تاریخ حماسی قوم عهد عتیق: از عدن تا تبعید
تاریخ حماسی قوم عهد عتیق: از عدن تا تبعید تألیف دیوید رال، ترجمه اصغر رستگار، این کتاب باب نگرشی تازه، نگرشی تاریخی، را به روی اساطیر کهن گشوده است. در این کتاب برای نخستین بار، روایات کتبِ (بهاصطلاح) تاریخی عهد عتیق به صورت پیوسته و ناگسسته به صورتی بازگو شدهاند که ما در سلسلۀ روایات، منطق تاریخی شگفتانگیزی میبینیم.
| از عدن تا تبعید | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | رال، دیوید (نویسنده) رستگار، اصغر (مترجم) |
| ناشر | چشمه |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1398 |
| چاپ | دوم |
| شابک | 6ـ911ـ229ـ600ـ978 |
| موضوع | کتاب مقدس - وقايع تاريخي
کتاب مقدس. عهد عتيق - وقايع تاريخي معاصر کتاب مقدس - سرگذشتنامه يهوديان - فلسطين - تاريخ تاريخ باستان يهوديان - تاريخ - از آغاز تا 586ق م |
| کد کنگره | BS ۶۳۵/ر۹الف۴ ۱۳۹۸ |
ساختار
کتاب در هجده فصل تدوین شده است.
گزارش کتاب
اگر در دنیای باستان سیر میکنیم و طالب آنایم که از وقایع گذشتههای دور درک نسبتاً درستی کسب کنیم، باید توقعات مدرنیستی خود را کنار بگذاریم و دنیا را از چشم راویان عهد عتیق بنگریم. تاریخ یا الاهیات راویان عهد عتیق، تاریخ آباواجداد این روایان بود. و آباواجداد این راویان، همه خداگونه بودند. کارهایی در حد خدایان میکردند و سخنانی در حد خدایان میگفتند. دنیای این راویان، دنیایی بود پر از اژدهای هفتسر و دیو شاخدار و جن دُمدار و فرشتۀ بالدار و آسمان چندطبقۀ پلهدار. دنیایی بود پر از معجزه، پر از خدا یا خدایانی که دَمبهدقیقه از آسمان پایین میآمدند و در کار بشر تجسس یا دخالت میکردند. محققان این دسته از روایتها را روایات با متون «حماسی» خواندهاند و با این نام خواستهاند این دسته از متون را از سایر متون و روایات واقعی و «تاریخی» جدا کنند.
دیوید رال مصرشناس انگلیسی است. از دهۀ 1980 نظریههایی در زمینۀ مصرشناسی پیش کشید که مغایر نظریات رایج بود. نظریههای او به گاهشناسی جدیدی منتهی شد که نتیجۀ تجدیدنظر او و عدهای از محققان بدواً در گاهشناسی سنتی مصر باستان (بهخصوص سلاطین سلسلههای نوزدهم تا بیستو پنجم) و سپس در گاهشناسی سنتی خاور نزدیک باستان بود. دیوید رال این گاهشناسی را در نخستین کتاب خود «آزمونی در زمان: عهد عتیق از اسطوره تا تاریخ» مطرح کرد. اساس نظریۀ او بر این شرط استوار بود که اگر تاریخ سلطنت شاهان سلسلههای نوزدهم تا بیستوپنجم مصر را تغییر دهیم، شخصیتهای اصلی عهد عتیق با آدمهایی که نامشان در یافتههای باستانشناسی آمده (و پیدا شدن این نامها هیچ گرهی از گرههای تاریخ را نگشوده) مطابقت مییابند (و در نتیجه بسیاری از گرههای تاریخ گشوده میشوند). این نظریه اجزایی از گاهشناسی سنتی فرعونهای پیش از سلسلۀ نوزدهم را هم خودبهخود تغییر میداد، اما نظریۀ او هنوز میان محققان مقبولیت عام نیافته است.
لیکن نظریۀ رال به مصر منحصر نماند. او در دومین کتابش، «افسانه: بنیاد تکوین تمدن» نظریههای جدید دیگری در مورد برخی از روایات عهد عتیق مطرح کرد. سومین کتاب او، که این کتاب است، در واقع بازگویی روایات عهد عتیق از ابتدای سفر تکوین تا پایان کتاب پادشاهان براساس نظریههایی است که در آن دو کتاب مطرح کرده بود.
این کتاب باب نگرشی تازه، نگرشی تاریخی، را به روی اساطیر کهن گشوده است. در این کتاب برای نخستین بار، روایات کتبِ (بهاصطلاح) تاریخی عهد عتیق به صورت پیوسته و ناگسسته به صورتی بازگو شدهاند که ما در سلسلۀ روایات، منطق تاریخی شگفتانگیزی میبینیم. گاهشناسی جدی قفل دری را گشوده است که تا امروز بزرگترین مانع سر راه قبول روایات تاریخی عهد عتیق بوده است. این کتاب ریشههای تاریخی اساطیر را از زیر خروارها خاک بیرون کشیده و اسطورهها را در زمینهای تاریخی به تحلیل کشیده است. پس یقیناً همۀ نظریات و تحلیلهای او را نمیتوان با قطعیت درست و عاری از خطا دانست، چون نظریهای است جدید و هنوز خام. اما باقطعیت میتوان گفت که دریچۀ نگرشی تازه را گشوده است. پس باب تحقیقات و تحلیلهای تازه باز شده است. این کتاب به ما گفته است که اسطورهها از سر ذوق خیالپردازی ساخته نشدهاند، بلکه ریشههای واقعی و تاریخی داشتهاند. پس اسطورهها را از این پس باید جدی گرفت. مخالفت مفسران و تحلیلگران معاصر با گاهشناسی جدید و تحلیلهای رال هم بیجهت نبوده، چرا که تحلیلهای رال بسیاری از کتب و تحلیلهای معاصر را (که مبتنی بر گاهشناسی سنتی بوده) بیاعتبار کرده است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات