أحاديث المهدي عليه‌السلام من مسند أحمد بن حنبل و يليه كتاب البيان في أخبار صاحب الزمان عليه‌السلام
| أحادیث المهدي علیه‌السلام من مسند أحمد بن حنبل و یلیه کتاب البیان في أخبار صاحب الزمان علیه‌السلام | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | حسینی جلالی، محمدجواد (اعداد) ابن حنبل، احمد بن محمد (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | البیان فی اخبار صاحب الزمان علیه‌السلام
کتاب البیان فی اخبار صاحب الزمان علیه‌السلام المسند. برگزیده |
| ناشر | جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1409 ق |
| چاپ | 5 |
| موضوع | احادیث اهل سنت - قرن 3ق.
احادیث اهل سنت - قرن 7ق. محمد بن حسن(عج)، امام دوازدهم، 255ق. - احادیث مهدویت - احادیث |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 141/5 /م9 الف28 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
أحاديث المهدى(ع) من مسند أحمد بن حنبل و يليه کتاب البيان في أخبار صاحب الزمان(ع) اثر عربى سيد محمدجواد حسینى، به بررسى دو کتاب مسند احمد بن حنبل و البيان كه در آن‌ها احاديث مهدویت ذكر شده پرداخته است.
ساختار
کتاب با دو مقدمه از مؤسسه نشر اسلامى جامعه مدرسين قم[۱] و نویسنده[۲] آغاز شده و مطالب دربردارنده مجموعه یک صد و سى و شش روايت مربوط به امام مهدى(عج) و مى‌باشد كه احمد بن حنبل به طريق خود از رسول اكرم(ص) روايت كرده است. مضامین این احاديث، درباره اوصاف ظاهرى و سيره و سلوك حضرت مهدى و علامات ظهور است. قسمت دوم کتاب، مشتمل بر متن کتاب البيان في اخبار صاحب الزمان است كه تأليف گنجى شافعى یکى از علماى بزرگ عامه (متوفاى 658ق) است. اين کتاب، در بيست و پنج باب، تمام احاديث مربوط به حضرت مهدى(عج) را به نقل از منابع معتبر سنى گرده آورده و در پاره‌اى موارد، به صورتى كوتاه، توضيح داده است. ضمیمه کتاب داراى مقدمه‌اى از محمد خرسان، درباره سرگذشت گنجى است.
گزارش محتوا
مقدمه مؤسسه نشر اسلامى، به این نكته اشاره كرده است كه عقيده به مهدویت، اختصاص به مكتب شيعه نداشته و ساير فرق اسلامى، گر چه در تعيين مصداق و شخص ايشان اختلاف دارند؛ اما اصل آن را قبول داشته و احاديث مربوط به او را در كتب خویش ذكر كرده‌اند. محقق در مقدمه مفصل خویش[۳]، خلاصه‌اى از زندگانى امام زمان(عج)؛ شامل نحوه ولادت و امامت ايشان، پدر و مادر، چگونگى غيبت و فوائد وجودى آن حضرت[۴] را ذكر كرده و بعد از اشاره به علائم ظهور[۵] و تقسيم آن‌ها به علائم حتمى و غير حتمى[۶]، به پاره‌اى از شبهات مخالفان درباره وجود آن حضرت پاسخ داده است. وى پيرامون حكمت غيبت امام زمان(عج)[۷]، به مؤلفه‌هاى زير اشاره كرده است:
- مجازات شيعه و تأديب آن‌ها به خاطر عدم قيام به وظايف‌شان.
- عدم وجود پيمان بين ايشان و بين حكام
- امتحان بندگان
- حفظ امام از دشمنان و...
