إتحاف البررة بما سكت عنه نشر العشرة المسمی بـ: تحرير النشر

    از ویکی‌نور
    إتحاف البررة بما سكت عنه نشر العشرة المسمی ب: تحرير النشر
    إتحاف البررة بما سكت عنه نشر العشرة المسمی بـ: تحرير النشر
    پدیدآورانازمیری، مصطفی بن عبدالرحمان (نویسنده) ابو جواد، خالد حسن (مصحح)
    عنوان‌های دیگرکتاب اتحاف البررة بما سکت عنه نشر العشرة المسمی ب: تحرير النشر تحرير النشر
    ناشرأضواء السلف
    مکان نشرعربستان - رياض
    چاپ1
    موضوعقرآن - قرائت
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏76‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏4‎‏الف‎‏2
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    إتحاف البررة بما سكت عنه نشر العشرة المسمی ب: تحرير النشر اثر مصطفی بن عبدالرحمن بن محمد ازمیری (متوفی 1155ق)، کتابی است در ذکر اسانید قرائت‌هایی که ابن جزری در کتاب «النشر في القراءات العشر»، آن‌ها را ذکر نکرده است.

    تصحیح و تحقیق کتاب، توسط خالد حسن ابوجواد صورت گرفته است.

    نام‌های دیگر کتاب

    این کتاب را برخی از فهرست‌نگاران، با عنوان «رسالة في تحرير كتاب النشر من السهو» نیز یاد کرده‌اند، اما آغاز و فرجام کتاب، تردیدی باقی نمی‌گذارند که این عنوان، با عنوان پیشین، یک کتاب هستند[۱].

    ساختار

    کتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز و مطالب در ده بخش، تنظیم شده است.

    نویسنده در نگارش این کتاب، علاوه بر کتاب ابن جزری، از حدود بیست کتاب دیگر نیز استفاده کرده است که برخی از آن‌ها، عبارتند از:

    1. «الوجيز في القراءات الثمانیة» ابوالحسن بن علی اهوازی (362- 446ق)؛
    2. «الغاية في القراءات العشر» ابوبکر احمد بن حسین بن مهران اصفهانی (متوفی 381ق).
    3. «المهبج في القراءات الثمان و قراءة ابن محيصن و الأعمش و اختيار الخلف و اليزیدي» ابومحمد عبدالله بن علی بن احمد بن عبدالله، معروف به سبط الخیاط بغدادی (متوفی 541ق)؛
    4. «غاية الإختصار» ابوالعلا حسن بن احمد بن حسن بن احمد بن عطار همدانی (متوفی 569ق)؛
    5. «الإرشاد في العشر» ابوالعز محمد بن حسین بن بندار قلانسی واسطی (متوفی 521ق) و...[۲].

    گزارش محتوا

    در مقدمه اول، ابتدا به بیان اهمیت کتاب «النشر» پرداخته شده و سپس، ضمن شرح‌حال ابن جزری، ازمیری و قراء ده‌گانه، به اقدامات تحقیقی صورت گرفته در کتاب، اشاره شده است.[۳].

    در مقدمه مؤلف، به موضوع کتاب اشاره شده است.[۴].

    کتاب «النشر فی القراءات العشر» ابن جزری، از مهم‌ترین و ارزشمندترین کتبی شمرده می‌شود که در علم قرائات نوشته شده است.[۵]. ازمیری پیرامون این کتاب، به این نکته اشاره دارد که ابن جزری در کتاب خود، برخی از اقوال و قرائت‌ها را مستند آورده و برخی را گزارش کرده است، بدون اینکه در کتاب استناد دهد، اما وی، کتاب را پیراسته و تمام نقل‌ها و قرائت‌ها را مستند ساخته است.[۶].

    بخش نخست، به قرائت نافع اختصاص یافته است. نویسنده در این بخش، ابتدا کتب و روایاتی که علما در آن‌ها، قرائت نافع را ذکر نموده‌اند اشاره کرده و سپس، اصولی که ابن جزری در قرائت روایت نافع، از آن‌ها مسکوت مانده، یادآوری نموده است که برخی از موضوعات آن عبارتند از: استعاذه و احکام آن؛ بسمله و احکام بین دو سوره؛ احکام هاء کنایه در کلمات (یأنه، ترزقانه)؛ احکام مد و قصر؛ همزه در دو کلمه و...[۷].

    بخش دوم، به قرائت ابن کثیر اختصاص یافته است. در این بخش نیز ابتدا، کتب و روایاتی که ما را به قرائت ابن کثیر می‌رساند، معرفی شده است که از جمله آن‌ها عبارتند از: «الوجيز»، «الغاية» ابن مهران و «الهادي» ابن سفیان و سپس، به موارد اختلافی اشاره شده است، از جمله: اختلاف در احکام مد تعظیم؛ اختلاف در دو همزه در دو کلمه (مانند هؤلاء إن کنتم)؛ اختلاف در دو همزه در یک کلمه (مانند لأعنتکم)؛ اختلاف در اظهار و ادغام و...[۸].

    در بخش‌های بعدی کتاب نیز به همین ترتیب، قرائت‌های ابوعمرو؛ ابن عامر؛ عاصم؛ حمزه؛ کسائی؛ ابوجعفر؛ یعقوب و امام خلف، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

    وضعیت کتاب

    در پاورقی‌ها که توسط محقق و بسیار مفصل نوشته شده است، علاوه بر ذکر منابع و اشاره به اختلاف نسخ[۹]، به شرح‌حال برخی از اعلام مذکور در متن پرداخته شده[۱۰] و توضیحاتی پیرامون برخی از مطالب کتاب، ارائه گردیده است.[۱۱].

    پانویس

    منابع مقاله

    1. مقدمه و متن کتاب.
    2. مهدوی‌راد، محمدعلی، «سیر نگارش‌های علوم قرآنی (9)»، پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز)، مجله: بینات (مؤسسه معارف اسلامی امام رضا(ع))، شماره 16، زمستان 1376، (22 صفحه- از 46 تا 47).

    وابسته‌ها