أهل‌البيت عليهم‌السلام سماتهم و حقوقهم في القرآن الكريم
| أهل‌البیت علیهم‌السلام سماتهم و حقوقهم في القرآن الکریم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سبحانی تبریزی، جعفر (نویسنده) |
| ناشر | مؤسسة الإمام الصادق علیه‌السلام |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1420 ق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | خاندان نبوت - احادیث خاندان نبوت در قرآن |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 104 /خ2س2 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
أهل‌البيت عليهم‌السلام، تأليف فقيه محقق شيخ جعفر سبحانى، به زبان عربى است كه به شيوه‌اى روشمند به دفاع از مكتب اهل‌بيت عليهم‌السلام پرداخته است.
انگیزه تأليف
نویسنده در مقدمه دو مورد را برشمرده است:
- اهل‌بيت عليهم‌السلام در قرآن كريم اهمیت ویژه‌اى دارد و بسيارى از آيات به این بزرگواران اختصاص دارد و به همین دليل علماء مذاهب مختلف کتاب‌هایى را تأليف و در آنها مناقب و فضائل ايشان را ذكر كرده‌اند.
- اخيراً دو کتاب درباره اهل‌بيت عليهم‌السلام توجه مرا جلب نمود. یکى کتاب "حقوق اهل‌بيت عليهم‌السلام" از ابن تيمیه و ديگرى "الشيعه و اهل‌بيت" از یک نویسنده معاصر.
اين کتاب در صدد است، علاوه بر معرفى آن حضرات و حقوقشان، بعضى از حقوق از بين رفته آنها در این دو کتاب و به ویژه کتاب اخير را جبران نمايد.
ساختار
در قرآن كريم لفظ "اهل‌بيت" دو بار به كار رفته است: در آيه اول خانواده ابراهیم(ع) با این لفظ مورد خطاب واقع شده است. اما آيه‌اى كه در این کتاب مد نظر است، آيه دوم است كه در شأن زنان پيامبر نازل شده است و آنها را به تقوى و دورى از دنيا شفارش كرده است. مطالب کتاب پيرامون این كريمه در سه فصل تنظيم شده است:
- اهل‌بيت عليهم‌السلام كه هستند؟
- روش و مذهب اهل‌بيت چه بوده است؟
- حقوق اهل‌بيت چيست؟
گزارش محتوا
در اولین فصل از کتاب چنين مى‌خوانيم كه: معروف بين مفسرين و محدثين آن است كه مراد از اهل‌بيت در آيه مبارکه عترت طاهرين هستند كه رسول اكرم(ص) آنها را در حديث ثقلين معرفى كرده است. علاوه این كه تحقيق مفاد آيه و تبيين مراد از اهل‌بيت و انطباقش بر حديث ثقلين بحث پيرامون دو مورد را مى‌طلبد: اهل‌بيت در لغت و عرف، اهل‌بيت در آيه مبارکه.
نویسنده در بحث لغوى با نقل كلمات اهل لغت چنين نتيجه مى‌گیرد كه اهل‌بيت در لغت به كسانى اطلاق مى‌شود كه ارتباط محكمى با مرد داشته باشند و از نویسنده سؤال مى‌كند كه چگونه از كلمات اهل لغت اطلاق اصلى اهل را بر ازواج، برداشت كرده است[۱].
در ادامه به نقل آراء مفسرين درباره آيه و مراد از "اهل‌بيت" پرداخته شده و با برشمردن چهار قرينه، چنين نتيجه مى‌گیرد كه مقصود أئمه اطهار عليهم‌السلام است[۲].
در روايات فراوانى كه از اهل سنت نقل شده است، پيامبر اكرم(ص) مصاديق این آيه شريفه را مشخص كرده‌اند كه در سه بخش دسته بندى شده است: رواياتى كه در آنها از أئمه نام برده شده است، رواياتى كه رسول اكرم(ص) این آيه را بر در منزل فاطمه(س) مى‌خواند، روايات حديث كساء.
اهل‌بيت در كتب مختلف اهل سنت به فرزندان فاطمه زهرا(س) و زنان پيامبر تفسير شده است كه آوردن نام قائلين هر دو گروه از علماء اهل سنت و نقد آراء گروه دوم و اقوال شاذ به خوبى صورت گرفته است. از مطالب جالب توجه در این فصل اختصاص صفحاتى از کتاب به اشعار ادباء پيرامون معناى اهل‌بيت است.
در فصل دوم، در شمارش حالات واختصاصات اهل‌بيت عليهم[۳] به این عناوین به تفصيل پرداخته شده است:
- عصمت[۴].
- محبت در قلوب مؤمنين[۵].
- استجابت دعاى ايشان[۶].
- كسب خوشنودى خدا[۷].
- ايثار[۸].
- خيرالبريّه[۹]
- وارثين کتاب[۱۰].
- حرمت صدقه بر آنها[۱۱].
فصل سوم به بررسى آيات و روايات حقوق اهل‌بيت عليهم‌السلام بر مؤمنين احصاء شده است[۱۲].
از جمله این حقوق است: ولايت[۱۳]، اطاعت[۱۴]، مودت و حبّ[۱۵]، صلوات فرستادن بر ايشان[۱۶]، خمس[۱۷]، فىء،[۱۸] انفال[۱۹]، ترفيع بيوت[۲۰].
کتاب با نقل بخش‌هایى از کتاب شريف نهج‌البلاغه و عبارات امیرالمؤمنين درباره اهل‌بيت عليهم‌السلام خاتمه مى‌يابد.
پانويس
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص9
- ↑ ر.ک: همان، ص14
- ↑ ر.ک: همان، ص77
- ↑ ر.ک: همان، ص79
- ↑ ر.ک: همان، ص99
- ↑ ر.ک: همان، ص 103
- ↑ ر.ک: همان، ص108
- ↑ ر.ک: همان، ص113
- ↑ ر.ک: همان، ص117
- ↑ ر.ک: همان، ص119
- ↑ ر.ک: همان، ص125
- ↑ ر.ک: همان، ص127
- ↑ ر.ک: همان، ص129
- ↑ ر.ک: همان، ص135
- ↑ ر.ک: همان، ص141
- ↑ ر.ک: همان، ص 155
- ↑ ر.ک: همان، ص 161
- ↑ ر.ک: همان، ص167
- ↑ ر.ک: همان، ص170
- ↑ ر.ک: همان، ص173
منابع مقاله
متن و مقدمه کتاب.