تمدن اسلامی (بنیاد فرهنگ و اندیشه انقلاب اسلامی)

    از ویکی‌نور
    تمدن اسلامی(بنیاد فرهنگ و اندیشه انقلاب اسلامی)
    تمدن اسلامی (بنیاد فرهنگ و اندیشه انقلاب اسلامی)
    پدیدآورانبنیاد فرهنگ و اندیشه انقلاب اسلامی (نويسنده)
    سال نشر1398ش
    چاپ1
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    تمدن اسلامی، کاری از بنیاد فرهنگ و اندیشه انقلاب اسلامی است. این کتاب به مفهوم، ضرورت، چالش‌ها، پیشینه و نقشه‌ی راه تحقق تمدن نوین اسلامی می‌پردازد و هدف آن ارائه‌ی یک مدل جامع و نظام‌مند از تمدن اسلامی بر اساس سخنرانی‌‌‌‌‌های رهبر انقلاب است

    اهمیت کتاب

    1. پر کردن خلأ یک چارچوب جامع و نظام‌مند: این کتاب به‌عنوان یک اثر جامع، یکپارچه و نظام‌مند، اندیشه‌های رهبر معظم انقلاب درباره تمدن نوین اسلامی را گردآوری و تبیین می‌کند که تا پیش‌ازاین به‌صورت منسجم وجود نداشت.
    2. تبدیل ایده به مطالبه عمومی: هدف اصلی آن، فراتر از یک بحث نظری، تبدیل مفهوم تمدن اسلامی به یک مطالبه عمومی و ایجاد یک حرکت فکری و اجتماعی گسترده است.
    3. ارائه راهکار برای چالش‌های معاصر: با ارائه یک مدل جدید، این کتاب راهکارهای عملی و نظری برای مواجهه با چالش‌های امروز بشریت و پیشبرد تمدن اسلامی فراهم می‌آورد[۱].

    ساختار

    کتاب در سه بخش اصلی سازماندهی شده است که هر بخش شامل چندین فصل و گفتار فرعی است.

    سبک نگارش

    1. متن کتاب مجموعه سخنرانی‌های رهبری در مناسبت‌های مختلف درباره تمدن اسلامی است که بدون تغییر متن و سبک گفتاری و بدون اضافه‌کردن مطالب دیگر ارائه شده است[۲].

    گزارش محتوا

    بخش اول: مفهوم و ضرورت تمدن اسلامی: این بخش به تعاریف و ابعاد مختلف تمدن نوین اسلامی می‌پردازد. در بحث، "حقیقت تمدن نوین اسلامی"، مفهوم تمدن را فراتر از پیشرفت مادی، شامل ابعاد معنوی می‌داند. این فصل به اهمیت علم و اندیشه، ضرورت خودباوری علمی در ایران، پرهیز از تقلید، و نقش سبک زندگی در شکل‌گیری تمدن تأکید دارد. در عنوان، "ضرورت تمدن نوین اسلامی"، بر ضرورت تشکیل حکومت جهانی مهدوی و تمدن کامل اسلامی در عصر ظهور تأکید می‌کند و آمادگی عملی برای این دوران را مطرح می‌نماید. با مبحث، "راه نجات امت اسلامی"، چالش‌های درونی و بیرونی امت اسلامی را تحلیل کرده و الگویی از تمدن اسلامی برای نجات بشریت ارائه می‌دهد و در عنوان، "ایران الگوی ماندگار"، نقش برجسته و ظرفیت‌های ایران را به‌عنوان الگویی ماندگار برای تمدن اسلامی تبیین می‌کند[۳].

    بخش دوم: پیشینه تمدن اسلامی و تمدن غرب: این بخش به مقایسه و بررسی تاریخچه تمدن اسلامی و غرب اختصاص دارد. ابتدا در بحث، "تمدن‌های الهی؛ پایه‌ی تمدن‌های بشری"، بر نقش پیامبران در مبارزه با ظلم و ساختن دنیای جدید تأکید دارد و سنت‌های الهی را بنیان‌گذار تمدن‌های بشری معرفی می‌کند. سپس با عنوان، "شروع و اوج تمدن اسلامی"، هدف ادیان الهی را بیان کرده، رسالت تاریخی اسلام و ویژگی‌های تمدن یگانه اسلامی را بررسی می‌کند و از پویایی و خودسامانی درونی آن سخن می‌گوید. در مبحث سوم، "ریشه‌ها و مراحل افول تمدن اسلامی"، به عوامل درونی و بیرونی زوال تمدن‌ها مانند انحرافات، ظلم خلفا، حمله مغول، استعمار و نقش رژیم پهلوی در وابستگی و عقب‌افتادگی ایران می‌پردازد. با مطرح‌کردن، "پیشینه‌ی تمدنی غرب؛ معارضه با تمدن اسلامی"، چگونگی شکل‌گیری تمدن غرب، اصلاحات دینی، جنگ‌های صلیبی، رنسانس، انقلاب صنعتی و در نهایت مواجهه تمدن غرب با تمدن اسلامی را مورد تحلیل قرار می‌دهد و در پایان بخش درباره، "انقلاب اسلامی؛ پیچ بزرگ تاریخی" از آغاز شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی و فروپاشی تمدن غرب، سخن گفته است[۴].

    بخش سوم: نقشه‌ی راه تمدن نوین اسلامی: این بخش به استراتژی‌ها و اقدامات عملی برای تحقق تمدن نوین اسلامی می‌پردازد. در بحث اول، "تشکیل جامعه‌ی مطلوب اسلامی؛ راهبردهای کلان تحقق تمدن نوین اسلامی"، هدف کلی جامعه اسلامی، ظرفیت‌های تمدنی و انقلابی ایران را تحلیل کرده و چالش‌های پیشرو را مورد بحث قرار می‌دهد . سپس با عنوان، "استفاده از ظرفیت‌های تمدنی اسلام و انقلاب"، بر سرمایه‌های معرفتی و مدل جامع اسلامی، نقش پیامبر(ص) و ظرفیت‌های جمعیتی، فرهنگی، تاریخی، استعداد ایران و انقلاب اسلامی تأکید می‌کند. در مبحث سوم، "ایجاد تحول معنوی و معرفتی"، به‌ضرورت تحول در حوزه‌های معنوی و فکری، الزامات این تحول از جمله ایمان، مکتب توحیدی، اجتهاد علمی و پرهیز از استبداد فکری و مالی می‌پردازد. پس از آن در، "ایمان به تحقق قطعی تمدن نوین اسلامی"، بر ضرورت باور به صلح نهایی جهانی، نجات و پیروزی جامعه‌ی اسلامی و تحقق قطعی و روشن آینده‌ی تمدن نوین اسلامی تأکید می‌کند[۵].

    پانویس

    1. ر.ک. پیشگفتار، ص11- 17
    2. ر.ک: فهرست کتاب، ص 10-5
    3. متن کتاب، ص19- 58
    4. همان، ص130- 59
    5. همان، ص189-131

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها