امیر قافله عشق: گفتارها و نوشتارهایی درباره امام خمینی(ره)

امیر قافله عشق: گفتارها و نوشتارهایی درباره امام خمینی(ره)
پدیدآوران	همتی، همایون (نویسنده)
ناشر	شرکت انتشارات سوره مهر
مکان نشر	تهران
سال نشر	1388
موضوع	خمینی، روح‌الله رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران -۱۲۷۹-۱۳۶۸
کد کنگره	‏۱۵۷۶DSR/ه۸۳الف۸ ۱

امیر قافله عشق: گفتارها و نوشتارهایی درباره امام خمینی(ره) تألیف همایون همتی، کتاب حاضر مجموعه مختصری از مقالات، سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های تحریر یافته در شناسایی ابعادی از اندیشه و منش امام خمینی است که نویسنده در همایش‌ها، مناسبت‌ها و یا در دانشگاه‌ها و مراکز علمی و پژوهشی ارائه کرده است. نویسنده تلاش کرده با نگاهی نو و نگرشی تازه، اندیشه و شخصیت امام خمینی را به اندیشوران و فرهیختگان جامعه نشان دهد.

عناوین مقالات و سخنرانی‌ها از این قرارند: عرفان حماسی و جامعه گرایی امام خمینی(ره)، امام خمینی(ره) و ابن عربی، امام خمینی(ره) وسیاست جهانی عاشورا، امام خمینی(ره) میراث‌دار فتوت حسین(ع)، مقایسه مکتب اخلاق اجتماعی و دیدگاه امام خمینی در باب اخلاق، رهیافت دین‌شناسی امام خمینی(ره)، امام خمینی و چالش‌های نظری حکومت ولایی، امام خمینی؛ آینه حماسه‌ی عاشورا، پیوند فقه و عشق در نگرش عرفانی امام خمینی، آشنایی با مشرب عرفانی امام خمینی، امام خمینی و ضرورت تشکیل حکومت اسلامی.

«امیر قافله عشق» مشتمل بر یازده عنوان مقاله درباره‌ی حضرت امام(ره) است که در هر یک از مقاله‌ها سعی بر این است که بعدی از ابعاد وجودی حضرت امام(ره) به فرهیختگان شناسانده شود.

همایون همتی در مقاله اول با عنوان «عرفان حماسی و جامعه گرایی امام خمینی(ره)» سعی بر این داشته است که عمق و ابعاد شخصیت عرفانی و نوع نگرش عرفانی حضرت امام(ره) را بیان کند؛ کار بزرگ امام خمینی این است که او توانست در نظر و عمل، عرفانی ناب و راستین عرضه کند که هم بر معیارهای دینی و محتوای شریعت استوار است و هم با روح نیاز جامعه و زمان و نیاز انسان دربند روزگار ما سازگار است. عرفان امام عرفان بدعت آلود و شبهه ناک نیست بلکه عرفان پاک شرعی و توحیدی است. عرفان حماسی و عزتمند امام در تمام تاریخ بی-نظیر است. او ویژگی‌های عرفان امام را چنین برمی شمرد: حماسی، سیاسی، شرعی، مردمی، شیعی، فلسفی و استدلالی، ناب بودن، مرگ اندیشی، زهد فعال دنیا گرا و....

در مقاله بعدی با عنوان» امام خمینی و ابن عربی» نگارنده سعی در مقایسه آراء امام خمینی وابن عربی دارد و به بیان اشتراکات این دومکتب می‌پردازد. بی شک امام خمینی تقریر تازه‌ای از عرفان ابن عربی به دست داده است که در کتاب مصباح الهدایه و تعلیقات بر شرح فصوص و مصباح الانس آمده است. ایشان انتقادها و اصلاحاتی نیز در مورد کاستی‌های عرفان ابن عربی و شارحان او به عمل آورده‌اند.

مقاله سوم» امام خمینی و سیاست جهانی عاشورا» است. یکی از نتایج قیام امام حسین(ع) که در نهضت امام خمینی هم کاملاً بارز بود پیوند میان دین و دنیا بود. به اعتقاد ایشان دین اسلام با دنیا عجین و آمیخته است و ما تفکر سکولاریسم در باب اسلام را نمی پذیریم.

