الفتوحات القدسية في شرح قصيدة في حال السلوک عند الصوفية
| الفتوحات القدسية في شرح قصيدة في حال السلوک عند الصوفية | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | بنانی، ابی بکر (نويسنده)
حداوی، عبد الرحمن (نويسنده) مساوی، اسماعیل بن عبد الرحمن (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | في شرح قصيدة في حال السلوک عند الصوفية المسماة (القصيدة النقشبندية) |
| ناشر | کتاب - ناشرون |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1432ق - 2011م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-2-7451-7078-1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الفتوحات القدسية في شرح قصيدة في حال السلوک عند الصوفية شرح ابوبکر بنانی (متوفی 1284ق) بر «القصیدة المشروحة» ابوعبدالله مصری شاذلی معروف به ابن بنت میلق (متوفی 797ق) است. این اثر با مقدمه و تحقیق عبدالرحمن حداوی و اسماعیل بن عبدالرحمن مساوی منتشرشده است.
بدون شک کتب تصوف اسلامی به‌طور عام انسان را بر اطلاع از احکام و قواعد صوفیه کمک می‌کند. ویژگی کتاب حاضر نیز آن است که خواننده را در شناخت حالاتی که بر سالک الی الله که تحت اشراف و تربیت شیخ آگاه به امراض نفوس و قلوب است، یاری می‌رساند. همچنان خواننده را بر فهم شیوه ابوبکر بنانی در شرح ابیات شعری صوفیه ابن بنت میلق صاحب قصیده نقشبندیه و شناخت بعضی از مصطلحات تصوف که صوفیه بر وضع و فهم و توضیح رموز و اشارات آن‌ها توافق کرده مدد می‌دهد[۱].
ازآنجاکه قصیده مشروحه درزمینهٔ سلوک صوفی حائز اهمیت است علما در شرح و مدح آن کوشیده‌اند: شرح ابن علان و شرح صغیر و کبیر ابن اهدل یمنی ازجمله شروح این قصیده هستند.[۲].
نویسنده در مقدمه کتاب چنین می‌نویسد: «این شرحی لطیف بر قصیده نقشبندیه است که به‌قصد توضیح الفاظ و تبیین معانی‌اش نوشتم». او این شرح را به دستور استادش عبدالواحد دباغ نوشته است[۳].
بنانی قصیده مشروحه را با وصف نقشبندیه آورده است؛ چراکه گمان می‌کرده که طریقه صاحب قصیده، نقشبندی است؛ اما مصادر مذهب او را شافعی و طریقه او را شاذلی دانسته‌اند و کسی به اینکه طریقه او نقشبندی است اشاره نکرده است. بنابی همچنین در شرحش –به عادت اغلب صوفیه- از صاحب قصیده تحقیق نکرده است[۴]. شیوه ابوبکر بنانی در شرح قصیده مشتمل بر مجموعه‌ای از قوانین است: شرح لغوی بعضی مصطلحات با استناد به مصادر لغوی، شرح اصطلاحات و آراء تصوف با استناد به بعضی کتب اصطلاحات صوفیه و گاه کتب بزرگان تصوف، شرح مضمون هر بیت به‌طور جداگانه و نیز استناد به نصوص قرآن کریم و احادیث نبوی و اشعار عربی. کتاب‌های صوفیه به‌ویژه مشاهیر آن‌ها از منابعی است که شارح بیشترین استفاده را از آن‌ها کرده است از آن جمله‌اند: فتوحات مکیه و سایر آثار ابن عربی، عوارف المعارف سهروردی و احیاء علوم‌الدین غزالی[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه محقق و متن کتاب.