التکملة في شرح التبصرة

التکملة في شرح التبصرة
پدیدآوران	غ‍روی‌، اس‍م‍اع‍ی‍ل ب‍ن‌ ع‍ل‍ی‍ن‍ق‍ی (نويسنده) علامه حلی، حسن بن یوسف (نويسنده) سبحانی تبریزی، جعفر (ناظر) مؤسسه امام صادق علیه‌السلام (سایر)
عنوان‌های دیگر	تبصرة المتعلمین في أحکام الدین. شرح ** شرح مزجي علمي تحقیقي لکتاب «تبصرة المتعلمین في أحکام الدین» للعلامة الحلي (648 - 726ھ)
ناشر	مؤسسه امام صادق علیه‌السلام
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1399ش - 1400ش - 1401ش - 1442ق - 1444ق - 2021م - 2023م
چاپ	1
شابک	‎978-964-357-659-2
موضوع	علامه حلی، حسن بن یوسف، 648 - 726 ق. تبصره المتعلمین فی احکام الدین - نقد و تفسیر - فقه جعفری - قرن 8ق.
زبان	عربی
تعداد جلد	3
کد کنگره	2026ت8ع 182/3 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

التکملة في شرح التبصرة، اثر محمداسماعیل غروی تبریزی (1295- 1360ق)، شرحی مزجی بر «تبصرة المتعلمین في أحکام الدین» علامه حلی (647- 726ق) است که با تحقیق گروه علمی مؤسسه امام صادق(ع)، تحت اشراف آیت‌الله جعفر سبحانی منتشر شده است.

«تبصرة المتعلمین» مختصرترين كتاب علامه حلی مى‌باشد، که در آن، یک دوره فقه از كتاب طهارت تا ديات، به سبک فقه فتوايى نوشته شده که متن بسيار روان و تقسيم بندى دقيق و منظم آن، اين كتاب را از ساير آثار ایشان متمايز نموده است. اين كتاب از زمان نگارش مورد توجه فقها و علمای فراوانی واقع شده و به دليل جايگاه والا و ويژه اين كتاب، شروح متعددى بر آن نوشته شده است که «التکملة في شرح التبصرة» از جمله آنها می‌باشد.

مقدمه مفصلی از آیت‌الله سبحانی در ابتدای کتاب قرار گرفته که در آن، مطالعه، تحقیق و اجتهاد، عامل صیانت از دین دانسته شده و سپس، ضمن اشاره به مصادر فقهی شیعی، به موضوعاتی همچون فتح باب اجتهاد، اعیان فقهای شیعه در قرون ابتدایی اسلام، مراکز علمی در قرن چهاردهم و حوزه علمیه تبریز پرداخته شده و در پایان، برخی از ویژگی‌های کتاب «تبصرة المتعلمین» و شرح حاضر، بیان شده است.

روش شرح حاضر، به‌صورت مزجی است؛ بدین ترتیب که متن تبصره در پرانتز از شرح تفکیک شده است. شارح در توضیح و تشریح مطالب، از آیات و روایات نیز بهره برده است.

از جمله ویژگی‌های کتاب، اقدامات تحقیقی صورت گرفته در آن می‌باشد که در مقدمه، به آن اشاره شده است. از جمله این اقدامات، می‌توان به امور زیر اشاره نمود:

1. ارزیابی، تنظیم و تصحیح متن کتاب بر اساس نسخ خطی آن.
2. اعراب‌گذاری آیات قرآن و ذکر نام و شماره آیه.
3. ذکر آدرس احادیث و روایات و تصحیح الفاظ آنها بر اساس منابع و مصادر اصلی و معتبر.
4. ذکر منابع اقوال فقها و ضبط آنها بر اساس کتب و منابع اصلی.
5. تثبیت الفاظ صحیح متناسب با سیاق جمله به جای کلماتی که خوانش آنها در نیجه سوء استنساح دشوار است و نسخه اصلی دیگری هم نداریم .

منابع مقاله

1. مقدمه کتاب.
2. تبصرة المتعلمين في أحكام الدين