ابن عريف‌، حسین‌ بن‌ ولید

    از ویکی‌نور
    ابن عريف‌، ابوالقاسم‌ حسین‌ بن‌ ولید بن‌ نصر
    NUR00000.jpg
    نام کاملحسین‌ بن‌ ولید بن‌ نصر؛
    نام‌های دیگرابن عريف‌، ابوالقاسم‌ حسین‌ بن‌ ولید بن‌ نصر؛‌
    تخلصابن عر يف‌‌؛
    نام پدرولید بن‌ نصر؛
    محل تولداندلس؛
    محل زندگیقرطبه، مصر؛
    رحلتد رجب‌ 390‌؛
    مدفنطلیطله‌؛
    خویشاوندان‌ ‌
    دیناسلام؛
    مذهباهل‌سنت؛
    پیشهادیب‌، نحوی، شاعر؛
    اطلاعات علمی
    درجه علمیادیب‌، نحوی، شاعر؛‌
    اساتیدابن‌ قُوطیه‌، ابوطاهر دُهلى‌، ابن‌ رشیق‌؛
    معاصرینمنصور بن‌ ابى‌ عامر، صاعد بغدادی؛
    برخی آثار1. شرحى‌ است‌ بر الجمل‌، 2. مطالع‌ الانوار و منابع‌ الاسرار؛

    اِبْن‌ِ عَریف‌، ابوالقاسم‌ حسین‌ بن‌ ولید بن‌ نصر (د رجب‌ 390/ ژوئن‌ 1000)، ادیب‌، نحوی‌ و شاعر اواخر عصر امویان‌ در اندلس‌.

    از جزئیات‌ زندگى‌ وی‌ چندان‌ اطلاعى‌ در دست‌ نیست‌.

    تحصیلات

    تنها مى‌دانیم‌ که‌ در قرطبه‌ نزد ابن‌ قُوطیه‌ و دیگران‌ دانش‌ آموخت‌، سپس‌ به‌ شرق‌ سفر کرد و چند سال‌ در مصر اقامت‌ گزید و از محضر استادانى‌ چون‌ ابوطاهر دُهلى‌ و ابن‌ رشیق‌ بهره‌ برد.

    آنگاه‌ به‌ اندلس‌ بازگشت‌ و منصور بن‌ ابى‌ عامر او را در زمره نزدیکان‌ خود درآورد و به‌ آموزگاری‌ فرزندانش‌ گماشت‌.

    منابع‌ به‌ برخى‌ از مجالس‌ منصور که‌ ابن‌ عریف‌ در آن‌ شرکت‌ داشته‌ و به‌ خصوص‌ به‌ مناظره‌ها و رقابت‌های‌ ناموفق‌ او با صاعد بغدادی‌ در حضور منصور اشاره‌ کرده‌اند.

    آثار

    ابن‌ عریف‌ را ادیبى‌ بزرگ‌ و شاعری‌ «کثیر المدیح‌» خوانده‌اند.

    تنها کتابى‌ که‌ از او برجای‌ مانده:

    1-شرحى‌ است‌ بر الجمل‌ نوشته زَجّاجى‌ که‌ نسخه‌هایى‌ از آن‌ در دارالکتب‌ موجود است‌.

    کتاب‌ دیگر او:

    2- مطالع‌ الانوار و منابع‌ الاسرار، اکنون‌ در دست‌ نیست‌،

    اما مقری‌ پاره‌هایى‌ از قصاید او را که‌ در مدح‌ رسول‌ اکرم‌(ص‌) سروده‌، از آن‌ نقل‌ کرده‌ است‌.

    سه‌ اثر دیگر نیز به‌ وی‌ منسوب‌ است‌:

    3-یکى‌ در نحو که‌ وی‌ در آن‌ به‌ نقد آراء ابن‌ نحاس‌ در الکافى‌ پرداخته‌ است‌، 4- دیگری‌ در معانى‌ حروف‌ و اقسام‌ آن‌ و 3- سومى‌ در اِعراب‌.

    ابیات‌ پراکنده‌ای‌ نیز از وی‌ در دست‌ است‌.

    وفات

    ابن‌ عریف‌ در هنگامه نبرد جربیره‌ در طلیطله‌ درگذشت‌ و در همان‌ شهر به‌ خاک‌ سپرده‌ شد. [۱].


    پانویس

    1. سپهری‌، کبری‌، ج4، ص287


    منابع مقاله

    سپهری‌، کبری‌، دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.


    وابسته‌ها