آزادی در اسلام و غرب
| آزادی در اسلام و غرب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | اسحاقی، سید حسین (نويسنده) صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. مرکز پژوهشهای اسلامی (سایر) |
| ناشر | هلا بوک شوب |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1384ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | آزادی (اسلام) - آزادی عقيده (اسلام) - آزادی بیان (اسلام) - آزادی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP ۲۳۰/۱۴/الف۵آ۴ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
آزادی در اسلام و غرب ، از آثار معلم و پژوهشگر فعال و معاصر ایرانی و متخصص کلام اسلامی، دکتر سید حسین اسحاقی (متولد 1341ش) است که این موضوع را از ابعاد گوناگون و به صورت مقایسهای بین مکتب الهی اسلام و مکتب غربی تحلیل و تفسیر میکند و به برخی از پرسشها و شبهات پاسخ استدلالی و مستند میدهد. این کتاب برای استفاده در تولیدات و برنامههای رادیویی و تلویزیونی تألیف و تنظیم شده است.
هدف و روش
- دکتر سید حسین اسحاقی، با تأکید بر 2 نکته ذیل:
- اسلام به مشورت و تبادلنظر، اعتقادى راسخ دارد و بديهى است كه لازمه مشورت و تبادلنظر، آزادى بيان است؛ زيرا اصولاً تا زمانى كه افراد در بيان عقيده خود آزاد نباشند، عقايد مخالف ظاهر نمىشوند.
- افزون بر آن، اذن در شىء، اذن در لوازم آن نيز به شمار مىرود و عمل به اصل مشورت در اسلام، به آزادى بيان بستگى دارد. اسلام با تأكيد بر اصل شورا، افراد را در ارائه نظر و بيان عقيده آزاد گذاشته است.
- افزوده است: در اين پژوهش، با بررسى همه جنبههاى آزادى برآنيم تا اثبات كنيم كه اسلام نهتنها با آزادى مخالفتى ندارد، بلكه پشتيبان آن است. [۱]
ساختار و محتوا
- این اثر از مقدمه و 9 بخش به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
- مقدمه: معرفی اجمالی اهداف و فصول کتاب حاضر.
- بخش اول «کلیات»: به بررسى مفاهيم اساسى همچون دين و آزادى در مكتبهاى فكرى و در دايره واژگانى اسلام اختصاص دارد.
- بخش دوم «آزادی عقیده»: با دستهبندى عقيده و بررسى سيره حضرت محمد صلى الله عليه و آله در برخورد با عقايد مخالفان اسلام، به بحث جهاد مسلمانان با صاحبان ديگر عقايد و حكم ارتداد مىپردازد.
- بخش سوم «آزادى بيان»: از قلمرو این آزادى در اسلام سخن مىگويد و شرايط آن را براى مسلمانان و غير مسلمانان برمىشمارد.
- بخش چهارم «آزادى رفتار»: به طور فشرده، آزادى انسان در فعالیت اجتماعی را از دیدگاه اسلام و غرب با هم مقايسه مىكند.
- بخش پنجم «آزادى اخلاقی و معنوى»: به تفصيل، اهمیت و مبانی و نسبی یا مطلق بودن این آزادى را در بینش اسلام و غرب مىكاود.
- بخش ششم «آزادى اقتصادى»: با تعريف و مبانى نظام اقتصادى اسلام، به بیان گستره آزادى اقتصادى در اين نظام پرداخته میشود.
- بخش هفتم «آزادى سياسى»: از مبانى و اركان آزادى سياسى و پىآمدهاى مثبت اين آزادى بحث میشود.
- بخش هشتم «پاسخ به پرسشهایی درباره آزادى»: در این بخش به تعداد 22 پرسش و شبهه که درباره آزادى مطرح است، پاسخ داده شده است.
- در بخش نهم «رسانه و بهرهگیری از نتایج و آموزههاى اسلامی درباره آزادی»: آموزههاى كلى اسلام درباره آزادى در ذیل 10 محور فهرست شده است و با جمعبندى مباحث در اين بخش، پرونده اين پژوهش بسته مىشود.
نمونه مباحث
- ... در آيهاى ديگر آمده است: اَلَّذِينَ يَتَّبِعُونَ اَلرَّسُولَ اَلنَّبِيَّ اَلْأُمِّيَّ اَلَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي اَلتَّوْرٰاةِ وَ اَلْإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهٰاهُمْ عَنِ اَلْمُنْكَرِ وَ يُحِلُّ لَهُمُ اَلطَّيِّبٰاتِ وَ يُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ اَلْخَبٰائِثَ وَ يَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ اَلْأَغْلاٰلَ اَلَّتِي كٰانَتْ عَلَيْهِمْ.... (اعراف/ 157.)
كسانى كه از پيامبرى درس ناخوانده پيروى مىكنند، همان كه در تورات و انجيل نيز نوشته شده است، از روى دوششان بارگران و زنجيرهايى را كه بر آن بسته شده است، برمىدارد. پيامبران، مناديان آزادى از اسارتهاى درون و برون هستند. يكى از موهبتهايى كه با آمدن پيامبران و اديان، به بشر ارزانى شد، اين است كه زنجيرهاى زمينگيركننده از گردن انسانها برداشته شد. تعهدات بىپايه، سنتهاى غلط جاهلى، تقليدهاى كوركورانه از گذشتگان، قيد و بندهاى بىفايده اجتماعى و پيوندها و تعصبهاى بىارزش، سدهاى محكمى بر سر راه آزادى انسانند. پيامبران، اين سدهاى سنگين را برمىدارند تا انسانها فرصت يابند در فضايى عقلانى و آزاد، راه صحيح خويش را بيابند و بدون هيچ اكراه و اجبارى، طريقه حق را برگزينند. اگر هم نخواستند، بدون هيچ اجبارى از حق حيات انسانى و اجتماعى برخوردار خواهند بود و مىتوانند با رعايت ضوابط و اصولى خاص در جامعه اسلامى زندگى كنند.... [۲]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.