ترکیب در زبان فارسی؛ بررسی ساختاری واژه‌های مرکب

ترکیب در زبان فارسی؛ بررسی ساختاری واژه‌های مرکب تألیف علاءالدین طباطبایی، زبان‌شناس و پژوهشگر حوزه دستور زبان فارسی. این کتاب به بررسی جامع فرایند ترکیب به عنوان پربسامدترین روش واژه‌سازی در زبان فارسی می‌پردازد و با تحلیل ساختاری حدود بیست هزار واژۀ مرکب، الگوهای مختلف ترکیب‌سازی را در زبان فارسی معرفی می‌کند.

ترکیب در زبان فارسی؛ بررسی ساختاری واژه‌های مرکب
ترکیب در زبان فارسی؛ بررسی ساختاری واژه‌های مرکب
پدیدآورانطباطبایی، علاءالدین (نویسنده)
ناشرکتاب بهار
مکان نشرتهران
سال نشر۱۳۹۵
شابک2-5-95409-600-978
موضوعزبان فارسی - دستور - واژه‌سازی
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
PIR ۲۷۴۹/ط۲ت۴ ۱۳۹۳

ساختار

کتاب در هفت فصل اصلی و دو بخش تکمیلی تنظیم شده است که به ترتیب به مباحث نظری ترکیب، طبقه‌بندی ساختاری واژه‌های مرکب و تحلیل الگوهای خاص ترکیب‌سازی می‌پردازد.

گزارش کتاب

کتاب «ترکیب در زبان فارسی» حاصل پژوهش گسترده علاءالدین طباطبایی در حوزه واژه‌سازی ترکیبی در زبان فارسی است. مؤلف در این اثر با بررسی حدود بیست هزار واژۀ مرکب از منابع معتبری چون فرهنگ بزرگ سخن، فرهنگ املایی خط فارسی و فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان، به تحلیل نظام‌مند فرایند ترکیب در زبان فارسی پرداخته است.

کتاب با پیشگفتاری آغاز می‌شود که در آن اهمیت موضوع و ضرورت پژوهش تبیین شده است. فصل اول به تعریف ترکیب و تمایز آن از سایر فرایندهای واژه‌سازی اختصاص دارد. مؤلف در این فصل ترکیب را به عنوان فرایندی معرفی می‌کند که در آن حداقل دو واژه به هم می‌پیوندند و یک واحد واژگانی مستقل می‌سازند.

فصول بعدی کتاب به طبقه‌بندی واژه‌های مرکب بر اساس سه معیار اصلی می‌پردازد: ساختار دستوری، مقوله واژگانی و روابط نحوی-معنایی بین اجزاء. در این بخش‌ها، مؤلف با دقت تمام الگوهای ترکیبی زبان فارسی را - حتی الگوهای کم‌بسامد - شناسایی و تحلیل کرده است.

دو بخش تکمیلی کتاب به بررسی «پیشایندهای مکانی-زمانی» و «عددواره‌ها» اختصاص دارد که از جنبه‌های خاص و کمتر بررسی شده ترکیب در زبان فارسی هستند. مؤلف در این بخش‌ها نشان می‌دهد که چگونه این عناصر در ساخت واژه‌های مرکب نقش ایفا می‌کنند.

روش تحقیق در این کتاب توصیفی-تحلیلی است و مؤلف با استناد به نمونه‌های متعدد از زبان معیار و با استفاده از چارچوب‌های زبان‌شناختی مدرن، به تبیین نظام ترکیب در زبان فارسی پرداخته است. کتاب با ارائه الگوهای کاربردی برای واژه‌سازی، منبعی ارزشمند برای زبان‌شناسان، فرهنگ‌نویسان و تمام علاقمندان به مطالعات زبانی محسوب می‌شود.[۱]

پانويس

منابع مقاله

پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات

وابسته‌ها