البلغة في تراجم أئمة النحو و اللغة

    از ویکی‌نور
    البلغة في تراجم أئمة النحو و اللغة
    البلغة في تراجم أئمة النحو و اللغة
    پدیدآورانفیروزآبادی، محمد بن یعقوب (نويسنده)

    مصری، محمد (محقق)

    مصری، راتب‌ حسا‌ن‌ احمد (مصحح)
    ناشردار سعدالدين
    مکان نشرسوریه - دمشق
    سال نشر1421ق - 2000م
    چاپ1
    موضوعزبان شناسان عرب - سرگذشت‌نامه
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    /ف9ب7 6063 PJ
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    البلغة في تراجم أئمة النحو و اللغة، نوشته مجدالدین محمد بن یعقوب فیروزآبادی (729-817ق)، از علمای مشهور ادبیات، لغت، تفسیر و حدیث است. وی در کازرین شیراز به دنیا آمد و شافعی‌مذهب بود[۱]. نام این اثر در منابع به‌صورت‌های مختلف ذکر شده است؛ از قبیل: «البلغة في أئمة اللغة»، «البلغة في تاريخ أئمة اللغة»، «البلغة في تراجم النحاة و اللغة»، «البلغة في طبقات أئمة اللغة» و «البلغة في تاريخ أئمة النحو و اللغة»[۲]. این کتاب در موضوع تراجم (تراجم ادبا) به نگارش درآمده و توسط محمد مصری تحقیق شده است.

    نویسنده در طرح مطالب این اثر روش اختصار را همراه با دقت، تنوع و فراگیری در ذکر نام ادبا و مشاهیر نحو و لغت مورد توجه قرار است[۳]. وی ساختار کتاب را بر اساس اسامی اشخاص بدون توجه به پسوندهای آنها و برحسب حروف الفبا تنظیم کرده است[۴].

    این کتاب به تراجم علمای نحو و لغت تا عصر مؤلف اختصاص دارد و مشتمل است بر بیش از چهارصد ترجمه از شعراء، ادیبان، فقیهان و مؤدبان که نحوی و یا لغت‌شناس بوده‌اند[۵]. مطالب کتاب به شکل مختصر ارائه شده، به‌گونه‌ای که بعضی از ترجمه‌ها از چند کلمه تجاوز نمی‌نماید و برخی نیز در حد یک یا دو سطر است و اندکی از آنها در حد یک یا دو صفحه می‌باشند. گویا این امر به دلیل اهمیت اعتبارسنجی گزارش‌ها و مطالب از نگاه نویسنده پیرامون اشخاص بوده است. به همین دلیل مشاهده می‌شود که در مواقعی تنها به ذکر نام صاحب ترجمه اقدام کرده و گاهی نیز در ادامه آن عبارت «ترجمه‌ای برای او یافت نشد» را درج کرده است. ترجمه برخی از اشخاص به دلایلی تکرار شده است که نویسنده به آن توجه داده و چه‌بسا در این‌گونه موارد مطالبی بر آنها افزوده است[۶].

    این کتاب به‌عنوان یکی از مصادر مورد اعتماد نویسندگان شمرده می‌شود که برخی از علمای ادب و غیره آن را ستوده‌اند[۷].

    پانویس

    1. ر.ک: مقریزی، احمد بن علی، ج‏7، ص260؛ زرکلی، خیرالدین، ج‏7، ص147
    2. ر.ک: مقدمه محقق، ص47-48
    3. رک: همان، ص5
    4. رک: همان، ص46
    5. رک: همان، ص5
    6. رک: همان، ص47
    7. رک: همان

    منابع مقاله

    1. مقدمه محقق.
    2. زرکلی، خیرالدین، «الأعلام»، لبنان – بیروت، دارالعلم للملايين، 1989م، چاپ هشتم.
    3. مقریزی، احمد بن علی، «المقفی الكبير»، محقق: یعلاوى، محمد، لبنان – بیروت، دارالغرب الإسلامی، 1427ق، چاپ دوم.


    وابسته‌ها