در قسمت اول، فصل اول، رواياتى ذكر شده است كه رسول اكرم(ع) به وجود دوازده جانشين قريشى بعد از خود اشاره كرده‌اند.[۸] در حديثى كه ايشان در حجه‌الوداع ايراد فرموده‌اند؛ چنين آمده است كه آن حضرت از وجود دوازده جانشين پس از خود سخن مى‌گویند؛ ولى هنگامى كه به بيان نسب آن‌ها مى‌رسند، ابتدا مكثى كرده و بعد از مدتى به قريشى بودن آن‌ها تصريح مى‌فرمايند.[۹] در حديث ديگرى ايشان چنين فرموده‌اند كه دين اسلام تا قيامت پابرجا خواهد بود و دوازده نفر از قريش كه جانشيان پيامبر(ص) هستند، امامت امت را برعهده خواهند گرفت. دوم، مربوط است به احاديثى كه به علائم ظهور[۱۰]؛ از جمله: طلوع خورشيد از مغرب[۱۱]، وقوع آتشى در ناحيه حضرموت[۱۲]، خروج سفيانى و فرورفتن سپاه او در زمین اشاره دارند. در روايتى از حذيفه چنين آمده است كه روزى درباره قيامت از رسول خدا(ص) پرسيديم، ايشان فرمودند: قيامت برپا نخواهد شد، مگر این كه مردم ده نشانه را ببينند: دود فراگیر، دجال، دابه الارض، طلوع خورشيد از مغرب، نزول عيسى بن مريم(ع)، خروج يأجوج و مأجوج، سه خسوف یکى در مشرق، ديگرى در مغرب و خسوفى در جزيره العرب و آخرين نشانه آتشى است كه مردم را به سوى محشر مى‌راند. سوم، اختصاص دارد به رواياتى كه به نحوه ظهور و خروج پرچم‌هایى از سمت خراسان، اشاره دارند.[۱۳] در چهارم، رواياتى ذكر شده‌اند كه در آن‌ها به این نكته تصريح شده است كه حضرت مهدى(عج) از عترت رسول‌الله(ص) مى‌باشد[۱۴]. از جمله این روايات، حديثى است كه ابى‌سعيد خدرى آن را نقل كرده كه رسول خدا(ص) پيرامون برپايى قيامت سخن گفته‌اند. در این حديث تصريح شده است كه قيامت واقع نخواهد شد، مگر بعد از این كه مردى از عترت رسول‌الله(ص) قيام كرده و زمین را همان گونه كه از ظلم و جور پر شده است، مملو از عدل و داد خواهد كرد.[۱۵] پنجم و ششم، اختصاص دارد، به رواياتى كه پيرامون هم‌نام بودن حضرت مهدى(عج) با رسول‌الله(ص) [۱۶]و نزول حضرت عيسى(ع) مى‌باشند[۱۷]. در برخى از این احاديث به این امر تصريح شده است كه حضرت عيسى(ع) پس از نزول، مأموم حضرت مهدى(عج) خواهند بود.[۱۸] قسمت دوم کتاب، متن کتاب البيان في اخبار صاحب الزمان تأليف گنجى شافعى را شامل می‌شود، و دربردارنده متن كامل احاديثى است كه پيرامون حضرت مهدى(عج)، ازطريق اهل سنت نقل شده‌اند. مضامین این احاديث عبارتند از: خروج مهدى در آخرالزمان[۱۹]، در قول پیامبر(ص) مهدی عترت من از فرزندان فاطمه است[۲۰]، نسب، خاندان، نام و كنيه امام مهدى[۲۱]، فرمان پيامبر(ص) مبنى بر وجوب اطاعت از مهدى(عج)، يارى رساند اهل مشرق به آن حضرت، تصريح پيامبر(ص) به این كه آن حضرت از اولاد امام حسین(ع) است[۲۲]، در ردّ كسانى كه گمان كرده‌اند مهدى(عج) همان عيسى بن مريم است[۲۳]، علائم ظهور، وفور نعمت و فراوانى در آن عصر[۲۴]، ادله عقلى و نقلى بقاى حضرت مهدى از زمان غیبت تاكنون[۲۵].
وضعيت کتاب
فهرست مطالب هر قسمت، در انتهاى همان قسمت آمده است. پاورقى‌ها به ذكر منابع و توضيح برخى كلمات و عبارات متن پرداخته است.
پانويس
- ↑ ر.ک: مقدمه، ص3
- ↑ ر.ک: همان، ص7
- ↑ ر.ک: همان، ص7
- ↑ ر.ک: همان، ص20
- ↑ ر.ک: همان، ص28
- ↑ ر.ک: همان، ص29
- ↑ ر.ک: همان، ص22
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص34
- ↑ ر.ک: همان، ص35
- ↑ ر.ک: همان، ص44
- ↑ ر.ک: همان، ص 46
- ↑ ر.ک: همان، ص49
- ↑ ر.ک: همان، ص55
- ↑ ر.ک: همان، ص61
- ↑ ر.ک: همان
- ↑ ر.ک: همان، ص63
- ↑ ر.ک: همان، ص64
- ↑ ر.ک: همان، ص67
- ↑ ر.ک: متن کتاب البیان، ص81
- ↑ ر.ک: همان، ص91
- ↑ ر.ک: همان، ص127
- ↑ ر.ک: همان، ص116
- ↑ ر.ک: همان، ص122
- ↑ ر.ک: همان، ص145
- ↑ ر.ک: همان، ص148
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- پارسا با مشاركت بنياد فرهنگى حضرت مهدى موعود(عج) و انتشارات مسجد جمكران، (1388)، «امام مهدى(عج) در آينه قلم كارنامه منابع پيرامون امام مهدى عليه‌السلام و مهدویت»، قم، مؤسسه اطلاع رسانى اسلامى مرجع، ج1 ص317.