اصول تربیتی در داستان‌های قرآن

    از ویکی‌نور
    اصول تربیتی در داستان های قرآن
    اصول تربیتی در داستان‌های قرآن
    پدیدآورانمحمدقاسمی، حمید (نويسنده)
    ناشرسازمان تبليغات اسلامی. شركت چاپ و نشر بين الملل
    مکان نشرایران - تهران
    سال نشر1389ش
    چاپ1
    شابک978-964-304-384-1
    موضوعقرآن - تحقیق - قرآن - اخلاق - قرآن - قصه‌‎ها - نقد و تفسیر
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    /ق17 الف64 65/3 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    اصول تربیتی در داستان‌های قرآن، اثر حمید محمدقاسمی (معاصر)، نویسنده و محقق است. این کتاب به استخراج مهم‌ترین اصول تربیتی نهفته در لابه‌لای‌ داستان‌های قرآنی می‌پردازد و شیوه‌های جذاب و مؤثری که قرآن کریم برای القای پیام رشد و تربیت پیروان خود از آن بهره جسته، شرح می‌دهد.

    ساختار

    کتاب شامل یک پیشگفتار و دو فصل اصلی است که فصل اول (اصول اعتقادی) و فصل دوم (اصول اخلاقی) را در بر می‌گیرد.

    سبک نگارش

    روش نگارش بر تحلیل قصص قرآنی استوار است؛ به‌طوری‌که داستان‌های انبیا و ملت‌های پیشین به‌عنوان بهترین و جذاب‌ترین روش‌ها برای تربیت و هدایت معرفی شده‌اند[۱].

    گزارش محتوا

    در پیشگفتار بیان می‌شود که قرآن کریم چشمه فیاضی است که همواره هدایتگران را راهنمایی کرده است و هدف اصلی این مجموعه، استخراج مهم‌ترین اصول تربیتی نهفته در داستان‌های قرآنی و ارائه شرح و توضیح مختصری درباره هر یک از این اصول است. داستان‌های قرآن، بهترین و جذاب‌ترین شیوه‌های تربیت و هدایت انسان‌ها به شمار می‌روند و مملو از درس‌های تربیتی و اخلاقی هستند[۲].

    فصل اول: اصول اعتقادی: این فصل شامل پنج اصل بنیادی اعتقادی است که بنیان رفتارهای انسانی را شکل می‌دهند:

    1. اصل خدامحوری: جهان‌بینی بر پایه خدامحوری بنا شده است. این اصل تضمین‌کننده سعادت و فلاح است و دوری از آن، سرچشمه انواع کج‌روی‌ها و خودمحوری‌هاست. آثار این اصل شامل ایجاد آرامش روحی و بصیرت و روشن‌بینی است که انسان مؤمن را در برابر حوادث مقاوم می‌سازد و پشتوانه محکمی برای تحمل سختی‌ها فراهم می‌کند. همچنین باعث دوری از ارکان و دلبستگی به غیر خدا و ترک تعلقات دنیوی می‌شود[۳].
    2. اصل معادباوری: این اصل از مهم‌ترین مسائل در تعلیمات الهی است و در تربیت، با اصل توحید و ایمان پیوند عمیق دارد. اعتقاد به معاد، انسان را از محدودیت‌های دنیای زودگذر رها ساخته و هدف و معنای والایی به زندگی می‌بخشد. این اعتقاد، پشتوانه نیرومندی برای احساس مسئولیت و همچنین موجب کنترل غرایز و شهوات می‌شود[۴].
    3. اصل تعقّل: عقل به معنای منع و جلوگیری نمودن از خطا است و نقش‌محوری در هدایت انسان به‌سوی حق و استفاده از آن در امور دارد. تعقل باعث می‌شود انسان از زشتی‌ها و پلیدی‌ها در امان باشد و به حقایق هستی هدایت گردد[۵].
    4. اصل تفکر: این اصل بر اهمیت اندیشه، تدبر و ارتباط آن با یکدیگر تأکید دارد و تفکر را زیربنای همه تحول‌ها می‌داند که شامل تفکر در آفرینش، تاریخ و سرانجام نیکوکاران و بدکاران است[۶].
    5. اصل تدبّر: این اصل بر بررسی و دقت در عواقب امور و نتایج آن دلالت دارد[۷].

    فصل دوم: اصول اخلاقی: این فصل به اصول اخلاقی زیر می‌پردازد:

    1. اصل اوّل: کرامت و شرافت انسان: هدف اساسی همه پیام‌آوران الهی و محور تعلیم‌وتربیت دین الهی، کرامت نفس است[۸].
    2. اصل دوم: اعتدال: شامل اعتدال در دنیاطلبی و آخرت‌گرایی، در رفتار و گفتار، در بهره‌گیری از نعمت‌ها و در انذار و تبشیر یا بیم و امید و اعتدال در کیفر است[۹].
    3. اصل سوم: تسهیل و تیسیر: شامل ویژگی‌های مراعات طبیعت بشر، تفاوت‌های مکلفان و حال خطاکاران است[۱۰].
    4. اصل چهارم: تدریج: این اصل بر روش‌های تدریجی پیامبران الهی در اصلاح امور تأکید دارد[۱۱].
    5. اصل پنجم: زهد: پیامبران الهی نیکوترین اصول زهد و پارسایی و جلوه‌های عملی آن را بیان کرده‌اند[۱۲].
    6. اصل ششم: جامع‌نگری: در این بخش، داستان‌های قرآن، مظهر اصل جامعیت دانسته شده و به اموری همچون: توجه به دنیا همراه با آخرت‌گرایی، تشویق همراه با تهدید، بیم همراه با امید، محبت همراه با انتقاد و... اشاره شده است[۱۳].

    در پایان این کتاب به منابع مورداستفاده اشاره شده است.

    پانویس

    1. ر.ک: پیشگفتار، ص4- 3
    2. همان، ص4-1
    3. متن کتاب، ص135-9
    4. همان، ص173-137
    5. همان، ص208- 175
    6. همان، ص229-209
    7. همان، ص230- 245
    8. همان، ص259-251
    9. همان، ص281-261
    10. همان، ص292- 283
    11. همان، ص304-293
    12. همان، ص318-305
    13. همان، ص337- 319

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها