آیین: اسطوره، باور، فرهنگ مردم
آیین: اسطوره، باور، فرهنگ مردم تألیف مهرداد قدردان (متولد 1349ش)، پژوهشگر فرهنگ و اسطورهشناسی؛ این کتاب به بررسی جشنهای ایرانی و زرتشتی همچون جشنهای ماهیانه، گهنبارها، یلدا و هیرُمبا میپردازد. نویسنده با نگاهی تحلیلی به ریشهشناسی واژه جشن و مؤلفههای اصلی آن شامل ستایش و شادی پرداخته است.
| آیین: اسطوره، باور، فرهنگ مردم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | قدردان، مهرداد (نویسنده) |
| ناشر | سازمان انتشارات فروهر |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1394ش |
| چاپ | اول |
| شابک | 978-600-7844-00-7 |
| موضوع | جشنهای ایرانی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | DSR ۶۳/ق۴/آ۹ |
ساختار
کتاب از یک پیشگفتار و پنج بخش اصلی تشکیل شده است: بخش اول به مفهوم جشن و ویژگیهای آن میپردازد. بخش دوم جشنهای ماهیانه، بخش سوم جشنهای سالیانه، بخش چهارم جشنهای متفرقه و بخش پنجم به خویشکاری مردم اختصاص دارد.
گزارش کتاب
کتاب اثر مهرداد قدردان پژوهشی جامع درباره جشنها و آیینهای ایرانی با تأکید بر ریشههای زرتشتی آنهاست. نویسنده در ابتدا به ریشهشناسی واژه جشن از زبان اوستایی میپردازد و نشان میدهد چگونه این واژه از «یسن» اوستایی به «جشن» فارسی تحول یافته است.
کتاب به دو مؤلفه اصلی جشنهای ایرانی اشاره دارد: نخست ستایش و نیایش اهورامزدا که اساس معنوی جشنها را تشکیل میدهد، و دوم شادی که نمود بیرونی این آیینهاست. نویسنده با استناد به سنگنوشتههای دوران هخامنشی نشان میدهد چگونه شادی در فرهنگ ایرانی همتراز با آفرینش جهان تلقی میشده است.
در بخش جشنهای ماهیانه، نویسنده به بررسی جشنهایی مانند فروردینگان، تیرگان، مهرگان و اسفندگان میپردازد که بر اساس تقویم زرتشتی و همزمانی نام روز و ماه شکل گرفتهاند. بخش جشنهای سالیانه به بررسی گهنبارها به عنوان جشنهای آفرینش اختصاص دارد.
بخش جشنهای متفرقه به آیینهایی مانند نوروز، چهارشنبهسوری، یلدا، سده و هیرمبا پرداخته است. نویسنده در این بخش به ویژه به تحلیل آیین هیرمبا به عنوان جشن زایش مهر توجه نشان داده و ارتباط آن با آیینهای کهن آریایی را بررسی کرده است.
بخش پایانی کتاب با عنوان «خویشکاری مردم» به وظایف انسان در قبال آفرینش و نقش او در پاسداشت آیینهای کهن میپردازد. از ویژگیهای بارز این کتاب استفاده از تصاویر مرتبط برای تکمیل توضیحات هر بخش است که به درک بهتر مطالب کمک میکند.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات