معالم القربة في أحكام الحسبة

    از ویکی‌نور
    (تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
    معالم القربة في أحکام الحسبة
    معالم القربة في أحكام الحسبة
    پدیدآورانشعبان، محمد محمود (محقق)

    مطیعی، صدیق احمد عیسی (محقق)

    ابن اخوه، محمد بن محمد (نویسنده)
    عنوان‌های دیگرکتاب معالم القربه فی احکام الحسبه
    ناشرمکتب الإعلام الإسلامي، مرکز النشر
    مکان نشرقم - ایران
    سال نشر1408 ق
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    معالم القربة فی أحکام الحسبة تألیف محمد بن محمد بن احمد قرشى (729-648ق) به زبان عربى است که توسط محمد محمد محمود شعبان و صدیق احمد عیسى مطیعى تحقیق و تصحیح شده است. این اثر مشتمل بر بیان شرایط، وظایف و امور مختلف پیرامون محتسب است.

    ساختار

    کتاب مشتمل بر مقدمه تحقیق[۱]، مقدمه تألیف[۲] و متن کتاب در هفتاد باب است. هر یک از ابواب نیز مشتمل بر یک یا چند فصل است.


    گزارش محتوا

    در مقدمه تحقیقى کتاب[۳] به اهمیت و ارزش منصب محتسب، وظایف او و تاریخ احتساب در زمانهاى گوناگون و خصوصاً در صدر اسلام[۴] پرداخته شده است. اهمیت نسخ خطى کتاب[۵]، روش و شیوه تحقیق[۶]، امور حسبه در صدر اسلام[۷]، بیان و شرح علم احتساب[۸]، حسبه[۹] و ارکان آن، اعمال و صفات محتسب[۱۰]، محتسبون اولیه در بلاد عربى[۱۱] و مصر[۱۲] از دیگر مطالب ذکر شده در مقدمه است.

    مؤلف نیز در مقدمه[۱۳] پیرامون موضوع کتاب و ابواب آن سخن مى‌گوید و عناوین ابواب کتاب را ذکر مى‌نماید.

    محتسب به معناى داروغه و کسى که مسئولیت حفظ نظم شهر را برعهده دارد مى‌گویند. انجام این امر مهم، ابعاد گوناگونى دارد که در این زمینه احکام و مسائل گوناگونى بیان نموده‌اند. به مجموع این امور و احکام پیرامون منصب حسبه، علم احتساب گفته مى‌شود.

    متن کتاب همانگونه که بیان شد پیرامون منصب محتسب در هفتاد باب تألیف و تدوین گردیده است. مؤلف، عنوان هر باب را در ابتدا ذکر مى‌نماید، وظایف محتسب را در امور گوناگون بیان مى‌کند و سپس در فصول متعدد به شرح و توضیح آن امر مى‌پردازد.

    آن چه مؤلف در ابواب کتاب بیان مى‌کند را مى‌توان مختصر در این امور دانست: شرایط حسبه و وظیفه محتسب[۱۴]، حسبه و آلات قمار[۱۵]، حسبه و اهل ذمه[۱۶]، برخورد حسبه با امور فاسد[۱۷]، حسبه و امور روزمره مردمان، برخورد محتسب با شغلهاى مختلف، حسبه و معاملات، حسبه و بازار[۱۸].

    وضعیت کتاب

    فهارس آیات[۱۹]، اصطلاحات فقهى[۲۰]، اعلام[۲۱]، اماکن، بلاد[۲۲]، کتب و محتویات در انتهاى اثر آمده است. اختلاف نسخ و توضیح برخى الفاظ و اصطلاحات نیز در پاورقى ذکر شده است.


    پانويس


    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها