تحفة السلاطين (منطق فارسی)
| تحفة السلاطين (منطق فارسی) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | انصاری، محمدبن جابر (نويسنده)
فرامرز قراملکی، احد (مقدمه‌نويس) فرامرز قراملکی، احد (محقق) فنی‌اصل، زینت (سایر) مسجدی، فرشته (سایر) |
| ناشر | مرکز پژوهشی ميراث مکتوب |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1386ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | منطق - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ف2الف8 66 BC |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تحفة السلاطین (منطق فارسی)، نوشته‌اندیشور کم آوازه قرن یازدهم قمری؛ نورالدین محمد بن جابر انصاری، آموزش دوره‌ای کامل از علم منطق به زبان فارسی در نظام منطق‌نگاری تلفیقی است.
ساختار و مطالب
کتاب از مقدمه محقق، مقدمه و متن اصلی کتاب و تعلیقات محقق تشکیل شده است. متن اصلی 9 بخش (مدخل، مقولات عشر، قضایا، قیاس، برهان، جدل، مغالطه، خطابه و شعر) دارد.
روش منطق‌نگاری
محقق با بیان آنکه منطق‌دانان مسلمان به تحلیل و توسعه دانش منطق اهتمام ورزیدند، 4 نظام عمده منطق‌نگاری ذیل را حاصل این جهاد علمی دانسته است:
- نُه‌بخشی یونانی
- دوبخشی سینوی
- التقاطی
- تلفیقی.[۱] بر اساس پژوهش احد فرامرز قراملكى، در کتاب حاضر روش نورالدین انصاری تلفیقی است.[۲]
ویژگی این اثر
محقق منطق‌دان؛ احد فرامرز قراملكى، چند ویژگی برای کتاب حاضر ذکر کرده است از جمله:
- نگارش به زبان فارسی با گرایش به سبك معیار دوره اصفهان ولی با پرهیز از دشوارنویسی
- توضیح روشن و متمایز مفاهیم
- تقریر دقیق مسائل
- گزارش آرای مهم منطق‌دانان پیشین
- توجه به جایگاه منطقی مباحث
- ارجاع به قرآن و الهام از تعابیر قرآنی.[۳] به‌عنوان نمونه،نورالدین انصاری مقصود از حکمت، موعظه حسنه و جدال احسن (نحل:125.) را به ترتیب برهان، خطابه و مجادله دانسته است.[۴]
- نقّادی دیدگاه‌های دیگر اندیشوران. به‌عنوان‌مثال به گفته احد فرامرز قراملكى، نورالدین انصاری در چند موضع مهمّ، رأی فخر رازی را نقد و با آن مخالفت کرده است:
- مركب‌انگاری تصدیق
- بدیهی‌انگاری همه تصورات
- مهجوریت دلالت التزام
- فقدان دلالت مطابقت بدون دلالت التزام
- تعریف حمل اشتقاقی[۵]
تعلیقات
احد فرامرز قراملكى در تعلیقاتی که بر متن اصلی افزوده، به مباحث مهمی پرداخته است از جمله:
- تحلیل آرای نویسنده و نشان‌دادن نوآوری‌های او
- بیان منابع و ارجاعات نویسنده
- ملاحظات تكمیلی در رفع برخی از نواقص عمده در مباحث
- ملاحظات انتقادی و چالش با برخی از مواضع نویسنده
- بررسی‌های تطبیقی دیدگاه نویسنده با آرای پیشینیان و پسینیان در دوره اسلامی
- تحلیل و بررسی نحوه گزارش نویسنده از پیشینیان.[۶]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.