الأمالي (مفید)
| الأمالي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مفید، محمد بن محمد (نویسنده)
استادولی، حسین (محقق) غفاری، علیاکبر (محقق) |
| ناشر | جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامي |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1403 ق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | احادیث شیعه - قرن 4ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 129 /م7الف8 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الأمالي، به زبان عربى، نوشته شيخ مفيد، ابوعبدالله، محمد بن محمد بن نعمان عكبرى بغدادى (336 - 413ق)، است و شامل روايات اخلاقى، اعتقادى و تاريخ اسلام مى‌باشد. شيخ مفيد، اين كتاب را در طول 7 سال، در ماه‌هاى مبارک رمضان و در 42 جلسه برای ياران خود املاء كرده‌اند.
نجاشى، اين كتاب را، «الأمالى المتفرقات» ناميده، زيرا از سال 404 تا 411ق، املاى آن به طول انجاميده است.
در كتب تراجم، بيش از 30 كتاب با عنوان «الأمالي» ذكر شده كه كتب بزرگانى چون شيخ مفيد، شيخ صدوق و شيخ طوسى از مشهورترين آنهاست.
امالى، عبارت است از مطالبى كه استاد در مجلس‌ها يا زمان‌هاى خاص از حفظ يا از روى كتاب خود برای شاگردان مى‌خواند و آنها همه مطالب را مى‌نويسند، لذا به آن، «المجالس» و «عرض المجالس» هم مى‌گويند.
اين نوع از تعليم، بهترين نوعى است كه در طول تاريخ ثبت شده و دقيق‌ترين روش برای انتقال كاملا صحيح مطالب به شاگردان است.
شيوه أمالى‌نويسى، از رايج‌ترين شيوه‌هاى نقل روايات اهل‌بيت(ع)، در ميان علماى اسلام بوده است؛ خصوصا در آن زمان‌هایى كه امكانات چاپ و نشر كتاب به راحتى اين زمان نبوده است.
ساختار
كتاب، مشتمل بر 42 مجلس است كه مجموع اين مجالس، 387 روايت را در بر گرفته است. بيشترين روايات(47 روايت)، در مجلس بيست و سوم و كمترين روايات(4 روايت)، در مجلس سى و یکم ذكر شده است.
گزارش محتوا
در اين كتاب، موضوعات بسيار متنوعى در قالب روايت ذكر شده است؛ موضوعاتى از قبيل ثبت اعمال انسان توسط فرشته، حب اهل‌بيت از اسباب دخول در بهشت، منقبت على و فاطمه و حسنين و شیعیان آنها، فضيلت دانشجو، بيمارى موجب پاکى از گناهان مى‌شود، در شناخت مقام اهل‌بيت(ع) و مشروط بودن قبولى اعمال به ولايت، نزدیک ترين مردم به پيامبر(ص) در روز قيامت، ماجراى عثمان و بنى اميه و در بيت المال آنان را بر ديگران ترجيح دادن و مضروب نمودن عمار، بخشى از دعاهاى صبح و شام، استغفار نبى(ص) برای شيعه، از جمله مواعظ على(ع) درباره آرزوى دراز و پيروى از هواى نفس، موعظه امام سجاد(ع) درباره محاسبه نفس، سخن زيد بن على(ع) درباره اهل‌بيت و عدم خوف وى از ظالمان، دعا پس از فريضه مستجاب است، فرمان دادن على(ع) شيعه خود را به تقيه كردن، آخرين خطبه‌اى كه پيامبر(ص) ايراد فرمودند، عرضه كردن ولايت بر همه مخلوقات، روا ساختن حاجات مؤمنين، وقتى خدا خير بنده‌اى را بخواهد او را در دين فقيه مى‌گرداند، كلام على(ع) درباره زهد، كفاره غيبت كردن آن است كه برای شخصى كه غيبتش كرده‌اى استغفار نمايى، فضيلت گريه در مصيبت اهل‌بيت(ع) و...
وضعيت كتاب
در چاپ حاضر، حسين استاد ولى و على اكبر غفارى، كتاب را تحقيق كرده و در آغاز آن مقدمه‌اى در معرفى كتاب و مؤلف آن آورده‌اند.
در پایان كتاب نيز فهرست‌هاى متنوعى آمده مانند:
- فهرست موضوعات؛
- فهرست أعلام؛
- فهرست اماكن، بيوتات، قبايل، ملل و...