** نهج البلاغة. برگزیده. شرح
سال نشر1443ق - 2021م
چاپ1
شابک978-622-5674-01-1
موضوععلی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغه - حکمت‌ها - نقد و تفسیر - علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغه - مسائل لغوی - علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغه - نقد و تفسیر
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
53ح5م 38/09 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

در اثری دیگر (از همین مجموعه «دراسة لغوية و بلاغية») که به شرح نکات لغوی و بلاغی خطبه‌های آن حضرت مربوط می‌شود و در پنج جلد به چاپ رسیده، مقدمه‌ای کوتاه از محمد کاظم بکاء، در معرفی اثر، درج شده است[۱]، ولی در اثر حاضر، که جزیی از همان مجموعه است و در آن، به حکمت‌‌ها و امثال آن حضرت، پرداخته شده، نویسنده بدون هیچ مقدمه‌ای به سراغ حکمت‌ها و امثال آن حضرت رفته است.

کتاب حاضر مجموعا دربردارنده 575 حکمت و مثل از آن حضرت است. به‌منظور آشنایی با کار نویسنده، به نمونه‌ای از آن اشاره می‌شود:

امام(ع)، در یکی از حکمت‌های خویش پیرامون موضعی که شایسته است انسان در برابر فتنه بگیرد، فرموده است: «كن في الفتنة كابن اللبون، لا ظهر فيركب و لا ضرع فيحلب». نویسنده، پس از بررسی واژگان مذکور در آن (مثلا: فتنه، یعنی ابتلا و امتحان و آزمایش... و ابن لبون، یعنی بچه‌شتری که دو سالش تمام شده است...)، روایت را معنا کرده و سپس، به شرح دو نکته بلاغی موجود در آن پرداخته است:

  1. تشبیه مرسل مفصل؛
  2. سجع مرصع متوازی: در دو عبارت «ظهر فيركب» و «ضرع فيحلب»، علاوه بر اینکه دو واژه «فیرکب» و «فیحلب»، هم‌آهنگ و در حرف آخر مشترکند، دو واژه «ظهر» و «ضرع» نیز هم‌وزن و هم‌آهنگ می‌باشند... [۲].

در انتهای کتاب، در بخشی تحت عنوان «فصل في غرائب كلامه»، به تفسیر و توضیح نه مورد از احادیث آن حضرت که از پیچیدگی خاصی برخودار بوده و نیاز به تفسیر دارد، پرداخته شده است[۳].

پانویس

  1. ر.ک: محمد کاظم بکاء، ج1، ص5-6
  2. ر.ک: متن کتاب، ص3-5
  3. ر.ک: همان، ص630

منابع مقاله

  1. متن کتاب.
  2. محمد کاظم بکاء، مقدمه «دراسة لغوية و بلاغية في خطب الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب(ع)»، اثر سید باقر حسینی، سید جعفر، قم، تحریر اندیشه، چاپ نخست، 1443ق/2021م.


وابسته‌ها