بازپژوهی حقوق زنان: بررسی قوانین مربوط به زنان در جمهوری اسلامی ایران
| بازپژوهی حقوق زنان: بررسی قوانین مربوط به زنان در جمهوری اسلامی ایران | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | قربان‌نیا، ناصر |
| ناشر | انتشارات روز نو |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1384ش |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | KMH ۵۱۷/ق۴ب۲ ۱۳۸۴ |
بازپژوهی حقوق زنان: بررسی قوانین مربوط به زنان در جمهوری اسلامی ایران اثر ناصر قربان‌نیا و همکاران، افزون بر بررسی مبانی نظری حقوق زنان و ضرورت تجدید نظر در آن، همه قوانین مربوط به زنان را با بهره‌گیری از فقه شیعه و مطالعات تطبیقی و با توجه به زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی جامعه تبیین کرده‌اند. آنها کوشیده‌اند از این راه، گوهر‌های ناب احکام را براساس فقه پویای شیعه، از دریای بی‌کران منابع اصیل اسلامی استخراج کنند وعظمت و جاودانگی دین مبین اسلام را به تصویر کشند.
مباحث جلد اول از سه بخش و چندین فصل تشکیل شده است. نویسنده در بخش اول با عنوان «مبانی ضرورت تجدید نظر و اصلاح پاره‌ای از قوانین مربوط به زنان»، به بررسی این مباحث پرداخته است: نهضت دفاع از حقوق زنان؛ گذری بر وضعیت حقوق زنان؛ نهضت دفاع از حقوق زنان در دنیای اسلام؛ مبانی ضرورت اصلاح قوانین؛ توجه به شخصیت زن؛ عدالت؛ امکان دست‌یابی به عدالت ملموس‌تر در پرتو اجتهاد فقیهان و مبانی قانونی.
بخش دوم با «عنوان بررسی قانون مجازات اسلامی و تعزیرات» دربردارنده مطالبی درباره این موضوع‌هاست: سن مسئولیت کیفری دختران؛ تأملی بر نابرابری زن و مرد در قصاص؛ قتل فرزند توسط پدر و مادر؛ جایگاه زن در اتیان قسامه؛ دیدگاه فقهای شیعه؛ مستند نظر فقهای شیعه، روایات؛ دیه زن مسلمان؛ میزان دیه زن مسلمان در کلمات فقیهان؛ بررسی کلمات معصومین درباره دیه؛ تجزیه و تحلیل نظریه‌های ارائه شده از سوی فقیهان در میزان دیه؛ بررسی نظریه تساوی دیه زن و مرد؛ زن و حق گواهی دادن؛ پذیرش شهادت زن در حقوق‌الناس؛ ارزش شهادت زن در حدود؛ شهادت زنان در قصاص و دیات؛ تأسیس اصل؛ قتل در فراش؛ بررسی ماده 179 قانون مجازات عمومی؛ و مبنای فقهی حکم مندرج در ماده 630 قانون مجازات اسلامی.
«معاهدات بین‌المللی حقوق بشری مربوط به زنان و جمهوری اسلامی ایران»، عنوان بخش سوم است. مهم‌ترین مباحث مطرح‌شده در این بخش عبارتند از: ایران و معاهدات بین‌المللی حقوق بشری مربوط به زنان؛ پذیرش معاهدات؛ تعهد جمهوری اسلامی ایران نسبت به معاهدات سابق‌التصویب؛ نگاهی اجمالی به مفاد کنوانسیون محو انحای تبعیض علیه زنان؛ تعهدات دولت‌های عضو؛ جمهوری اسلامی ایران و کنوانسیون رفع اشکال تبعیض علیه زنان؛ اقدامات صورت گرفته در خصوص کنوانسیون؛ رویکرد عدم الحاق؛ سکوت؛ الحاق مشروط یا الحاق مطلق؟؛ حق شرط در معاهده 1969 حقوق معاهدات؛ و راهنمای قوانین[۱].
جلد دوم این مجموعه با هدف بررسی قوانین مربوط به زنان در جمهوری اسلامی ایران، در دو بخش کلی به نام‌های «بررسی حقوق زن در قانون مدنی» و «بررسی حقوق زن در قوانین مربوط به اشتغال زنان» تدوین شده است. نویسنده در بخش اول، در هشت فصل به تحلیل حقوقی موضوع‌هایی چون خواستگاری و نامزدی؛ ریاست و مدیریت خانواده؛ مهریه و نفقه؛ بررسی حق مالکیت و اشتغال زن؛ وضع حقوقی زن در انحلال نکاح از طریق طلاق؛ وضع حقوقی زن در زمینه حضانت و سرپرستی کودک؛ اجرت‌المثل؛ نحله و تملک نصف دارایی شوهر و نابرابری زن و مرد در قواعد مربوط به تابعیت پرداخته و قسمت‌های مختلف موضوع‌های یادشده را از دیدگاه قوانین تبیین کرده است.
بخش دوم نیز در چهار فصل، به تحلیل حقوقی و فقهی موضوع‌هایی چون زن و تصدی مسئولیت ریاست جمهوری؛ استخدام زنان در مشاغل دولتی در نظام حقوقی ایران؛ زنان وحق قضاوت و حقوق کار و تأمین اجتماعی زنان اختصاص دارد. در بخش پایانی با عنوان«ضمیمه» نیز نویسنده به پیشنهاد لایحه اصلاح برخی قوانین مربوط به زنان پرداخته است[۲].
پانویس
منابع مقاله
حبیبی، سلمان، کتاب‌شناسی توصیفی زن و خانواده، قم، انتشارات دفتر عقل، چاپ یکم، 1387ش.