المسترشد في إمامة أميرالمؤمنين علي بن أبيطالب عليهالسلام
المسترشد في إمامة أميرالمؤمنين علي بن أبيطالب عليهالسلام نوشته محمد بن جریر طبرى از مؤلفان اماميه در قرن چهارم هجرى است.
| المسترشد في إمامة أمير المؤمنين علي بن أبيطالب عليهالسلام | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | محمودی، احمد (محقق) طبری (کبیر)، محمد بن جریر (نویسنده) |
| ناشر | مؤسسة الثقافة الإسلامیة لکوشانپور |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1415 ق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | علی بن ابیطالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - اثبات خلافت - احادیث علی بن ابیطالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - امامت |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 223/54 /ط2م5 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
المسترشد اثرى كلامى تاريخى است كه در صدد اثبات امامت علی عليهالسلام است و به بيان احاديثى از رسول خدا و مطاعن خلفا و عدم شايستگى آنان براى امامت مىپردازد. مؤلف در آغاز كتاب مینويسد: برخى دشمنان خدا و رسولش گفتهاند امامت پس از پيامبر جز شايسته ابوبكر نيست و او بهترين فرد پس از آن حضرت است. ما به نقد اين نشسته و توضيح مىدهيم كه جانشين پيامبر در نماز دلالتى بر امامت ندارد.
روش تأليف
او در این اثر کوشیده است که با استدلال به آیات قرآن و احادیث نبوی و بهره گرفتن از دلایل عقلی، شایستگی علی(ع) برای امامت و حق وی بودن مقام خلافت پس از رسول خدا(ص) را، برای وی به اثبات برساند.[۱]
طبرى در اين كتاب به شيوه حديثى با ذكر سلسله اسناد اقدام كرده و گاه به نقد راويان میپردازد. كتاب نظم خاصى ندارد و كرامات ائمه و مطاعن بنى اميه و موضوعات كلامى را در كنار هم آورده است.
نجاشى و طوسى از اين كتاب و مؤلف آن نام بردهاند و در طول تاريخ شيعه محل توجه علما و مؤلفان بوده است.
گزارش محتوا
کتاب در ده باب تنظیم شده است:
باب نخست در نماز گزاردن پیامبر پشت سر ابوبکر و باب دوم در فاضل و عالم نمایاندن کسی که خود نیز مدعی آن نبوده است. باب سوم در ذکر فضایل امیر مؤمنان(ع) و باب چهارم در اثبات امامت امام و نفی صلاحیت دیگران برای این مقام است.
دفاع از سکوت امام پس از درگذشت پیامبر(ص) و اقدام نکردن آن حضرت برای طلب حق خویش، موضوع باب بعدی کتاب است. در باب دیگری، ماجرای غار ثور و همراه پیامبر(ص) در آن، مورد کاوش قرار گرفته است.
تشریح حدیث منزلت و پس از آن، شرح اسلام آوردن امام علی(ع) در دوران نوجوانی و فضیلت آن، موضوع باب دیگری از کتاب است. وجوب امر امامت و تثبیت آن، بحث دیگری است که نویسنده با استناد به دلایل عقلی و نقلی به آن پرداخته و پایان بخش کتاب مربوط به وصیت پیامبر(ص) و وصایت و وصی او است.
محقق این اثر، در تحقیقی گسترده، مأخذ کتاب را مشخص کرده و طی مقدمهای در باره مؤلف آن، چگونگی استنساخ کتاب از نسخههای موجود و این کتاب، توضیحات مبسوطی را ارائه کرده است.
تکثیر شواهد در موضوعهای مورد بحث در کتاب، ترمیم افتادگی، اعراب گذاری آیههای قرآن و خطبهها و حدیثها، و تکمیل آنها در صورت وجود نقص، تصحیح نامهای کسان، راویان و ضبط آنها، ترجمه رجال و تدوین چند فهرست فنی، از جمله تلاشهای محقق در این تحقیق پر بار است.[۲]
پانويس
منابع مقاله
معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهلبیت(ع)، کتابشناسی توصیفی اهلبیت علیهمالسلام، قم، مرکز چاپ و نشر مجمع جهانی اهلبیت(ع)، چاپ اول، 1383ش.