الإسفار عن رسالة الأنوار فيما يتجلی لأهل الذکر من الأنوار
| الإسفار عن رسالة الأنوار فيما يتجلی لأهل الذکر من الأنوار | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جیلانی، عبدالکریم بن ابراهیم (نویسنده)
ابن عربی، محمد بن علی (نویسنده) کیالی، عاصم ابراهیم (مصحح) |
| عنوان‌های دیگر | رساله الانوار. شرح |
| ناشر | دار الکتب العلمية |
| مکان نشر | لبنان - بيروت |
| سال نشر | 1425ق. |
| چاپ | چاپ يکم |
| شابک | 2-7451-4213-5 |
| موضوع | ابن عربي، محمد بن علي، 560 - 638ق. رساله الانوار - نقد و تفسير
آداب طريقت - متون قدیمی تا قرن 14 عرفان - متون قدیمی تا قرن 14 تصوف - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف2 ر5023 / 289/2 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الإسفار عن رسالة الأنوار فيما يتجلی لأهل الذکر من الأنوار، شرحی است مزجی، اثر شیخ عبدالکریم بن ابراهیم جیلی (متوفی 832ق) بر «رسالة الأنوار» شیخ محیی‌الدین ابن عربی (متوفی 638ق) که به همراه متن رساله، با تحقیق عاصم ابراهیم کیالی حسینی شازلی درقاوی، به چاپ رسیده است.
متن
متن اثر، رساله‌ای است از ابن عربی که نام کامل آن، «رسالة الأنوار فيما يمنح صاحبة الخلوة من الأسرار» بوده و از نگاشته‌های بسیار مشهور، ارزنده و سفته ابن عربی است که به سال 607ق آن را نوشته و پس از صدسال و اندی توسط قطب‌الدین عبدالکریم بن ابراهیم بن عبدالکریم جیلی قادری، آن را با نام «الإسفار»، شرح کرده است. این رساله، در چگونگی خلوت‌نشینی، شرایط خلوت‌نشین و نتایج خلوت، نوشته شده است، ازاین‌رو، میان این رساله و رساله معروف دیگر ابن عربی، با نام «رسالة الخلوة»، همگونی و شباهات فراوانی وجود دارد و به علت همین همگونی و تشابه است که برخی از فهرست‌نگاران، نسخه‌های ترجمه «الأنوار» را به نام «اسرار الخلوة» خوانده و شناسانیده‌اند[۱].
این رساله، توسط مترجمی ناشناس، به فارسی ترجمه شده که هیچ‌گونه اشاره‌ای به نام و نشان و روزگار خود نکرده و صرفاً گفته است: «این رساله‌ای است که نوشته شده از کلمات سلطان الاولیاء شیخ محیی‌الدین العربی قدس‌سره که از سر خلوت گفته است». نکته قابل‌تأمل پیرامون این ترجمه، این است که مترجم ترجمه‌اش را برگزیده کلمات ابن عربی نام برده، درحالی‌که با قیاس متن عربی رساله، می‌توان دریافت که وی تمامی رساله را فارسی کرده و فقط در یک مورد- فصل ماقبل آخر- که در نبوت و ولایت است، به‌اندازه دو صفحه، از متن عربی را انداخته است[۲].
این رساله، در ضمن نه رساله دیگر از ابن عربی، با مقدمه، تصحیح و تعلیقات نجیب مایل هروی، توسط انتشارات مولی، یک‌بار در سال 1367ش، تحت عنوان «ده رساله مترجم شیخ اکبر محیی‌الدین ابی‌عبدالله حاتمی طائی اندلسی مشهور به ابن عربی» و بار دیگر در سال 1375، با نام «رسائل ابن عربی شیخ اکبر محیی‌الدین ابن عربی؛ ده رساله فارسی شده»، به چاپ رسیده است[۳].
شرح
کتاب با مقدمه مصحح آغاز شده است. در این مقدمه، ابتدا به موضوع و اهمیت کتاب اشاره گردیده[۴] و سپس، به شرح‌حال صاحب متن[۵] و سپس، شارح[۶]، پرداخته شده است.
روش شرح
روش شرح بدین‌صورت است که ابتدا قسمتی از متن کامل «رسالة الأنوار» در بالای صفحه ذکر شده و سپس در ادامه، در پایین صفحه، به شرح مزجی همان قسمت از رساله، پرداخته شده است؛ بدین شکل که کلمات همان قسمت از متن اصلی، داخل پرانتز قرار گرفته و به دنبال آن، آن قسمت شرح و توضیح داده شده است، به‌گونه‌ای که با کنار هم قرار دادن مطالب داخل پرانتز و حذف توضیحات، مجدداً همان متن اصلی، به دست می‌آید. به‌عنوان نمونه:
«الحمد لله واهب العقل و مبدعه و ناصب النقل و متشرعه. (الحمد) اعلم أن الحمد الذي هو إظهار الکمال في مرتبي الجمع و الفرق خالص (لله) المطلق عن جميع القيود، و حمد الحمد أحق محامد الحق، فإن قیام الصفة بالموصوف ما فیها دعوی ولا یتطرق إلیها احتمال، و الواصف نفسه أو غیره بصفة ما یفتقر إلی دلیل علی دعواه (واهب العقل)...»[۷].
وضعیت کتاب
فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده و در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع و تخریج روایات مذکور در متن[۸]، به توضیح برخی از مطالب متن، پرداخته شده است[۹].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- ابن عربی، محیی‌الدین، «ده رساله مترجم شیخ اکبر محیی‌الدین ابی‌عبدالله حاتمی طائی اندلسی مشهور به ابن عربی»، تصحیح نجیب مایل هروی، تهران، انتشارات مولی، 1367.
- ابن عربی، محیی‌الدین، «رسائل ابن عربی شیخ اکبر محیی‌الدین ابن عربی؛ ده رساله فارسی شده»، تصحیح نجیب مایل هروی، تهران، انتشارات مولی، چاپ دوم، 1375.