بخاری، احمد بن محمد
| نام | بخاری، احمد بن محمد |
|---|---|
| نامهای دیگر | ابونصر احمد بن محمد بخاري
بخاري، اب‍و نصر احمد بن محمد ارف‍ن‍ج‍ي‍ن‍ي، احمد بن محمد |
| نام پدر | محمد |
| متولد | |
| محل تولد | ماوراءالنهر |
| رحلت | قرن پنجم |
| اساتید | ابوالقاسم محمود بن حسن جیهانى |
| برخی آثار | تاج القصص |
| کد مؤلف | AUTHORCODE05969AUTHORCODE |
احمد بن محمد بخاری (قرن پنجم قمری)، ادیب و مفسر فارسی‌زبان قرآن کریم.
زادگاه
ابونصر احمد بن محمد بن نصر بخاری اَرْفِنْجى، از مردم ماوراءالنهر و از شاگردان شیخ ابوالقاسم محمود بن حسن جیهانى (زنده در 475ق) بود. ارفنج که وی منسوب بدانجاست، نام شهری در مسیر جیحون به فرغانه، در جانب راست وادی سغد است که آن را اَرْبِنْجَن و یا رَبَنْجَن گفته‌اند و مقدسى هم نام این شهر را رَبَنْجان ثبت کرده است.
منزوی، بخاری ارفنجى را با احمد بن محمد بن منصور ارفجنى که در ادبیات فارسى استوری نامى از او آمده، یکى شمرده و «قصص الأنبياء» را که بلوشه به این شخص نسبت داده، همان «تاج القصص» دانسته است.
آثار
از بخاری ارفنجى اثری به نام «تاج القصص» برجا مانده است که از کهن‌ترین کتاب‌های قصص الأنبياء بشمار می‌رود.
در برخى فهرست‌ها، نگارش کتابى به نام «أنس (أنيس) المريدين وروضة المحبين» به بخاری ارفنجى نسبت داده شده است، اما این اثر، تفسیر سوره یوسف و فصلى از «تاج القصص» است. از مقدمه نسخه کهن «تاج القصص» چنین برمی‌آید که «أنس المريدين» خود کتاب مستقلى بوده، که ابوالقاسم محمود بن حسن جیهانى، استاد بخاری ارفنجى، بنا به درخواست شاگردانش، در تفسیر سوره یوسف فراهم آورده بوده است و سپس بخاری ارفنجى در 475ق/1082م، در بلخ، نسخه‌ای از آن را تهیه و پس از مقابله با متن اصلى، در آن تصرف کرده است و اثر استادش را مطول‌تر و مشبع‌تر کرده و آن را به‌عنوان فصلى در کتاب خود گنجانده و پس از آن به شیوه پیشین، «تاج القصص» را ادامه داده و به پایان برده است[۱].
پانویس
- ↑ ر.ک: مجیدی، مریم، ج11، ص469
منابع مقاله
مجیدی، مریم، «دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1381.