الإمام الحسين

الإمام الحسين: سمو المعني في سمو الذات، أو، أشعة من حياة الحسين علیه‌السلام
پدیدآوران	علایلی، عبدالله (نویسنده)
ناشر	مکتبة التربية
مکان نشر	لبنان - بيروت
سال نشر	1986م.
چاپ	دوم
موضوع	حسين بن علي(ع)، امام سوم، 4 - 61ق..
کد کنگره	‏8الف8ع / 41/4 BP

الإمام الحسين تألیف عبدالله علایلی؛ نویسندۀ کتاب از روشنفکران اهل سنّت لبنان است و در این کتاب عهدەدار بررسی تاريخ اسلام و زندگى امام حسين(ع) شده است.

كتاب حاضر شامل سه جلد (حلقه)است كه بتدريج منتشر شد و سپس ذيل عنوان الامام الحسين يكجا به چاپ رسيد.

عنوان جلدهاى كتاب، به ترتيب، عبارت است از: سموّ المعنى فى سمو الذات، او، اشعة من حياة الحسين عليه‌السّلام؛ تاريخ الحسين، نقد و تحليل؛ ايّام الحسين، عرض وقصص.

تاریخ چاپ جلد اول کتاب ١٣۵٨ قمری است.

دامنۀ تحقیق نویسنده رخدادهای پس از درگذشت پیامبر تا دوران يزيد است. بسیاری از مطالب کتاب دربارۀ سیرۀ خلفا و دسته‌بندی‌های صدر اسلام است و چندان ارتباطى با موضوع اصلى كتاب ندارد و، حدّاقل اينكه، نويسنده نتوانسته است به‌روشنى مطالب را به يكديگر ربط دهد.

مطالب كتاب، تحليلى است و نثر نويسنده،ادبی و زیباست و، البتّه، عبارت پردازی و قلم‌گردانی در آن مشاهده می‌شود.

نویسنده بیشتر به جنبۀ جهادی و انقلابی امام حسین(ع) تکیه کرده و به منتقدان قیام او تاخته است. وی می‌گوید: ما امروز، بیش از هر دورۀ دیگری، به رهبری چون حسین(ع) و مجاهدی چون حسین(ع) و پیشوایی چون حسین(ع) نیازمندیم تا در پی او راه بسپریم و در پرتو و جود او خواسته‌ها و تمایلات خود را متعادل کنیم. (ص١۵).

او به خُردەگیران به قیام آن حضرت خُرده می‌گیرد و می‌گويد: اگر از كسى به شگفت آيم، از مورّخانی است که امام حسین را به سبب حرکتش نکوهش می‌کنند. حال آنکه ما در هر روز به قهرمانانی درود می‌فرستیم کە علیه حکومتهای فاسد خود شوريدند تا وضع موجود را دگرگون سازند و وضع مطلوبی جایگزین آن کنند.. و از اين قهرمانان، يا بزرگترين اين قهرمانان، حسين بن على است. (ص ٢٨٠).

انتقادات نویسنده، بویژه به معاویه و یزید، درخور عنایت است. وى مى‌گويد: «یزید بر آيین مسيحيّت و دور از فرهنگ اسلام برورش يافت». (ص٥٨). و دو خطاى بزرگ معاویه را چنین برمی‌شمرد: اصرار او برای پيروز شدن بر على(ع) با دست زدن به‌ کارهایی که در اسلام قابل بخشش نيست؛ واگذارى حكومت به يزيد.(ص۶١).

بررسى شخصيّت يزيد، تبيين عظمت شخصيَت امام حسين(ع)، بررسى زندگى آن حضرت در روزگار پیامبر و خلفا، بررسی قیام آن حضرت و موضوعاتى ديگر از اين دست، مطالب كتاب را تشكیل می‌دهد.

جلد اول و دوم اين كتاب به خامۀ محمّدباقر كمره‌اى خمينى، باعنوان همّت بلند: پرتوی از زندگانی حسین بن علی و تاریخ زندگانی حسین بن على در سال 1319 و 1324 در تهران منتشر شد. بار دیگر این کتاب به خامۀ سیّد محمدمهدی جعفری به فارسى ترجمه و تاكنون دو جلد آن منتشر شده است. جلد اوّل ذيل عنوان برترين هدف در برترین نھاد: پرتوی از زندگی امام حسین(ع) (چاپ اول: تھران، وزارت فرهنگ وارشاد اسلامى. ١٣٧١)، و جلد دوم با عنوان برترين هدف در برترين نهاد: نقد وتحليل تاریخ امام حسین(ع) (چاپ اول: تھران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.١٣٧٢).

منابع مقاله

اسفندیاری، محمد؛ کتاب‌شناسی تاریخی امام حسین(ع) به ضمیمه امام حسین(ع) در الذریعه، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، چاپ اول، زمستان 1380