المعجم في بقية الأشياء مع ذیل أسماء بقیة الأشیاء
| المعجم في بقية الأشياء مع ذیل أسماء بقیة الأشیاء | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عسکری، حسن بن عبدالله (نويسنده)
عوض، احمد عبدالتواب (مصحح) عوض، احمد عبدالتواب (محقق) |
| ناشر | دار الفضيلة |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | ع۵م۶ 6620 PJ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
المعجم في بقية الأشياء، نوشته ابوهلال، حسن بن عبدالله بن سهل عسکری (متوفای 395ق)، شاعر، ادیب و لغت‌شناس، مشتمل بر توضیح و بیان معنای مجموعه‌ای از نام‌هاست که بر باقی‌‌مانده از اشیاء دلالت دارند. این اثر توسط احمد عبدالتواب عوض تحقیق شده است. ذیل این کتاب، «أسماء بقية الأشياء» آمده است.
از این کتاب با عنوان «أسماء بقايا الأشياء» نیز یاد شده است[۱].
کتاب بر اساس حروف الفبا تنظیم گردیده و مطالب آن با باب همزه و کلمه «الأثارة» شروع شده[۲] و با کلمه «الهلال» و عبارات مرتبط با آن در باب هاء پایان یافته است[۳]. روش نویسنده در سرتاسر کتاب، ذکر کلمه و سپس بیان معنی آن است. وی در این راستا به اشعار و سخنان برخی از عالمان و ادیبان در مورد معنای کلمات مورد بحث استناد کرده است[۴].
پایان‌بخش مطالب کتاب، مجموعه‌ای دیگر از اسامی مرتبط با موضوع است که نویسنده متعرض آنها نشده است. این مجموعه، توسط محقق گردآوری شده و بر اساس حروف الفبا در ذیل اثر ذکر شده است[۵].
محقق در مقدمه‌ای ضمن معرفی نویسنده کتاب، توضیحاتی را پیرامون نسخه‌های آن داده است. وی تلاش کرده است برخلاف سایر تحقیق‌های کتاب (که استدراکات خود را بر متن کتاب افزوده‌اند)، متنی تحقیق‌شده و پیراسته از مطالب اضافی را ارائه نماید[۶].
وی به معرفی برخی از شخصیت‌ها، بیان معنی برخی کلمات و شرح و توضیح پاره‌ای از مطالب متن، در پاورقی پرداخته و در پایان کتاب فهرست‌های فنی را آورده است[۷].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- سزگین، فؤاد، «تاريخ التراث العربي»، مترجم: حجازى، محمود فهمى، قم، کتابخانه عمومى حضرت آیت‌الله‌العظمى مرعشى نجفى(ره)، 1412ق، چاپ دوم.