المعتبر، تألیف ابوسعید محمد بن سعید کدمی، از علمای سده چهارم مذهب اباضیه عمان در موضوع فقه است.

المعتبر
المعتبر
پدیدآورانکدمی‌، محمد بن‌ سعید (نويسنده)
ناشرسلطنة عمان. وزارة التراث القومي و الثقافة
مکان نشرعمان
سال نشر1405ق - 1984م
چاپ1
موضوعفقه‌ ابا‌ضیه‌,عقا‌ئد ابا‌ضیه‌
زبانعربی
تعداد جلد4
کد کنگره
ک4م6 184/8 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

کتاب حاضر، در حقیقت شرحی است بر کتاب «جامع» ابوجابر محمد بن جعفر ازکوی، متوفای نیمه دوم قرن سوم هجری.

شارح در این کتاب، به بررسی و تحلیل مسائل و احکام مطرح‌شده در کتاب ازکوی پرداخته است. کتاب معتبر، کتابی گسترده و دارای نه جزء بوده، ولی در گذر روزگار تنها دو جزء از آن برجای مانده است[۱].

در این کتاب، به دو موضوع ولایت و برائت پرداخته شده و مبانی و احکام آنها بیان شده است[۲].

مباحث مختلف کتاب، شامل توضیح و بیان احکام ولایت و برائت و شرائط آن، معانی وقوف، حکم ظاهر، معنای وقوف دین و وقوف رأی، احکام بدعت‌ها و دعاوی، معنای تقیه و مواضع آن، معانی ولایت حدث، ولایت مجنون، معانی برائت در حکم ظاهر، برائت قبل از استتابه، معنای شهادت زنان به برائت و... است[۳].

نویسنده، نخست فرازهایی از کتاب الجامع را ذکر کرده، سپس به توضیح و شرح آن پرداخته و در مواردی نظرات خود را پیرامون برخی مسائل گفته است[۴].

این کتاب، مورد اعتماد برخی از عالمان و نویسندگان قرار گرفته؛ به‌گونه‌ای که کتاب «قاموس الشريعة الحاوي طرقها الوسيعة»، به‌طور گسترده از آن استفاده کرده است. همچنین این اثر در مقیاسی وسیع مورد استفاده محمد بن ابراهیم کندی در «بيان الشرع» قرار گرفته است[۵].

محقق، تلاش کرده تا مباحث کتاب به‌‌صورت منظم ارائه شود. وی در این راستا جهت استفاده بهتر از مطالب به گزینش مباحث مرتبط با قواعد و مبانی ولایت و برائت و گردآوری آنها در یک جزء پرداخته و همچنین تطبیقات ولایت و برائت و کیفیت به‌کارگیری قواعد آنها را به‌‌‌‌اضافه مواردی که نویسنده در تطبیق قواعد در امور مرتبط با ولایت و برائت ذکر کرده، در ضمن جزیی دیگر جای داده است[۶].

آدرس‌دهی آیات و مستند‌سازی احادیث و روایات، به‌اضافه توضیحاتی پیرامون برخی مطالب و عبارات متن در پاورقی، از کارهای دیگر محقق است[۷].

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه احمد بن حمد خلیلی، ج1، ص4
  2. ر.ک: مقدمه تحقیق، همان، ص7
  3. ر.ک: همان
  4. ر.ک: متن کتاب، همان، ص21 و 38-39
  5. ر.ک: مقدمه تحقیق، همان، ص8
  6. ر.ک: همان، ص10-11
  7. ر.ک: متن کتاب، همان، ص17؛ ج2، ص66 و ج4، ص152

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.


وابسته‌ها