چهارمین مقاله‌ی این مجموعه «امام خمینی میراث فتوت حسین(ع)»است که در آن به دنبال یافتن الگوی شاخص و تبیین کننده شخصیت آن حضرت است تا در پرتو آن بتواند تمامی اعمال و حرکات امام حسین(ع) را توضیح دهد.

مقاله پنجم مقاله‌ای است در قیاس بین یک مکتب پر طرفدار غربی در باب علم اخلاق به نام «مکتب اخلاق اجتماعی» ونظرات اخلاقی امام خمینی. امام در آثارشان دو گونه نظام اخلاقی را مطرح ساخته اند: یکی اخلاق فلسفی و دیگری اخلاق عرفانی.

مقاله ششم تلاش کرده است تا نگاه دین‌شناسی حضرت امام(ره) را بیان کند و نگارنده عنوان» رهیافت دین‌شناسی امام خمینی» را بر آن نهاده است.

«پیوند فقه و عشق در نگرش امام خمینی(ره)» مقاله بعدی این مجموعه است که در آن به تبیین جمع بین دو ویژگی عرفان باطن گرای حضرت امام و فقه تکلیف محور ایشان پرداخته شده است.

عمق عرفان امام خمینی آنقدر زیاد است که هرچقدر در مورد آن قلم زده شود بازهم جای سخن دارد. نگارنده محور مقاله هشتم این اثر را ابعاد عرفان حضرت امام قرارا داده است و مقاله را با عنوان» آشنایی با مشرب عرفانی حضرت امام خمینی(ره)» ارائه داده است.

از آنجا که حضرت امام(ره) بنیانگذار حکومت جمهوری اسلامی ایران بوده‌اند نظریه ایشان در باب حکومت برای بسیاری از متفکرین و فرهیختگان جالب توجه است. از این جهت نویسنده در باب مباحث حکومت از نظر اسلام و از نظر امام خمینی ذیل عنوان» امام خمینی و چالش‌های نظری حکومت ولایی» به ارائه مطلب پرداخته است.

امام خمینی از همان ابتدایی‌ترین حرکات نهضت، سر مشق بودن حماسه عاشورا برای این نهضت را گوشزد می‌کردند، و همین الگو گرفتن از حماسه‌ی عاشورا در عمل هم بسیار مشهود بوده است و نشانه‌های زیادی هم در صحبت‌های حضرت امام و هم در اعمال و رفتار ایشان مشهود است؛ همین الگوگیری موضوع مقاله‌ی بعدی است که با عنوان» امام خمینی آینه حماسه عاشورا» به عنوان دهمین مقاله در این مجموعه آورده شده است.

مقاله آخر این مجموعه با عنوان» امام خمینی و ضرورت تشکیل حکومت اسلامی» آورده شده است. بحث حکومت اسلامی بحثی بسیار حائز اهمیت و در خور تحقیق است، از آنجا که یکی از ابعاد مهم موضوع حکومت اسلامی، بحث و بررسی درباره‌ی ضرورت‌های تشکیل آن است، نظر امام خمینی به عنوان بنیان‌گذار حکومت اسلامی در عصر غیبت در مورد این ضرورت جای بحث و بررسی دارد و بسیار با اهمیت است. در این مقاله این ضرورت‌ها هم از دیدگاه عقل بررسی شده و هم از از نگاه روایات. همچنین سیره عملی خود پیامبر(ص) را نیز بررسی کرده و ضرورت‌های تشکیل حکومت اسلامی را تبیین کرده است.

در پایان هریک از مقالات در قالب کتابنامه منابع مطالبی که در مقالات استفاده شده آورده شده است و در پایان کتاب مآخذ هریک از آیات و روایات استفاده شده در مقالات ذکر شده تا پژوهشگران بتوانند از مقالات استفاده‌ی لازم را ببرند.

منابع مقاله

بی‌نام، طوبی اندیشه (سطح یک)، سیر مطالعاتی اندیشه‌های حضرت امام خمینی(ره)، بنیاد تبیین اندیشه‌های امام خمینی(ره) در دانشگاه‌ها